Uantwerpen, faculteit letteren en wijsbegeerte, departement geschiedenis
,INHOUD
Introductie tot de geschiedenis van de nieuwste tijd ............................................................................................. 5
1. Transities en transformaties ........................................................................................................................... 5
1.1 Transities in de Nieuwste Tijd ................................................................................................................... 5
2. De tijdsafbakening........................................................................................................................................... 8
3. De moderniseringsthese: (dis)continuïteiten .................................................................................................. 8
4. De ruimte: Westerse samenlevingen .............................................................................................................. 9
5. De aanpak: maatschappijgeschiedenis ........................................................................................................... 9
Inleiding: Europa rond 1750 (oppervlakkig kennen) ............................................................................................... 9
1. Natuurlijke en demografische kenmerken .................................................................................................... 10
2. Het economische leven ................................................................................................................................. 11
3. De politieke ruimte........................................................................................................................................ 13
4. De culturele ruimte ....................................................................................................................................... 14
5. Formatieve toetsing ...................................................................................................................................... 17
Hoofdstuk 1: De politieke ontwikkelingen ............................................................................................................ 17
1. Achtergrond van de revoluties ...................................................................................................................... 17
1.1 Sociale veranderingen ............................................................................................................................. 18
1.2 Vraag naar vrijheid en gelijkheid ............................................................................................................. 18
1.3 Politieke filosofie van de verlichting ....................................................................................................... 18
2. De Amerikaanse Onafhankelijkheidsstrijd (1775-1789) ................................................................................ 20
2.1 Voedingsbodem van de revolutie ........................................................................................................... 20
2.2 Verloop: de strijd om onafhankelijkheid ................................................................................................. 20
2.3 Uitwerking van de constitutie ................................................................................................................. 21
2.4 Beperking en belang ................................................................................................................................ 21
3. De Franse Revolutie: voedingsbodem, verloop en gevolgen ........................................................................ 22
3.1 De wortels ............................................................................................................................................... 22
3.2 Het verloop.............................................................................................................................................. 24
4. De Häitiaanse Revolutie (1791-1804)............................................................................................................ 28
Conclusie ........................................................................................................................................................... 29
Formele toetsing ............................................................................................................................................... 29
Hoofdstuk 2: De industriële ‘revolutie’ ................................................................................................................. 29
1. Precondities................................................................................................................................................... 30
1.1 Veranderingen in landbouw: Agrarische Revolutie ................................................................................. 30
1.2 Veranderingen in demografische ontwikkeling: Demografische Revolutie ............................................ 30
1.3 Veranderingen in transport: Transportrevolutie..................................................................................... 31
1.4 Veranderingen in consumptie: Consumptierevolutie ............................................................................. 32
2
, 1.5 Veranderingen in productie: Proto-industrialisering .............................................................................. 32
1.6 Kapitaal, arbeid en ondernemerschap .................................................................................................... 33
1.7 Veranderingen in cultuur: wetenschapscultuur en ‘human capital’ ....................................................... 34
2. De Industriële Revolutie in enge betekenis ................................................................................................... 35
2.1 De textielindustrie als innoverende sector ............................................................................................. 35
2.2 Steenkool als het ‘zwarte goud’ .............................................................................................................. 35
2.3 De ijzerindustrie als moederindustrie ..................................................................................................... 36
2.4 Het belang van de vraag naar technologie .............................................................................................. 36
2.5 Innovaties: effecten ................................................................................................................................ 36
3. Industrialisatie in Europa en de wereld: de ‘great divergence’ ..................................................................... 37
3.1 Industrialisering in Europa en de wereld ................................................................................................ 37
3.2 Engeland als koploper ............................................................................................................................. 38
3.3 Industrialisering op het continent ........................................................................................................... 38
3.4 Zuidelijke Nederlanden ........................................................................................................................... 39
4. De Industriële revolutie in brede zin ............................................................................................................. 41
4.1 Inleiding ................................................................................................................................................... 41
4.2 Nieuwe arbeids- en leefpatronen ........................................................................................................... 42
4.3 Relatie tussen kapitaal en arbeid ............................................................................................................ 44
Besluit................................................................................................................................................................ 45
Formele toetsing ............................................................................................................................................... 45
Hoofdstuk 3: Ideologieën en culturele veranderingen ......................................................................................... 45
1. De internationale verhoudingen na de Napoleontische oorlogen: stabiliteit en conservatisme ................. 45
2. De verspreiding van nieuwe ideologieën ...................................................................................................... 47
3. Intellectuele en artistieke bewegingen: rede en romantiek ......................................................................... 49
3.1 Culturele ruimte ...................................................................................................................................... 49
Besluit............................................................................................................................................................ 52
4. Revolutionaire golven ................................................................................................................................... 52
4.1 Hervormingen en revoluties voor 1848 .................................................................................................. 52
4.2 Revoluties van 1848 ................................................................................................................................ 54
Besluit................................................................................................................................................................ 55
Formele toetsing ............................................................................................................................................... 55
Hoofstuk 4: Het tijdperk van het nationalisme ..................................................................................................... 56
1. Internationale anarchie en de (her)vorming van staten en imperiale rijken ................................................ 56
1.1 Ineenstorting Weense systeem na 1848 ................................................................................................. 56
1.2 Natievorming........................................................................................................................................... 57
1.3 Hervorming imperiale rijken ................................................................................................................... 59
2. Binnenlandse ontwikkelingen: uitbreiding staatsactiviteiten en natievorming ............................................ 61
3
, 2.1 Uitbreiding staatsactiviteiten .................................................................................................................. 61
2.2 Natievorming........................................................................................................................................... 63
3. De natie en het volk: strijd om gelijk burgerschap ........................................................................................ 64
3.1 Moderne sociale bewegingen ................................................................................................................. 64
3.2 Het voeren van een sociaal beleid .......................................................................................................... 66
3.3 Uitbreiding politieke rechten: kiesrecht.................................................................................................. 67
Besluit................................................................................................................................................................ 68
Formele toetsing ............................................................................................................................................... 68
Hoofdstuk 5: Het Westen en de wereld ................................................................................................................ 69
1. De kapitalistische economieën (1850 – 1914) .............................................................................................. 69
1.1 De tweede industrialiseringsgolf ............................................................................................................. 69
1.2 Transformatie van het kapitalisme ......................................................................................................... 70
1.3 De industriële expansie in de Westerse wereld ...................................................................................... 71
2. Industrialisering in het Westen en de wereldecononomie ........................................................................... 72
3. Migratie (lectuurcollege) ............................................................................................................................... 73
4. imperialisme en de verdeling van de wereld ................................................................................................ 73
4.1 Het nieuwe imperialisme ........................................................................................................................ 73
4.2 Imperialistische golven ............................................................................................................................ 74
4.3 Oorzaken nieuw imperialisme ................................................................................................................. 76
4.4 Oriëntalisme ............................................................................................................................................ 77
4.5 Gevolgen Westers imperialisme ............................................................................................................. 77
Besluit................................................................................................................................................................ 78
Formele toetsing ............................................................................................................................................... 79
4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper laureput. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €9,47. Je zit daarna nergens aan vast.