ONDERNEMINGSFISCALITEIT -
HANDELSWETENSCHAPPEN - UGENT
INHOUD
Structuur vennootschapsbelasting .......................................................................................................5
Wetboek inkomstenbelasting 1992 .......................................................................................................7
Inleiding ...........................................................................................................................................7
Wetboek inkomstenbelasting (WIB 1992) .......................................................................................7
Hoge raad van financiën ................................................................................................................7
Primauteit boekhoudrecht .............................................................................................................7
Aangifte vennootschapsbelasting ..................................................................................................8
Onderworpen vennootschappen .......................................................................................................9
B1: Algemene bepalingen en winstbegrip ............................................................................................ 10
Winstbegrip ................................................................................................................................... 10
Transfer pricing .............................................................................................................................. 10
Belastingontwijking, belastingontduiking en fiscale reorganisatie ...................................................... 11
Netto-actiefbenadering .................................................................................................................. 11
Dividenden uitkeren aan de hand van liquidatiereserve..................................................................... 11
B2: Belastinggrondslag ....................................................................................................................... 13
Inkoop eigen aandelen .................................................................................................................... 13
Iemand uitkopen – scheidingsaandeel door overlijden, uittreding of uitsluiting vennoot ...................... 14
B3: vrijgestelde inkomsten ................................................................................................................. 15
Meerwaarden die vrijgesteld zijn ...................................................................................................... 15
Inflatiecorrectie.............................................................................................................................. 15
Meerwaarden op bedrijfsvoertuigen ................................................................................................. 15
Meerwaarden op (voor commerciële vaart bestemde) binnenschepen .............................................. 16
Gespreide taxatie ........................................................................................................................... 17
Meerwaarden op zeeschepen ......................................................................................................... 17
Meerwaarde op aandelen ............................................................................................................... 18
Vrijstelling van subsidies ................................................................................................................. 18
Voorzieningen voor risico’s en kosten .............................................................................................. 19
Taks shelter ................................................................................................................................... 19
Aftrek voor innovatie-inkomsten ...................................................................................................... 20
Financieringskostensurplus ............................................................................................................ 20
Thin-capregeling............................................................................................................................. 21
Pagina 1 van 47
, Carryforward en carryback .............................................................................................................. 21
I: Vaststelling van het netto-inkomen personenbelasting: beroepskosten ............................................. 22
Aftrekbaarheid beroepskosten ........................................................................................................ 22
Opsomming beroepskosten ............................................................................................................ 23
Collectieve kinderopvang voor werknemers ..................................................................................... 23
Wat wordt NIET aanvaard als beroepskost ....................................................................................... 23
Kosten aan belastingparadijs .......................................................................................................... 24
Aftrekbaarheid interesten ............................................................................................................... 24
Fiches............................................................................................................................................ 25
Werkgeversbijdrage en premies ...................................................................................................... 25
Pensioen .................................................................................................................................... 25
Arbeidsongeschiktheid ................................................................................................................ 26
Afschrijvingen als beroepskost ........................................................................................................ 26
Leasing ...................................................................................................................................... 26
Bijkomende kosten bij personenbelasting ........................................................................................ 26
Afschrijvingsritme immateriële vaste activa ..................................................................................... 27
Degressief afschrijvingsritme .......................................................................................................... 27
Kosten die voor 120% aftrekbaar zijn ............................................................................................... 27
Beperkte aftrekbaarheid BTW van auto’s die beroepsmatig gebruikt worden ...................................... 27
Aftrekbaarheid voertuigen ............................................................................................................... 28
Percentage aftrekbaarheid .......................................................................................................... 28
Autokosten ................................................................................................................................. 28
Verkoop met verlies .................................................................................................................... 28
Valse hybrides ............................................................................................................................ 28
II: Vaststelling van het netto-inkomen personenbelasting: economische vrijstellingen ........................... 29
Eenheidsstatuut ............................................................................................................................. 29
Compensatievergoedingen ............................................................................................................. 29
Investeringsaftrek ........................................................................................................................... 29
Gespreide investeringsaftrek .......................................................................................................... 30
Overdragen ................................................................................................................................ 30
Wanneer is investeringsaftrek NIET toepasbaar ............................................................................ 30
III: vaststelling van het netto-inkomen personenbelasting: beroepsverliezen ......................................... 31
B4: Vaststelling van het netto-inkomen vennootschapsbelasting .......................................................... 32
Matching-principe .......................................................................................................................... 32
Pro rata regel voor afschrijvingen in het jaar van de investeringen ...................................................... 32
Over bijkomende kosten ................................................................................................................. 32
Wat wordt NIET als beroepskost aangemerkt (en dus niet aftrekbaar) ................................................ 33
Pagina 2 van 47
, Thin cap en financieringskostensurplus ........................................................................................... 33
Nieuwe interestaftrekbeperking ................................................................................................... 34
Overdragen ................................................................................................................................ 34
→ Interestaftrekovereenkomst .................................................................................................... 34
Vrijgestelde inkomsten ................................................................................................................... 35
Aftrekbare giften ......................................................................................................................... 35
Investeringsaftrek ....................................................................................................................... 35
DBI-aftrek: definitief belast inkomen................................................................................................ 35
Wat komt in aanmerking voor DBI? ............................................................................................... 35
3 voorwaarden DBI-aftrek ............................................................................................................ 36
Bruteringsregel ........................................................................................................................... 36
Probleem met verworpen uitgaven ............................................................................................... 36
Overdraagbaarheid ..................................................................................................................... 37
Aftrek voor innovatie-inkomsten ...................................................................................................... 37
Overdraagbaarheid ..................................................................................................................... 37
Welke innovaties komen in aanmerking? ...................................................................................... 37
Wat zijn innovatie-inkomsten ....................................................................................................... 37
Netto innovatie-inkomsten .......................................................................................................... 37
Kwalificerende uitgaven .............................................................................................................. 37
Opmerking ................................................................................................................................. 38
Nexus formule: innovatie-inkomsten vermenigvuldigen ................................................................ 38
Voorbeeld .................................................................................................................................. 38
Aftrek van de groepsbijdrage ........................................................................................................... 39
Fiscale consolidatie .................................................................................................................... 39
Zelfde belastbaar tijdperk ............................................................................................................ 40
Voorwaarden .............................................................................................................................. 40
Uitgesloten van de groepsbijdrage ............................................................................................... 40
Aftrek voor risicokapitaal ................................................................................................................ 40
Tarief van de aftrek voor risicokapitaal ......................................................................................... 41
Vorige beroepsverliezen .................................................................................................................. 41
Carryforward systeem voor verliezen............................................................................................ 42
Af te trekken van fiscaal resultaat (onbeperkt en beperkt) ................................................................. 42
niet-aftrekbaar ............................................................................................................................ 42
Controlewijziging ........................................................................................................................ 43
B5: ontbinding en vereffening ............................................................................................................. 44
Rangregeling .................................................................................................................................. 44
Belasting & roerende voorheffing ..................................................................................................... 44
Pagina 3 van 47
,C: berekening van de belasting ........................................................................................................... 45
Extra tarieven.............................................................................................................................. 45
Belastingvermeerdering .................................................................................................................. 46
Afzonderlijke aanslag ...................................................................................................................... 46
Extra opmerkingen ............................................................................................................................. 47
Pagina 4 van 47
,STRUCTUUR VENNOOTSCHAPSBELASTING
Fiscaal resultaat = reservebeweging (wettelijke, (on)beschikbare, overdraagbare winsten en verliezen,
te bestemmen winst van het boekjaar) + verworpen uitgaven + uitgekeerde dividenden
• Extracomptabele aftrekken:
o Aftrekken van de resterende winst (onbeperkt aftrekken)
▪ Niet-belastbare bestanddelen
▪ DBI & vrijgestelde roerende inkomsten
▪ Aftrek voor innovatie en octrooi-inkomsten
▪ Investeringsaftrek
▪ Groepsbijdrage
o Aftrekken binnen de korf (beperkt aftrekbaar, 1 miljoen + 40%)
▪ Overgedragen DBI
▪ Overgedragen aftrek voor innovatie-inkomsten
▪ Vorige verliezen
= Belastbaar resultaat (tarief = 25%)
Inhoudsopgave
• Personenbelasting
o Beroepskosten (49-66 bis)
o Economische vrijstellingen (67-77)
o Beroepsverliezen (78-80)
• Vennootschapsbelastingen
o Onderworpen vennootschappen
o Grondslag belastingen
▪ Algemene bepaling en winst (183-184 quinquis)
▪ Belastinggrondslag (186-189)
▪ Vrijgestelde inkomsten (190-194 septies /1)
▪ Vaststelling netto-inkomen (194 octies-207/2)
▪ Ontbinding & vereffening (208-2014 bis)
o Berekening belasting
Grondslag belasting
1) Algemene bepaling & winst
Winst komt voort uit:
▪ Elke verrichting auto inbegrepen
▪ Gerealiseerde/verwezenlijkt in boekhoudkundige waardevermeerderingen activa
/ waardeverminderingen passiva
▪ Voorzichtigheidsprincipe meerwaarde financiële vast activa (maximum tot
beleggings-/aanschaffingswaarde
▪ Onderwaardering activa => afschrijvingsexcedent (nog op kosten maken factuur)
Overwaardering passiva => over te dragen opbrengsten (matching principe) bv.
dubieuze debiteuren
Transfer pricing
Techniek multinationals winst stijgen in land met minste belastingen
Pagina 5 van 47
, • Abnormale (niet marktconform)/goedgunstige (gratis) voordelen verlenen: bij eigen winst, tenzij
bij belastinginkomen verkrijger
• Toch belast, ondanks bij belastbare inkomsten verkrijger
o Buitenlandse verbonden vennootschap
o Belastingparadijs
o Gemeenschappelijke belangen
Stel voorwaarden niet zou maken met onafhankelijke vennootschap => winst normaal zonder
voorwaarden bijgeteld bij belastbare winst
Vennootschapsbelasting a: onderworpen vennootschappen
• Binnenlandse met rechtspersoonlijkheid (hoofd- of statutaire zetel in BE)
• Iedereen in kader van Taks Shelter (ook onder voorwaarden)
Niet (=> personenbelasting)
• Ziekenhuizen, instellingen (maatschappelijk belang, mindervaliden, bejaarden…)
• Delcredere (Overheidsentiteit instaat voor kredietonwaardigheid contractpartij)
• Belgische maatschappij voor Financiering van de nijverheid
• Participatiefondsen Vlaanderen, Wallonië, Brussel
• Vlaamse vervoersmaatschappijen: De Lijn, MIVB (NMBS wel!)
• Infrabel, opérateur de transport, Enabel, ASEVIA
• Op basis van commeciële activiteiten: geen winstoogmerk
o Interprofessionele zaken (Unizo, orde de geneesheren)
o Sociale instellingen (sociaal secretariaat Liantis)
o Onderwijs (Ugent)
o Handelsbeurzen organisaties
o Gezins- en bejaardenhulp (kind & gezin)
o Bedrijvigheid nationaal vlak (Rode Kruis)
o Certificeringsinitiatieven (administratiekantoren bij certificatie effecten)
• Alleenstaande/uitzonderlijke verrichtingen (mosselsoupé Chiro, Jeugdhuis)
• Beleggen in fondsen kader statutaire opdracht (extra pensioenvoorziening)
• Niet volgens principes handelsverrichting (arrest Oxfam wereldwinkel)
Pagina 6 van 47
,WETBOEK INKOMSTENBELASTING 1992
INLEIDING
BEPS-strategie = base erosion and profit sharing = belastingontwijking
ATAD = anti tax avoiding directive => om belastingontwijking te vermijden
WETBOEK INKOMSTENBELASTING (WIB 1992)
DIRECTE BELASTINGEN (~PERIODIEK)
• Personenbelasting: enkel voor natuurlijke personen met woonplaats in België
o Onroerende inkomsten: uit onroerende goederen (= terreinen en gebouwen, ook in het
buitenland) => berekend op basis van kadastraal inkomen = 60% van de bruto jaarhuur
dat een pand kon opbrengen in 1975, woonbonus
o Roerende inkomsten: bv. dividenden, intresten, auteursrechten… => worden bij de bron
afgehouden
o Beroepsinkomsten: Bezoldigingen, pensioenen, winsten, baten
o Diverse inkomsten: meerwaarden, onderhoudsgelden (bv. alimentatie)
• Vennootschapsbelastingen: op je resultaat en winst (doel = winst)
• Rechtspersonenbelastingen: je wordt niet belast op je resultaat => VZW’s en anderen zonder
winstoogmerk
o Bv. Ugent, Kind&Gezin, Stad Gent
o Geen rechtspersoonlijkheid => naar personenbelastingen (bv. maatschap)
• Belasting niet-inwoners (BNI): land waar de winst wordt gemaakt is heffingsbevoegd (=
territorialiteitsbeginsel), kan zowel over natuurlijke als rechtspersonen gaan
INDIRECTE BELASTINGEN (~OP VERRICHTINGEN)
• Belasting over toegevoegde waarde (btw): betaald door consument, maar wel voorgefinancierd!
• Vlaamse codex fiscaliteit
o Registratiebelastingen bv. bij verkoop onroerend goed, schenking
o Erfbelastingen
• Douane en accijnzen: douane op buitenlandse goederen, accijnzen op drank en brandstof
WETBOEK VAN DE MET INKOMSTENBELASTINGEN GELIJKGESTELDE BELASTINGEN (WIGB)
Bijvoorbeeld: verkeersbelastingen op autovoertuigen, weddenschappen, inverkeerstelling…
INTERNATIONALE VERDRAGEN
= dubbele belastingverdragen => vermijden van dubbele belasting in verband met territorialiteitsbeginsel
HOGE RAAD VAN FINANCIËN
Tax shift rapport: België haalt nu groot deel van inkomsten uit arbeid en te weinig belasting op consumptie
=> moet omkeren
PRIMAUTEIT BOEKHOUDRECHT
Pagina 7 van 47
, Boekhoudrecht primeert op fiscaal recht: de belastbare winst wordt vastgelegd overeenkomstig de
boekhoudkundige verplichtingen van ondernemingen
STRUCTUUR VENNOOTSCHAPSBELASTING: SAMENSTELLING BELASTBARE BASIS
Fiscaal resultaat = reservebeweging (gebaseerd op eigen vermogen)
+ verworpen uitgaven
+ uitgekeerde dividenden
Extracomptabele aftrekken:
• Aftrekken van de resterende winst
o Niet belastbare bestanddelen
o DBI en vrijgestelde roerende inkomsten
o Aftrek voor innovatie en octrooi-inkomsten
o Investeringsaftrek
o Groepsbijdrage
• Aftrekken binnen de korf
o Aftrek voor risicokapitaal
o Overgedragen (on)beperkt overdraagbare aftrek voor risicokapitaal
= belastbaar resultaat
Tarief vennootschapsbelastingen: 25%
AANGIFTE VENNOOTSCHAPSBELASTING
Reservebeweging = de te bestemmen winst van het boekjaar
Reservebeweging = de wettelijke reserves + beschikbare reserves + overgedragen resultaat (winst/verlies)
+ onbeschikbare reserves → (telkens EINDE min BEGIN)
(In het kapitaal geïncorporeerde belastbare reserve = de overgedragen winst)
Verworpen uitgaven = kosten die niet aftrekbaar zijn
Eerste bewerking:
Reservebeweging Wettelijke reserves (on)beschikbare
Reserves overgedragen winst
(verlies)
+ verworpen uitgaven Geldboeten, autokosten 50%, restaurantkosten 31%,
niet specifieke beroepskledij, abnormale of
goedgunstige voordelen
+ uitgekeerde dividenden
= fiscaal resultaat
- extracomptabele aftrekken
= belastbaar inkomen
Pagina 8 van 47