Samenvatting
gemeenschapsgericht werken samenvatting lessen
- Instelling
- Hogeschool Gent (HoGent)
samenvatting lessen 2 jaar ortho
[Meer zien]Voorbeeld 4 van de 53 pagina's
Voorbeeld 4 van de 53 pagina's
In winkelwagenVerkoper
Volgen
Voorbeeld van de inhoud
Gemeenschapsgericht werkenLES 1: INLEIDING
Stellingen:
1. Alsje ervaringskennis hebt, ben je ervaringsdeskundige Fout
- Iedereen heeft ervaring ( op uiteenlopende vakken)
- Als je ervaringskennis hebt: stilgestaan bij die ervaring
- Ervaringsdeskundig/ervaringswerker: niet alleen stilgestaan bij eigen ervaring,
maar ook bij die van anderen, geïnformeerd via literatuur, opleiding,…
overstijgt de eigen ervaring. Betekent niet: “volledig hersteld/stabiel” zijn,
nooit mindere dagen,….
Volledig herstel bestaat bijna niet. Herstel is een proces. Ik ken niemand die
altijd stabiel is. Iedereen is soms zeer emotioneel, verward.
2. Een ervaringsdeskundige begrijpt zorgvragers beter juist en fout
- Ergens wel: ervaringsdeskundige deelt dezelfde/ gelijkaardige ervaring met de
zorgvrager: heeft het zelf meegemaakt ( kennis van binnenuit)
- Nood aan nuance
o Elke ervaringsdeskundige heeft zijn eigen persoonlijkheid en stijl: het
moet ook klikken, zal niet met iedereen zijn
o Extra valkuil als je ervan zou uitgaan dat je een ervaringsdeskundige
nodig hebt om zorgvragers te begrijpen: aanwezigheid van een
ervaringsdeskundige ontslaat professionals niet om zelf met
ervaringskennis van hulpvragers aan de slag te gaan, mensen ook zelf
te leren beluisteren, hun leefwereld te proberen begrijpen,...
M.a.w. Ook als professional: Van ‘ik wil mensen helpen’ en handelen
vanuit vooronderstellingen naar ‘ik ga luisteren naar wat mensen
vinden dat ze nodig hebben, wat voor hen belangrijk is’.
Net daarom vinden we het zo belangrijk om ervaringskennis ook in de
lessen centraal te plaatsen, aandacht te geven, en van daaruit de reflex
te vergroten om bestaande vanzelfsprekendheden/evidenties/het
aanbod/... te bevragen en bij te sturen op basis van de (collectieve)
signalen, ervaringen en betekenisgeving van mensen voor wie we
verschil hopen te maken
3. Een ervaringsdeskundige helpt het zorgaanbod toegankelijk te maken
- In zekere zin wel: Ervaringswerkers vervullen een brugfunctie
- Opgelet: Dit betekent niet: puur instrumenteel ingezet worden zodat mensen
het bestaande aanbod, met bestaande doelstellingen en verwachtingen beter
zou begrijpen en daar toegang toe krijgen (anders risico op depolitisering)
- Meerwaarde van ervaringsdeskundigen is net dat ze andere kennis
(ervaringskennis) inbrengen, en hierdoor bestaande evidenties kunnen
bevragen vertrekkend vanuit wat voor mensen echt van betekenis is
- M.a.w.: brugfunctie werkt dus langs twee kanten.
,Gemeenschapsgericht werken
Klemtonen:
- Idealen en addertjes
- Ervaringskennis
- Competenties van professionals
Centrale vraag: kunnen we mensen (ook personen met intensieve ondersteuningsnoden)
op een zinvolle manier in verbinding brengen met de samenleving; hoe drempels daartoe
aanpakken: hoe ga je verschillende bronnen van kennis integreren in je concrete aanpak.
1. VERMAATSCHAPPELIJKING
In tal van sectoren wordt vandaag de term ‘gemeenschapsgericht’ naar voor geschoven,
vaak als een na te streven ideaal. Tegelijk blijkt het ook een containerbegrip, met een
vaak vage en soms wisselende inhoud. Binnen de welzijnssector wordt het concept sterk
verbonden met de volgehouden focus van beleidsmakers op de vermaatschappelijking
van de zorg. Vermaatschappelijking wordt vaak voorgesteld als een grootschalige
zorginnovatie waarbij – in grote lijnen – getracht wordt om zorg op te nemen en in te
bedden in de samenleving, in de gemeenschap.
We gaan kort een aantal praktijken verkennen die vandaag vormkrijgen onder de paraplu
van vermaatschappelijking of gemeenschapsgericht werken [hierna volgen de
voorbeelden, de lijst is niet limitatief]
ZORGZAME BUURT:
“In een Zorgzame Buurt
wonen mensen comfortabel in hun woning of vertrouwde buurt. Het is een buurt
waar jong en oud elkaar kennen en helpen. In een zorgzame Buurt
staat levenskwaliteit centraal,
voorzieningen en diensten zijn er voor iedereen toegankelijk. Iedereen voelt er zich
goed en wordt geholpen, ongeacht de ondersteuningsbehoeften.”
(Departement Zorg)
Voorbeelden:
- Villa vip
- Expo veiling
- Begeleid wonen
,Gemeenschapsgericht werken
VERMAATSCHAPPELIJKING
- Populaire term met een hoge aaibaarheidsfactor
Zie video: Jo vandeurzen vs Katrien Schryvers
- Tegelijk containerbegrip dat vele ladingen dekt
o Dezelfde terminologie, andere invulling/visie
o Onderhevig aan discussie en kritiek
2. SOCIO-HISTORISCHE ONTLEDING
LAAG 1: DE SOCIALE RELATIE TUSSEN OVERHEID EN BURGERS
1830: klassiek-liberale staatsopvatting
= de overheid komt zo min mogelijk tussen in private aangelegenheden
Klassiek-Liberale staatsopvatting: In het België van 1830 bemoeide de overheid zich zo
min mogelijk met het leven van burgers, en kwam die zo min mogelijk tussen in private
aangelegenheden zoals de verhouding tussen werknemers en werkgevers. Er waren dus
ook geen beschermende maatregelen zoals ziekteverlof, invaliditeitsuitkeringen, betaald
ouderschapsverlof, pensioen, werkloosheidsuitkeringen,… De rol van de overheid bleef
beperkt tot het beschermen van de individuele vrijheid en het bewaken van de veiligheid
en de sociale orde.
Eind 19de eeuw: sociale kwestie
= slechte leefomstandigheden en grote kindersterfte zorgden voor sociale onrust
Eind 19de eeuw zorgden de slechte leefomstandigheden en grote kindersterfte in de
arbeidersklasse voor sociale onrust (bv. opkomst van de arbeidersbeweging, stakingen,
…), wat als gevaar werd gezien voor de sociale orde.
Eind 19de eeuw- begin 20ste eeuw:
= van afstandelijke naar sociale relatie tussen overheid en burgers/ gezinnen
De afstandelijke relatie tussen de overheid en de burger, met een duidelijke scheiding
tussen de private sfeer van het individu en de publieke sfeer van de samenleving werd
doorbroken. Private aangelegenheden (bv. opvoeding, maar ook relaties tussen
werkgevers en werknemers) werden plots ook publieke materie, een zaak van de
gemeenschap. Een concreet voorbeeld hier (en meteen één van de oudste vormen van
vermaatschappelijking) is de invoering van de leerplicht: je mag je kinderen opvoeden
zoals je wil, maar ze moeten wel naar school gaan.
In de 19de en 20ste eeuw werd de sociale relatie tussen de overheid en de burgers verder
vooral gedragen door liefdadigheidsinitiatieven die door de overheid gefinancierd
werden. Later zal meer en meer ingezet worden op het sociaal beleid en sociale
voorzieningen als schakel tussen de overheid en het gezin, en als een manier om
moeilijkheden (o.a. armoede, zorgnoden van mensen,...) niet over te laten aan het
individu, maar maatschappelijk aan te pakken.
, Gemeenschapsgericht werken
Bv: 1914: invoering leerplicht
bv: gesubsidieerde liefdadigheid
bv: sociaal beleid en sociale voorzieningen
LAAG 2: DEÏNSTITUTIONALISERING EN “COMMUNITY CARE”
1960/1970: kritiek op de residentiële zorg
- Sluiting grote psychiatrische instellingen
- Begrip “community care”: extramuralisering van de zorg
- Onderscheid in de (gezondheids - )zorg tussen eerste, tweede, derde en nulde lijn
De notie ‘vermaatchappelijking van de zorg’ kent haar oorsprong in de geestelijke
gezondheidszorg en werd initieel voornamelijk gebruikt in relatie tot de zorg voor
personen met een psychische problematiek.
Deze benadering van vermaatschappelijking zien we ontstaan in de jaren 1960 en 1970
met de toenemende afkeer van langdurige residentiële zorg en ‘totale instituties’. Italië
nam bijvoorbeeld het voortouw in het sluiten van grote psychiatrische instellingen.
Zweden focuste dan weer op het afschaffen van residentiële zorg voor mensen met een
verstandelijke beperking. In België werd er geëxperimenteerd met psychiatrische
gemeenschappen. Uit deze tijd stamt ook het onderscheid tussen verschillende niveaus in
de gezondheidszorg: eerste, tweede en derde lijn. In dit tijdsgewricht werd er ook de
nulde lijn – mantelzorg en zelfhulp – aan toegevoegd. Impliciet zit hierin de zoektocht
vervat naar manieren om zorg op een zo ‘dichtbij’ mogelijk te organiseren.
Het begrip ‘community care’ – letterlijk vertaald als ‘gemeenschapszorg’ – kent zijn
oorsprong in de Verenigde Staten, Groot-Brittannië en de Scandinavische landen en gaat
over zorg in en door de samenleving (buiten de muren van de voorziening). Zorg wordt
daarbij niet beperkt tot zorg die verstrekt wordt door professionele hulpverleners, maar
ruimer geïnterpreteerd. Reeds in de jaren 1970 werd deïnstitutionalisering hier bij wet
vastgelegd. Naast deze ontmanteling van voorzieningen werd ingezet op diensten in de
samenleving. Vlaanderen ging niet echt mee in die tendens, zelfs nu nog steeds wordt
ondersteuning in grote mate aangeboden in voorzieningen. Weliswaar ruimen de grote
voorzieningen stilaan plaats voor kleinere groepswoningen of zelfstandig wonen met
ondersteuning.
Toch verschuivingen in het Vlaamse zorglandschap: In Vlaanderen vormde 2010
beleidsmatig een kantelmoment, het jaar dat Vlaams Minister van Welzijn,
Volksgezondheid en Gezin Jo Vandeurzen zijn beleidsnota ‘Perspectief 2020’
bekendmaakte. Hierin wordt volgend uitgangspunt naar voren geschoven: ‘zo weinig
mogelijk uitzonderlijk of afzonderlijk en zoveel mogelijk gewoon’.
LAAG 3: SOLIDARITEIT
KOUDE SOLIDARITEIT
- Na WO2: uitbouw van de verzorgingsstaat
- Via de sociale zekerheid
o Levenslange sociale bescherming voor iedereen ( o.a. door belastingen)
( bv. Gezinsbijslag, pensioenen, werkloosheidsuitkering,
ongevallen-/ziekteverzekering,…)
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper femkevermeulen123. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €7,16. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 64450 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 15 jaar dé plek om samenvattingen te kopen