SOCIALE INSTITUTIES
H1: WELZIJN IN DE VERZORGINGSSTAAT
BEGRIP VERZORGINGSSTAAT/ WELVAARTSSTAAT
BETEKENIS
Verzorgingsstaat/ welvaartsstaat
= De maatschappij waarin wij leven en mogen genieten van talrijke overheidsvoorzingen en financiële
tegemoetkomingen.
Socioloog Van Doorn
= De samenleving, georganiseerd als nationale staat, waarborgt alle burgers een redelijk bestaan.
Socioloog Thoenes
= Een rechtsvorm die gekenmerkt wordt door een op democratische leest geschoeid systeem van
overheidszorg.
KENMERKEN VAN DE WELVAARTSSTAAT
De welvaartsstaat is meer dan een staat waarin welvaart heerst. Het is bovenal een staat die het op zich neemt
die welvaart van de burgers te beschermen en waar nodig uit te bouwen.
HOOG WELVAARTSPEIL
De hooggeorganiseerde economische ontwikkeling die heeft geleid tot een zeer hoog levensstandaard. Een
levensstandaard die slecht voor iedereen toegankelijk is, indien er een zekere spreiding van die welvaart tot
stand kan komen.
OVERHEIDSOPTREDEN
Om die welvaart te spreiden en op die manier de grondrechten van de burger te waarborgen, komt de
overheid tussen met een brede waaier van maatregelen.
- sociale zekerheid
- stelsel van sociale uitkeringen
VERWEZENLIJKING VAN GRONDRECHTEN
De effectieve verwezenlijking van het recht op werk, huisvestiging, onderwijs, cultuur en inkomen betekent
echter meer dan het bestrijden van armoede of het helpen bij tegenslagen.
- voorkomen van problemen
- via preventief organiseren van solidariteit en het uitbouwen van zorgapparaat
VRIJE MARKT EN OVERLEG
Dit zorgt ervoor dat beslissingen tot stand komen op basis van overleg.
Pa g i n a |1
,BINNEN DEMOCRATIE
Het organiseren van de zorg en de sociale zekerheid voor de inwoners in ons systeem van parlementaire
democratie tot stand gekomen, dus via overleg en inspraak.
- niet autoritair
- andere landen hebben een ander soort welvaart
DE WELVAARTSSTAAT IS NIET-STAATS EN IS VERZUILD
- niets-staats karakter
- sociale organisatie of middelveld
- besluitvorming (inspraak adviezen en wetten)
- uitvoering van sociaal beleid
- overheid controleert
Verzuild middenveld
= De levensbeschouwing nauw verbonden is met de
organisatie van een aantal maatschappelijke activiteiten.
Ontzuiling middenveld
= De binding tussen de leden en hun respectievelijke zuil is
de jongste jaren aan het verzwakken
- veranderen ziekenfonds (voordelen)
- evolutie naar ontzuiling
KORTE HISTORISCHE SCHETS
5-TAL FASEN
EERSTE FASE: DE SOCIALE KWESTIE
- 1800-1880
- beïnvloed door de Franse revolutie
- betere levensstandaard door industrialisatie
- weinig overheidstussenkomst
- weinig rechten, kinderarbeid en hongersnood
- aansluiten bij één of andere kas (voorlopers ziekenfondsen en vakbonden)
TWEEDE FASE: EERSTE SOCIALE WETTEN TER BESCHERMING
- tussen WOI en WOII
- toenemende werkloosheid
- opkomst totalitaire regimes in de jaren 30
- communisten veroverde de macht in Rusland
- groeiend besef van belang overheidsgrijpen in economie
- Nationale arbeidsconferentie 1936
- overleg vakbonden en werknemers
- betaald jaarlijks verlof
- erkenning vakbonden
- 40-urenweek
VIERDE FASE: CONCRETE UITBOUW EN BLOEI WELVAARTSSTAAT
- na WOII
- uitbouw sociale zekerheid, overleg werkgevers-werknemers en zorgvoorzieningen
- vrouwenstemrecht
- leerplicht
VIJFDE FASE: NAAR ACTIEVE WELVAARTSSTAAT
- eind 20ste eeuw
- besparingsregering
- betaalbaarheid sociale zekerheid onderdrukt
- demografische veranderingen
- andere manier van leven
- globalisering
DE NIEUWE SOCIALE KWESTIE EN RISICOSAMENLEVING
- kennis- of informatiemaatschappij
- moeilijk voor laaggeschoolden
- kennis grote rol in economie
- passende job vinden
- levenslang leren
- kansen meer bepaald door scholingsniveau
- kloof tussen laag-en hooggeschoolden groter (nieuwe sociale kwestie)
- oude remedies gelden niet meer
- voorspellen nieuwe risico’s laaggeschoolden
- lange werkloosheid
- na ontslag moeilijk nieuwe job vinden
- tevreden met laag loon
Pa g i n a |3
, WELZIJN EN WELZIJNSBELEID, WELZIJNSZORG EN WELZIJNSZORGBELEID
BETEKENIS
Welzijn
= Dit is een toestand van welbevinden die ontstaat wanneer iemand tot ontplooiing van zijn bestaan komt in
zijn verschillende facetten en dit met respect en engagement voor de ontplooiing van de anderen.
Welbevinden
= Dit is het fysisch en psychisch gezond, relationeel, materieel, immaterieel = kwaliteit van leven
Welzijnsbeleid
= Dit is een beleidsvorm die erop gericht is – of zou moeten zijn – de toestand van welbevinden te realiseren.
- geen strikt afgebakend terrein
- verantwoordelijkheid van diverse beleidsniveaus en instanties
- sociaal beleid
- optreden van de overheid
- verantwoordelijkheid van de overheid in ruime zin
Welzijnszorg
= Dit is het antwoord van de omgeving op de noodsituatie van een individu. Wanneer er zich een plotse breuk
voordoet tussen iemands noden en diens capaciteit, is er spraken van een noodsituatie.
- noden veranderen doorheen tijd
- snelle evolutie van zorgsectoren
Welzijnszorgbeleid
= Dit is de zorg voor mensen van wie het welzijn wordt bedreigd.
- verantwoordelijkheid minister van welzijn
- specifiek beleidsterrein
SOORTEN SOCIALE OVERHEIDSUITGAVEN: SECTOREN EN CATEGORIEËN
Sectoraal beleid
= Deze richt zich naar de verschillende sectoren van het maatschappelijk leven.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper billietnyssa. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €7,16. Je zit daarna nergens aan vast.