Arbeidsrecht Samenvatting
Deze samenvatting is gemaakt voor studenten Toegepaste Psychologie (arbeids- en organisatiepsychologie) aan Thomas More Antwerpen. Het bevat een overzicht van de belangrijkste onderwerpen en kernbegrippen uit het vak Arbeidsrecht, gebaseerd op de leerstof van het acade...
Arbeidsrecht: regelgeving tussen een werknemer en een werkgever
Sociale zekerheidsrecht: regelt verhouding tussen burger en staat
Minimumvoorzieningen: de sociale bijstandsvoorzieningen
Met andere woorden: arbeidsrecht is een onderdeel van de sociale wetgeving
1.1 Arbeidsrecht
Doel: beschermen van belangen van werknemers en bevorderen van het welzijn
Definitie arbeidsrecht: de economisch zwakkere partij (werknemer) beschermen tegen de
economisch sterke partij (werkgever)
Bronnen in het arbeidsrecht
Er zijn heel veel bronnen waarop je beroep kan doen. Het komt af en toe voor dat ze elkaar
zelfs tegenspreken, daarom is er een hiërarchie opgesteld.
1. Dwingende bepalingen van de wet
2. Algemeen verbindend verklaarde cao’s
3. Niet algemeen verbindend verklaarde cao’s
4. Geschreven individuele arbeidsovereenkomst
5. Niet algemeen verbindend verklaarde cao waarbij de WG (die de cao niet
ondertekende of geen lid is van een ondertekende organisatie) behoort tot het ressort
van het PC
6. Arbeidsreglement
7. Aanvullende bepalingen van de wet
8. Mondelinge individuele arbeidsovereenkomst
9. Gebruik
Interpreteerregels
Een gunstigere lagere norm kan niet gehanteerd worden indien deze niet wettelijk is
Een lagere norm mag slechts afwijken van een hogere norm als hij hiermee niet
strijdig is met de wet, of de rechten van de WN vermeerder of zijn plichten
verminderd, hierbij dienen we maximum en minimum voorschrift te respecteren
Indien een vaste regel d.w.z. zonder minimum of maximum mag een lagere
rechtsbron evenwel NOOIT afwijken, zelfs als deze gunstiger is
Hoofdstuk 2: Collectief arbeidsrecht
,1. Collectief arbeidsrecht
“Een goed overleg zorgt voor een sociaal klimaat waarin sociale vrede is”
Definitie: het resultaat van een sociaal overleg
Kenmerken:
Overleg tussen sociale partners (selectie voor de hele groep)
Doel: sociale conflicten onder controle houden door …
- spelregels overeenkomen
- compromissen sluiten
Vermijden van de rechterlijke macht
Sociale partners
Representatieve groep van werknemers en werkgevers (geeft goed beeld)
- Op niveau onderneming
- In bedrijfssector
- Op nationaal niveau
- Op internationaal niveau
MAAR wie is er nu representatief?
Wet rond gemaakt: erkende vakbonden en werkgeversorganisaties
Waarom?
- Vermijden van chaos in sociaal-economische leven
- Vermijden van sociaal opbod tussen verschillende organisaties
- Spontane en ongeregelde sociale acties minder snel ontstaan
Overzichtelijk geheel van mogelijke gesprekspartners is voor overheid voordeel
Voordelen
Recht om collectieve arbeidsovereenkomst (cao) te sluiten
Recht om op te treden voor rechtbanken in geschillen die verband houden met de
CAO-wet
Bevoegdheid om lekenrechters aan te duiden voor de arbeidsgerechten
Bevoegdheid om deel te nemen aan het beheer van diverse nationale instellingen,
zoals sociale zekerheid, Nationale Arbeidsraad, …
Rol regering
Financiering voorzien voor maatregelen die uitgewerkt worden op voorstel van de
sociale partners, voorbeeld: tijdskrediet en loonlastenverlagingen
Als de sociale partners er niet uit geraken hakt de regering de knopen door,
voorbeeld: loonmarge, pensioenleeftijd, ...
Controle op de toepassing van de hiërarchie van de rechtsbronnen
Conclusie
WEL NIET
Sociaal overleg in België Sociaal overleg in andere landen
, Privésector (bedrijfsleven) Publieke sector (overheid)
Nationaal (interprofessioneel), Internationaal, Europees, regionaal
sectoraal en ondernemingsniveau niveau (in Vlaanderen via Voka)
Sociaal overleg op verschillende niveaus
2. Sociaal overleg op interprofessioneel niveau
2.1 De nationale arbeidsraad (NAR)
Kenmerken
Opgericht door de wet van 29 mei 1952
Taak van de NAR
- Voorstellen formuleren over algemene vraagstukken van sociale aard
- Adviseren bij geschillen van bevoegdheid tussen de PC’S
- Sluiten van collectieve arbeidsovereenkomsten (cao’s) voor alle bedrijven of voor
bedrijfstakken die niet onder PC vallen of waarvan PC wel opgericht is maar niet
werkt. Voorbeeld: over arbeidsduur, begrip loon waarop sociale zekerheid
verschuldigd is, ...
Vertegenwoordigers
Werknemer
Algemeen Belgische Vakverbond
Algemene Centrale der Liberale Vakbonden van België
Algemeen Christelijk Vakverbond
Werkgever
Boerenbond
FWA (Fédération Wallonne de l'Agriculture)
UCM (Union des Classes Moyennes)
UNISOC (Unie van socialprofitondernemingen)
UNIZO (Unie van Zelfstandige Ondernemers)
VBO (Verbond van Belgische Ondernemingen)
2.2 Groep van 10
= belangrijkste onderhandelaars van de federale Belgische Sociale Partners
Kenmerken
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper laurenvandiest. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €8,86. Je zit daarna nergens aan vast.
