Politiek heeft impact op de maatschappij. Bijvoorbeeld de autogordelplicht heeft veel levens
gered.
Wat moet de overheid doen en wat niet is de belangrijkste kwestie waar politiek om draait. In
hoeverre moet de overheid indraaien op privékwesties zoals roken in de auto met kinderen.
Belangrijkste conflict in de politiek tussen liberalen en socialisten;
Links is voorstander van overheidsinmenging. De overheid moet mensen tegen zichzelf
beschermen.
Rechts is voorstander van zo min mogelijk overheidsinmenging, de overheid moet mensen
hun ding laten doen.
Hetzelfde concept vinden we terug in de VS met liberalen en conservatieven.
Er is voortdurend spanning tussen politiek die de wereld onder controle probeert te houden
en de evoluerende wereld. Bijvoorbeeld AI. De politiek loopt achter op de feiten. De
samenleving ontsnapt aan politieke regulatie en controle. De maakbaarheid van de
samenleving neemt af.
Overheidsingrijpen gaat redelijk ver. Denk maar aan negationisme, een voorbeeld waarin de
overheid ons “beperkt” tot wat we mogen zeggen/denken. De politiek reguleert.
Comparative Politics
Comparatieve politiek is de subdiscipline binnen de politieke wetenschappen die politieke
systemen, instituties en processen vergelijkt tussen landen. Het doel is om patronen te
ontdekken en theorieën te ontwikkelen over hoe politiek werkt in verschillende contexten,
door zaken zoals regeringsvormen, beleid en politiek gedrag te analyseren.
1
, Politicologie | Lamis Bougria
3
, Politicologie | Lamis Bougria
Politiek en Politieke Wetenschap
Politiek is het sturen van de samenleving.
Er worden afspraken gemaakt als mensen samen iets willen doen. Bijvoorbeeld binnen
gezinnen is er ook politiek; over zakgeld, vakantiebestemmingen, ... In alle groepen waar er
regels of afspraken gemaakt worden is er sprake van politiek.
Als de groep groter is, zijn er meer afspraken nodig. En wellicht moeten deze opgeschreven
worden en is het dus formeel. Bijvoorbeeld regels over smartphones in de les die
opgeschreven staan in het schoolreglement.
Politiek komt (etymologisch) van het Griekse woord politika (alles wat te maken heeft met de
staat, polis.
De brede definitie van politiek zegt dat politiek overal is waar er regels bestaan. In
verenigingen en organisaties, die een leerschool van de ‘grote’ politiek zijn.
Variaties in politiek
1. Territorium
Je kan heel moeilijk ontsnappen aan politiek in een land waar iedereen de regels volgt. Je
kan niet ontsnappen aan territoriale politiek. Als je de belastingen te hoog vindt in België dan
kan je wel naar een ander land gaan, Nederland maar daar zal je ook belastingen moeten
betalen, want die regels zijn bindend. En als je je er niet aan houdt word je gesanctioneerd of
gedwongen om jou er alsnog aan te houden. (Bijvoorbeeld de deurwaarder komt langs en
neemt jouw TV mee)
Een religie is een politiek systeem maar zonder territoriale bindende regels. Je kan niet
gestraft worden, enkel door je schuldgevoel. Dit is zo in Westerse landen. Religies zijn hier
dus niet soeverein (geen macht er boven). Maar er zijn landen waarbij er geen secularisatie
(scheiding van kerk en staat) is. In Iran en SA wordt de Sharia wet gevolgd door de staat en
dus kan je wel gestraft worden als je je niet aan deze regels houdt.
2. Cultureel
Er zijn verschillende opvattingen over de mate waarin regels mogen ingrijpen, dit is de
reikwijdte. Cultuur is tijdsgebonden en dus zijn er verschuivende opvattingen.
De overheid hield zich vroeger niet bezig met het milieu. Er heeft een evolutie
plaatsgevonden. Nu is het normaal dat de overheid regels opstelt over het milieu. 30 jaar
geleden kon je als homokoppel niet trouwen en nu reguleert de overheid dat dit kan.
De grenzen tussen privé en publiek verschuiven. De overheid houdt zich tegenwoordig bezig
met zaken als discriminatie en racisme bestrijden en dit werd vroeger niet gedaan. De
politieke cultuur wijzigt.
5
, Politicologie | Lamis Bougria
We verwachten van de overheid dat ze ingrijpt in tijden van corona bijvoorbeeld. In de jaren
50 zou er geen begrip en steun voor de overheid geweest zijn die zich zo ‘bemoeit’. Nu werd
er voor ons besloten dat we niet naar buiten mogen. Vroeger was het ieder voor zich. Je
besloot zelf of je naar buiten ging en corona kreeg.
3. Vormen
Welke vorm neemt de sturing van de (territoriale) samenleving aan?
Classificaties
- Democratische vs autoritaire regimes.
- Unitaire vs federale staten (de macht is gecentraliseerd of gespreid)
- Variaties in instellingen en procedures (de manier waarop politiek georganiseerd wordt,
verkiezingen bijvoorbeeld)
Wat doet een politicoloog?
Een regelmaat vinden in fenomenen en ze vereenvoudigen want de sociale werkelijkheid is
complex.
Een regelmaat vinden in fenomenen (welke dingen komen vaak samen voor. Bv vrouwen
stemmen vaker op groene partijen dan mannen. Dit is een patroon en politieke
wetenschappers gaan opzoek naar deze regelmaten. Maar dit is nog geen verklaring.
Complexe fenomeen vereenvoudigen Bv geen rekening houden tussen haarkleur en
stemgedrag maar tussen stemgedrag en opleiding. Want zulke zaken zijn irrelevant voor wat
er bestudeerd wordt. De sociale werkelijkheid is complex. Bv peilingen kloppen niet altijd.
Het voorspellen van menselijk gedrag is moeilijk. Er zit veel ruis op. De wetenschap is niet
exact omdat mensen complexe wezens zijn. (Het reflexieve van het menselijk gedrag).
Werkelijkheid; het formaliseren in variabelen/analytisch
Structuren: Mensen zitten in bepaalde posities en rollen. Deze determineren het gedrag. Je
wordt beïnvloed door de omgeving en hun verwachtingen. Bv; als je uit een links gezin komt
is de kans groot dat je zelf ook links zal stemmen. Dus niet alleen persoonlijkheid
determineert jouw gedrag (het speelt wel nog steeds een rol).
Patronen: Deze kan je zien door te vergelijken. Dit kan op 2 manieren.
N: veel waarnemingen
n: goed gekozen waarnemingen
Opiniestuk ‘de mens is geen satelliet’; dit opiniestuk houdt in dat er altijd uitzonderingen
zullen zijn.
6
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper lamisbougria. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €14,49. Je zit daarna nergens aan vast.