Samenvatting
Ontwikkelingspsychologie samenvatting
- Vak
- Instelling
- Boek
Alle hoofdstukken staan hierin samengavat.
[Meer zien]Voorbeeld 4 van de 71 pagina's
Voorbeeld 4 van de 71 pagina's
In winkelwagen
In winkelwagen
Gekoppeld boek
Titel boek:
Auteur(s):
- Uitgave:
- ISBN:
- Druk:
Meer samenvattingen voor studieboek
-
Samenvatting (zeer uitgebreid) Ontwikkelingspsychologie, Feldman 9e editie 2025
-
SWK2 Samenvatting 2024/2025
-
Samenvatting ontwikkelingspsychologie, pedagogiek
Verkoper
Volgen
ishabrouwerx
Ontvangen beoordelingen
Voorbeeld van de inhoud
OntwikkelingspsychologieH1. Een inleiding in de ontwikkeling van het kind
1.1 Een oriëntatie op de ontwikkelingspsychologie
Ontwikkelingspsychologie
De ontwikkelingspsychologie is een wetenschappelijke benadering die de veranderingen, groei
en stabiliteit bij opgroeiende mensen bestudeert, met een sterke focus op de jonge jaren.
Specialisaties binnen de ontwikkelingspsychologie:
1. Fysieke ontwikkeling
• Onderzoekt aspecten zoals de groei van de hersenen, de zintuigen, en lichamelijke
veranderingen.
2. Cognitieve ontwikkeling
• Bestudeert de ontwikkeling van intellectuele vermogens, zoals denken, leren en
probleemoplossend vermogen.
3. Sociaal-emotionele ontwikkeling
• Richt zich op sociale relaties, het omgaan met emoties en sociale interacties.
4. Persoonlijkheidsontwikkeling
• Analyseert gedragingen, karaktereigenschappen en persoonlijke ontwikkeling.
Globale indeling van vijf leeftijdsgroepen wordt gehanteerd: prenatale periode, baby- en
peutertijd, kleutertijd, schooltijd en adolescentie.
Rijping: Blijvende fysieke of psychologische verandering als gevolg van biologische
groeiprocessen.
Invloeden op de ontwikkeling
Mensen maken deel uit van een cohort: een groep mensen die rond dezelfde tijd en op dezelfde
plek geboren zijn. Verschillende soorten gebeurtenissen kunnen invloed uitoefenen op alle
mensen binnen een cohort of specifiek op individuen.
Soorten invloeden:
1. Normatieve gebeurtenissen
• Gebeurtenissen die de meeste mensen binnen een cohort meemaken.
• Onderverdeling:
• Historische gebeurtenissen
• Voorbeelden: oorlog, pandemieën, natuurrampen.
• Leeftijdgebonden invloeden
• Biologische veranderingen die iedereen in een bepaalde leeftijdsgroep
ervaart.
• Voorbeelden: puberteit, menstruatie.
• Sociaal-culturele invloeden
• Invloeden van afkomst, sociale klasse, cultuur, etc.
2. Niet-normatieve gebeurtenissen
• Gebeurtenissen die uniek zijn voor een individu en die de meeste mensen niet
meemaken.
• Voorbeelden: het overlijden van een ouder, een ernstig ongeval.
Ontwikkelingsfasen en individuele verschillen
• Prenatale periode (van conceptie tot geboorte);
• Babytijd: (van geboorte tot 2 jaar);
, • Peuter- en kleutertijd (van 2 tot 6 jaar);
• Schooltijd (van 6 tot 12 jaar);
• Adolescentie (van 12 tot 20 jaar).
Geschiedenis van het denken over kinderen en hun ontwikkeling
• 1600
• Volgens Phillipe Aries werden kinderen voor 1600 gezien als miniatuurvolwassenen.
• 1700
• Kinderen werken voor het eerst systematisch bestudeerd ia zogenaamde
babybiografieën.
• Hierin werden fysieke en taalkundige mijlpalen van kinderen vastgelegd.
• 1859
• Charles Darwin publiceerde zijn evolutietheorie.
• Hij schreef ook een babybiografie over zijn zoon, op een meer wetenschappelijke
manier dan voorheen gebruikelijk was.
• Eind 18e & begin 19e eeuw
• Voor de industrialisatie werden kinderen gezien als goedkope arbeidskrachten.
• Met de opkomst van industrialisatie kwamen er wetten om kinderen te beschermen,
en werd onderwijs toegankelijker.
• Er ontstond bewustwording dat ervaringen in de in de kindertijd invloed hebben op
het volwassen leven.
• Eerste helft 20e eeuw
• Grootschalige, wetenschappelijke onderzoeken naar kinderen en hun ontwikkeling
werden opgezet.
Continue en discontinue verandering in ontwikkeling
1. Continue verandering
• Veranderingen die geleidelijk verlopen
• Kenmerk: er is alleen een toename in hoeveelheid, niet in aard.
• Voorbeeld: de groei van kinderen in lengte of gewicht.
2. Discontinue verandering
• Veranderingen die in sprongen plaatsvinden.
• Kenmerk: de aard van wat verandert, verandert fundamenteel.
• Voorbeeld: het zindelijk worden van een kind.
Kritieke en gevoelige perioden in ontwikkeling
1. Kritieke perioden
• Kenmerk: De effecten van een bepaalde stimulus zijn onomkeerbaar (positief of
negatief).
• Voorbeeld:
• Volgens De Lange is een liefdevolle volwassene essentieel voor een jong kind
om zich veilig te voelen.
• Als dit ontbreekt, kan het niet op latere leeftijd gecompenseerd worden.
2. Gevoelige perioden
, • Hedendaagse visie: Er wordt meer geloof gehecht aan de plasticiteit (flexibiliteit)
van kinderen.
• Onderzoek: uit studies blijkt dat sommige achterstanden alsnog ingehaald kunnen
worden.
• Kenmerk: In gevoelige perioden zijn we extra gevoelig voor de effecten van een
stimulus, maar deze effecten hoeven niet blijvend te zijn.
Stimulus: Prikkels, oftewel veranderingen in de uitwendige of inwendige omgeving waarop een
organisme reageert.
Nature en Nurture in de ontwikkeling
1. Nature vs. Nurture debat
• De vraag is of ons gedrag aangeboren (nature) of aangeleerd (nurture) is.
2. Nature (aangeboren)
• Definitie: Wat aangeboren is, zoals genetisch voorbestemde processen.
• Voorbeeld: Maturatie – het ontvouwen van genetische informatie.
3. Nurture (aangeleerd)
• Definitie: Omgevingsinvloeden die invloed hebben op ons gedrag.
• Voorbeelden:
• Biologisch: zoals alcoholgebruik tijdens de zwangerschap.
• Sociaal: bijvoorbeeld de manier van opvoeden.
• Maatschappelijk: zoals de economische klasse waarin een kind opgroeit.
4. Hedendaagse visie in de ontwikkelingspsychologie
• Gedrag is geen puur resultaat van nature of nurture, maar een combinatie van beide.
• De vraag is niet op het nature of nurture is, maar wat meer invloed heeft op wat.
, Ontwikkelingspsychologie
H2. Theoretische perspectieven en onderzoek
2.1 Perspectieven bij het kijken naar kinderen
• Theorie: Een theorie is een verklaring voor een bepaald verschijnsel.
• Hier worden 5 theoretische perspectieven op de ontwikkeling van het kind besproken:
1. Psychodynamisch perspectief
• Definitie: Gedrag komt voort uit onbewuste innerlijke krachten.
• Grondlegger: Sigmund Freud, met zijn psychoanalytische theorie, stelde:
• ‘’Onbewuste krachten bepalen iemands persoonlijkheid en gedrag.’’
Psychoanalytische theorie: theorie die ervan uitgaat dat onbewuste krachten bepalend zijn voor
iemands persoonlijkheid en gedrag.
Freuds Persoonlijkheid theorie
Freud onderscheidde drie aspecten van de persoonlijkheid:
1. Id
• Irrationeel, zoekt naar genot
• Bevat primitieve driften zoals honger, seks en agressie.
2. Ego
• Rationeel en redelijk, werkt volgens het realiteitsprincipe.
3. Superego
• Vergelijkbaar met het geweten.
• Maakt onderscheid tussen goed en kwaad.
Freuds Psychoseksuele Ontwikkeling
• Freud ontwikkelde een theorie over de psychoseksuele ontwikkeling, waarbij de focus in
verschillende fasen ligt op bevrediging van een specifiek deel van het lichaam.
• Als er te veel of te weinig bevrediging is in een bepaalde fase, kan dit leiden tot fixatie.
• Voorbeeld: Fixatie in de orale fase kan leiden tot gedrag zoals roken, vanwege de
nadruk op orale activiteiten.
Eriksons Psychosociale Ontwikkeling
• Erik Erikson ontwikkelde de psychosociale ontwikkeling theorie, die zich richt op de
invloed van sociale interacties op de ontwikkeling.
• Dit staat in contrast met Freuds nadruk op psychoseksuele fasen.
• Acht verschillende stadiums.
2. Behavioristisch perspectief
• Definitie: Ontwikkeling kan worden begrepen door waarneembaar gedrag te bestuderen.
Dit perspectief legt de nadruk op nurture (omgevingsinvloeden).
• Grondlegger: John Watson.
Gedrag en stimulus-respons leren
Gedrag wordt veroorzaakt door stimulus-respons leren. Er zijn drie belangrijke vormen van
leren:
1. Klassieke conditionering
• Grondlegger: Ivan Pavlov.
• Het leerproces waarbij een organisme onbewust reageert op een voorheen neutrale
stimulus, die nu een geconditioneerde reactie oproept.
2. Operante conditionering
• Grondlegger: B.F. Skinner.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper ishabrouwerx. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,92. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 51036 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 15 jaar dé plek om samenvattingen te kopen