Lesdoelen JR:
Les 0 Juridische vragen:
1. Wie naar het “jeugdrecht” / “klassieke strafrecht”?
Jeugdrecht: Minderjarigen die feiten plegen die als misdrijven
kunnen worden omschreven (MOF) vallen in principe onder het
jeugdrecht. Dit geldt zolang ze de leeftijd van 18 jaar nog niet
hebben bereikt, tenzij er sprake is van uithandengeving.
Klassieke strafrecht: Minderjarigen die door de jeugdrechtbank als
onhandelbaar of te ernstig worden beschouwd, kunnen door middel
van uithandengeving worden overgedragen aan het
volwassenensysteem. Dit gebeurt doorgaans bij zware delicten of
wanneer eerdere interventies hebben gefaald.
2. Discussie van leeftijd: “jeugd”, “jongeren”, “kinderen”
Jeugd: Een brede term die vaak wordt gebruikt om personen onder
de leeftijd van 18 jaar te omschrijven. Het kan zowel betrekking
hebben op kinderen als adolescenten.
Jongeren: Verwijst specifiek naar oudere minderjarigen, vaak in de
leeftijdscategorie van 12 tot 18 jaar, die in aanraking kunnen
komen met het jeugdrecht.
Kinderen: Worden doorgaans beschouwd als personen jonger dan
12 jaar, die in België niet strafrechtelijk verantwoordelijk zijn. Ze
kunnen wel betrokken zijn bij maatregelen in het kader van
verontrustende opvoedingssituaties (VOS).
3. Waarom een apart recht voor “kinderen” en “jongeren”?
1. Ontwikkelingsperspectief: Jongeren worden beschouwd als in
ontwikkeling en daarom vatbaar voor heropvoeding en begeleiding,
in tegenstelling tot volwassenen.
2. Beschermingsfilosofie: Minderjarigen worden gezien als
kwetsbare individuen die extra bescherming nodig hebben tegen
schadelijke invloeden van het volwassenensysteem.
3. Rechtspositie: Jongeren hebben specifieke rechten, zoals recht op
participatie en bescherming, die een aparte juridische benadering
vereisen.
,4. Hoe ziet dat “jeugdrecht” er dan uit?
Het jeugdrecht omvat een combinatie van:
Beschermingsmaatregelen: Gericht op heropvoeding en
begeleiding van minderjarigen.
Herstelgerichte aanpak: Focus op bemiddeling en herstel van
schade tussen dader en slachtoffer.
Repressieve elementen: Voor ernstige gevallen, zoals bij
uithandengeving.
Het jeugdrecht probeert een balans te vinden tussen bescherming,
responsabilisering en maatschappelijke veiligheid.
5. Materieel jeugdrecht formeel jeugdrecht (gerechtelijk
jeugdrecht of jeugdprocesrecht)
Materieel jeugdrecht: Regelt de inhoudelijke rechten en plichten
van minderjarigen, zoals de basisprincipes van jeugdbescherming en
strafbaarstelling van MOF.
Formeel jeugdrecht: Heeft betrekking op de procedures die
worden gevolgd in het jeugdrecht, zoals de bevoegdheden van de
jeugdrechtbank, de rol van hulpverleningsinstanties, en de
rechtsgang.
6. Wat is er zo bijzonder/specifiek aan het jeugdrecht in
vergelijking met het “strafrecht”?
1. Focus op heropvoeding: Het jeugdrecht legt de nadruk op
begeleiding en re-integratie in plaats van straf.
2. Flexibiliteit: Maatregelen kunnen worden aangepast aan de
individuele noden van de jongere.
3. Beschermingsfilosofie: Het welzijn van de jongere staat centraal,
in plaats van uitsluitend de afhandeling van het gepleegde feit.
4. Geen strafrechtelijke verantwoordelijkheid: Minderjarigen
worden niet als volledig verantwoordelijk beschouwd; hun gedrag
wordt gezien in de context van ontwikkeling en opvoeding.
, 7. Wie is er bevoegd in België voor het jeugdrecht?
Federale bevoegdheid: Het gerechtelijk jeugdrecht valt onder de
bevoegdheid van de federale overheid.
Gemeenschappen: De jeugdhulpverlening, inclusief maatregelen
rond verontrustende opvoedingssituaties (VOS), valt onder de
bevoegdheid van de Vlaamse, Waalse en Brusselse
gemeenschappen.
De samenwerking tussen deze bevoegdheidsniveaus kan soms
complex zijn.
8. Wat is de invloed van de Europese en internationale
rechtsnormen (“kinderrechten”)?
1. Kinderrechtenverdrag van de Verenigde Naties (UVRM): Legt
de basis voor de bescherming van minderjarigen, zoals het recht op
participatie, non-discriminatie en bescherming tegen mishandeling.
2. Europees Verdrag voor de Rechten van de Mens (EVRM):
Waarborgt de rechten van minderjarigen binnen het gerechtelijk
systeem, zoals een eerlijk proces en recht op bijstand.
3. Invloed op Belgische wetgeving: Belgische jeugdwetgeving
wordt sterk beïnvloed door internationale verplichtingen, zoals het
opnemen van herstelbemiddeling en participatierechten van
jongeren.
Specifieke Concepten:
Ius sui generis: Het jeugdrecht wordt beschouwd als een apart
juridisch domein met eigen principes en regels, los van het klassieke
strafrecht.
Europees en internationaal kader: Het Belgische jeugdrecht is
sterk beïnvloed door internationale normen, zoals kinderrechten, en
door Europese criminologische inzichten over jeugd en delictgedrag.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper legalace. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €11,96. Je zit daarna nergens aan vast.