HOOFDSTUK 1: SITUERING VAN
SOCIOLOGISCHE THEORIEËN OVER
CRIMINALITEIT
DE KLASSIEKE THEORIE (1)
Historische context grote transities in de 18de -19de eeuw in Europa
van feodaliteit naar moderniteit
- Feodaliteit was een systeem van een piramidale samenleving met aan de
top de koning die grond bezat onder de koning stonden de leenmannen die
loyaliteit aan de koning verschuldigd waren in ruil voor stukken grond
- Het systeem kwam tot verval omwille van een derde stand die er tussenkwam
en een plaats zocht in het systeem maar er niet thuishoort, dit waren de
handelaars
- Foltering was een veelvoorkomende straf in de tijd van feodaliteit
van brutale lichamelijke bestraffing (= niet-rationeel) naar op regels gefundeerde,
institutionele sanctie (= rationeel)
fundamentele rechten van de mens
CESARE BECCARIA Dei delitti e delle pene(1764)
Doelstelling van straffen is preventie
“Let the punishment fit the crime”
Visie van utilitarisme met homo rationalis
Nu beschouwd als vertegenwoordiger klassieke school, de
doelstelling ligt niet bij vergelding maar bij de preventie
Opgang van filosofen ze waren vertegenwoordigers van verlichting Rationele
mensbeeld is ook utilitarisme
KENMERKEN VAN STRAFFEN:
Openbaar
Snel
- Snelle processen na dat de criminaliteit gepleegd is
Noodzakelijk (om andere misdrijven te vermijden)
De ‘juiste’ straf
Proportioneel
- = de verhouding tussen straf en criminaliteit moet juist zijn, straffen konden
enkel uitgesproken worden als ze in de wet waren opgenomen in die tijd niet
was dit niet evident
‘Nulla poena sine lege’ (geen straf zonder wet)
1
, CRIMINOLOGISCHE SOCIOLOGIE
De volgende 4 tekstfragmenten staan niet in de nieuwe reader.
“Datgene dat boven het
noodzakelijke gaat is per definitie
onrechtvaardig. Ze worden meer
rechtvaardig in de mate dat ze
meer veiligheid te weeg brengen.
Die veiligheid die de soeverein
verantwoordelijk is en zo gaan ze
ook meer vrijheid brengen.”
“Het is toch vreemd dat wetten van die
aard zouden zijn dat wetten nieuwe
vormen van moord introduceren omdat
ze oude vormen van moord willen
beteugelen.”
“en het is in het algemeen belang
dat criminaliteit zo weinig mogelijk
gebeurt en zo weinig mogelijk
frequent voorkomt in de proportie
waar schade uit voorkomt de
proportie goed in gedachte houden
en straffen die niet in proportie zijn
brengen mogelijk meer schade aan
de samenleving.”
Dit is een nieuwe standaard die we kunnen
introduceren ook al zijn ze niet in
overeenstemming met de gewoonte = de
gewone manier om wetten te maken tussen
naties, maar toch zijn ze van grote
nuttigheidswaarde
Om te vermijden dat bestraffing een daad
van geweld wordt van individuen of van
vele burgers tegen private burgers moet
deze daad van bestraffing beantwoorden aan de volgende 6 voorwaarden: dus
publiciteit, snelheid, noodzakelijkheid, de laagst mogelijke straf in de omstandigheden,
proportioneel zijn en het moet door de wet worden opgelegd.
Op die manier wordt hij een vernieuwer in Italië en Europa en wereldwijd op basis van zijn
nieuwe denkbeelden van criminaliteit en vooral van bestraffing.
2
, CRIMINOLOGISCHE SOCIOLOGIE
KLASSIEKE THEORIE (2)
JEREMY BENTHAM:
Criminaliteit is inbreuk op het “greatest happiness principle”
Achterliggende visie van de "hedonistische calculus “
Invloed op penologische en juridische praktijk
Criminaliteit brengt ongeluk en gaat mensen in de schade storten
Achterliggende visie van de "hedonistische calculus” hij probeerde te berekenen op
welke manier het meeste geluk wordt voorgebracht voor het meest aantal personen.
Veel tijd besteed aan beteugelen en voorkomen van criminaliteit Penologie =
bestraffingstheorie
Panopticum gevangenis
Centrale idee = Beperkt aantal bewakers
voldoende controle uitoefen op gevangen ze
hielden ze in de gaten vanuit
commandoposten
Evaluatie van de klassieke school:
Sterktes
- Lot in eigenhanden
- rationele visie op mens en samenleving
Zwaktes
- Geen oog voor oorzaken van criminaliteit
- weinig oog voor types van criminaliteit
- is plegen van misdaad echt een ‘vrije’ keuze?
OVERGANG NAAR SOCIOLOGISCHE THEORIEËN
ESSENTIËLE INVALSHOEK
Aandacht voor relatie criminaliteit en sociale omgeving
- Sociale omgeving bestaat uit vele aspecten
Nadruk op gelijkheid van criminelen en niet-criminelen
- Er zijn geen fundamentele verschillen in de essentie tussen criminelen en niet
criminelen zeggen sociologen
Probleem van de individuele verantwoordelijkheid
3
, CRIMINOLOGISCHE SOCIOLOGIE
GRONDLEGGERS VAN DE SOCIOLOGISCHE BENADERING (1)
Ecologische theorie
Aandacht besteed aan de ecologie, de natuur, het milieu.
Ook ruimere benadering: niet alleen natuur maar ook menselijke omgeving
O HISTORISCHE CONTEXT
Situering na Napoleon, halverwege 19de eeuw
O ANDRÉ-MICHEL GUERRY
Analyse van de officiële misdaad statistieken in Frankrijk (1833–
personen/eigendommen)
Criminaliteit tegen personen op linker kaart ( Frankrijk)
- Veel aanwezig op donkere gebieden
- Minder aanwezig in lichtere gebieden
Criminaliteit tegen eigendommen op rechterkaart
- Hier is het tegengestelde van de linker kaart dus meer in noorden, minder in
zuiden
ADOLPHE QUETELET: Sur l'homme et le développement de ses facultés ou Essai de
physique sociale (1835)
Zijn doel was om statistische regels te gaan begrijpen en gaan topassen op
sociale fenomenen
- Vader van de sociale statistiek
Niet alleen in België, eigenlijk in heel Europa omdat hij zoveel aandacht
besteed aan de wiskundige toepassing van de sociale werkelijkheid
- Conclusie: niet de vrije wil is belangrijk, maar de impact van sociale factoren
De vrije wil is van zeer weinig belang in het begrijpen van menselijke
gedragingen en menselijke fenomenen de sociale fenomenen. Maar vooral
dat de impact van sociale factoren van enorm belang is. En als deze sociale
factoren aanwezig zijn zullen mensen gedragingen stellen die ze effectief
4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper zinanuyts10. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €7,46. Je zit daarna nergens aan vast.