Samenvatting van het vak risico- en financieel risk management (UCLL Diepenbeek KMO )
er staan oefeningen in en alle aantekeningen van de les zitten erbij (extra opmerkingen en tips)
Een risico is een onzekere gebeurtenis met gevolgen voor een
doelstelling. Het kan hierbij gaan om meetbare als niet-meetbare
gebeurtenissen.
Drie kenmerken:
• Kans
• Gebeurtenis (=oorzaak)
• Gevolg
1. Definitie risicomanagement
Verschillende definities van risicomanagement en soms
afhankelijk van de context
• Financiële wereld: analyse en de beheersing van de risico’s die
verbonden zijn aan een beleggingsportefeuille, aan investeringen en
kredietverleningen zuivere financiële risico’s
• Industriële sector: maatregelen die gericht zijn op het borgen van de
kwaliteit, continuïteit en de veiligheid van processen en producten.
• Accountancy: voldoen aan voorschriften voor de bedrijfsuitvoering
ne verslaglegging
• Projectwerk: bescherming van projectdoelstellingen in termen van
budget, tijd en kwaliteit, …
• Juristen: gericht op analyse en beheersing van
aansprakelijkheidsrisico’s en de juridische onschendbaarheid van
contracten.
• Etc.
Risicomanagement is een combinatie van beleid, organisatie en
processen opgezet en toegepast binnen de organisatie en gericht op het
identificeren, beoordelen, beheersen en financieren van risico's, die de
doelstellingen, mensen, middelen en immateriële belangen van de
organisatie bedreigen.
COSO MODEL
1. Risicomanagement raamwerken
Bij het toepassen van het risicomanagementproces wordt veelal gebruik
gemaakt van een risicomanagementraamwerk.
• Omschrijving van de onderdelen van risicomanagement
• Biedt een structuur
• Doel is de ondersteuning bij het integreren van risicomanagement in
de managementprocessen taak voor iedereen in de organisatie
Veel raamwerken ontwikkeld
• COSO
• CAS
• BASEL III (zie gastcollege)
• ISO 3000 (richtlijn)
,Financieel riskmanagement
• …
Met behulp van een onderzoek van het COSO raamwerk gaan we
meteen dieper in op bepaalde aspecten van risicomanagement.
2. COSO raamwerk
COSO-raamwerk
Control environment (eerste laag)
1. Controleomgeving
Integriteit en ethische code
De juiste persoon op de juiste plaats (competentie)
Managementstijl
Organisatiestructuur, bevoegdheidsverdelingen en toewijzing van
verantwoordelijkheden
Organisatiestructuur:
Verticaal: vb. BNP Paribas logisch dat ze deze structuur heeft, zorgt
voor duidelijke verantwoordelijkheden. Heeft iets minder autonomie,
minder flexibel (indien dingen opgemerkt worden moet je volledig naar
boven of beneden gaan om verandering op te merken)
Horizontaal (platte) structuur: Er zijn niveaus maar minder gelaagd dan bij
verticaal
- Voordeel: flexibeler, meer autonomie, meer creativiteit
- Nadeel: twijfel over wie mag wat doen
Mandaten zijn minder goed afgebakend dat kan zorgen voor
moeilijkheden
Vb. Colruyt, ook divisies maar iedere winkel meer over zichzelf
Naarmate onderneming groeit, komt meer en meer verticale structuur
voor
HR-beleid
,Financieel riskmanagement
Raad van bestuur (zitten aan de top)
Belangrijke taken bij risicomanagement
- Governance en toezicht
o Structuren uitzetten waarbinnen risicomanagement moet
gebeuren (hiërarchie, verantwoordelijkheden uitzetten)
- Toezicht houden op risico’s
o Wil niet zeggen dat bestuur iedere afdeling gaat bestuderen
MAAR managers worden daarover verdeeld en gaan bespreken
bij raad van bestuur
- Besluitvorming en controleprocessen gaan we deze elimineren,
accepteren of controleren?
o Doen controleprocessen wat ze moeten doen? (Taak)
- Toezicht op management Moet altijd, doen ze wat ze moeten
doen? Houden ze de risico’s in de gaten?
- Transparantie en verantwoording Hebben medewerkers, klanten...
hier een zicht op? Als er een risico gebeurt, hoe gaan ze daarmee
om?
Filmpje (raad van bestuur, bespreking)
- Welke problemen (controleomgeving) zijn er opgedoken
o Hielden informatie achter
Boeing zelf, ging over het managementteam
o Concurrentie
Waren bezig met concurrentie race, wouden
concurrentie verslaan waardoor er beslissingen zijn
genomen door management die niet voordelig geweest
zijn
Welke stappen zouden we kunnen nemen om deze problemen te
voorkomen? (voorbeeld case)
- Governance en toezicht
o Striktere veiligheidsregels
o Ander toezicht op management
o Effectief veiligheidsprotocollen versterken
- Risico’s controleren
o Meer management toezicht
o Betere veiligheidsvoorschriften
o COO aangenomen
Besluitvorming en controleprocessen leunt hierbij aan
o Processen gaan uittekenen
o Extra controlemechanismen opbouwen (meer mensen
beslissingen laten nemen)
Controleomgeving – praktijkvoorbeelden
, Financieel riskmanagement
1. Volkswagen managers wisten van de manipulatie
emissiewaarden, hebben deze zelfs aangemoedigd
2. Wells Fargo (één van de grootste banken van Amerika)
o Hoe slechte controleomgeving kan leiden tot risico’s:
Doelstellingen die moesten worden gehaald (minstens 8
nieuwe klanten maken per dag)
Basisrekening of elite rekening er worden bonus
pakketten gegeven indien elite rekening
Gevolg: je moest er veel voor betalen, mensen zijn
ervoor in het rood gegaan en kregen geen
leningen meer
Als ze ging klagen werd ze genegeerd
Slechte managementstijl, integriteit
3. Johnson&Johnson (goed voorbeeld)
o Tylenol crisis Is een pijnstiller en daar waren moorden mee
gebeurt (deel pijnstillers vergiftigd)
CEO: Is er heel transparant over geweest, alle
medicijnen teruggeroepen en door deze ingesteldheid is
de schade heel beperkt gebleven
COSO-raamwerk
Risk assessment Risico’s gaan identificeren en analyseren (tweede
laag)
Risico = de mogelijkheid dat een gebeurtenis zich voordoet die de
verwezenlijking van doelstellingen bedreigt
= kans x impact
Zonder doelstellingen zijn er ook geen risico’s die deze doelstellingen kan
doen bereiken
Risico-inschattingsproces = proces om risico’s te
evalueren
1. Rekening houden bij alle soorten risico’s?
Risico matrix met een X-as en Y-as
o Kans dat iets voorkomt = Y-as
o Impact = X-as
Voorbeelden:
- Risico dat ik niet slaag op dit examen
- Wat is de kans of impact van de lijn die staakt (Wat is risico dat de
lijn staakt)
- Hoe zouden we het risico inschatten dat de aardbeving in Limburg
gebeurd
Denk eens na over volgende items:
Diefstal bij een juwelier
Kans is relatief klein
Impact is groot want het gaat over serieuze bedragen
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper vanderstegensam. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €30,49. Je zit daarna nergens aan vast.