Section VI: The urinary system
Chapter 33: Organization of the urinary system
Inleiding: Centrale rol in homeostase
1. Regeling osmolaliteit & volume lichaamsvochten
• Renin
o renin-angiotensin-aldosteron systeem
o vrijgesteld door de granular cells van juxtaglomerular apparatus (macula
densa: contact tussen distale tubulus en bloedtoevoer glomerulus)
o (Angiotensin 2 reguleert bloeddruk en Na/water homeostase in nier,
regulatie glomerular filtration rate (GFR))
• activatie van vitamine D
o laatste stap in de activatie van vitamine D
o Vitamine D reguleert opname van Ca2+ in dunne darm en excretie van Ca2+
via nieren
o Te weinig vitamine D: stimulatie vrijgave parathyroid hormoon => Ca2+
vrijstelling vanuit de beenderen
o Vitamine D is gekoppeld met sterkere botten maar bij over-consumptie:
hypercalcemi (teveel Ca2+ in het bloed)
o Vitamine D is een lipofiel vitamine, wordt niet makkelijk geexcreteerd,
slaat op in vetweefsel => overconsumptie/intoxicatie mogelijk.
63
, • Erythropoeteine (EPO)
o stimuleert aanmaak van rode bloedcellen bij hypoxemia (te weining O2 in
bloed)
o Fibroblast cellen van nier detecteren zuurstof gehalte in bloed P02 en bij
hypoxie wordt gen-expressie van Epo gestimuleerd door activatie van
“hypoxia-induced transcription factors” (vnl. HIF-2)
o EPO wordt vrijgesteld in cortex van nier waar hormoon wordt opgenomen
via lymfesysteem.
Nier anatomie: funtionele eenheid = nefron
Nefronen bevinden zich in de cortex
Lichaam beschikt over overcapaciteit aan nierfunctie => impact op korte termijn is
beperkt
Nierfunctie kan niet meer voorzien aan systemische nood als 90% van beschikbare
nefrons niet meer werken => verminderde nierfunctie soms laattijdig gedetecteerd
Nefron wordt opgedeeld in:
- Glomerulus (kapsule van Bowman):
▪ Bloed wordt gefilterd aan een
bepaalde snelheid = glomerulaire
filtratie rate (GFR) is
- Proximale tubule:
▪ essentiele nutrienten worden terug
opgenomen uit filtraat (pre-urine)
- Lus van Henle:
▪ dalende lus: water gereabsorbeerd
▪ stijgende lus: zouten via actief
transport terug gereabsorbeerd uit
filtraat
- Distale tubule:
▪ hormoon-gereguleerde opname van water en zouten, bvb atrial natriuretic
peptide (ANP),…, overtollige K+ secretie
- Collecting tubule:
▪ anti-diuretisch hormoon (ADH) gereguleerde opname van water,
overtollige K+ secretie
Nierfunctie
Belangrijskte functie: filteren van bloed
64
, Doorbloeding nier
- aanvoer via A. Renalis
- 1e capillaire bed rond glomerulus
▪ Afferente arteriool
▪ Glumerulus capillairen
▪ Efferente arteriool
- Dalende vasa recta
- 2e capillare bed
▪ Peritubulaire capillairen
(voor reabsobtie nutriënten,
zouten, water…)
- Stijgende vasa recta
- Afvoer via V. Renalis
Renale clearance van stof X
Vorming urine omvat:
- ultrafiltratie van bloedplasma (glomerulus) = pre-urine
- reabsorptie water + opgeloste stoffen
- secretie van geselecteerde stoffen
[X]urine = [X]filtr – [X]reabs + [X]secr
Glomerulus: ultrafiltraat
Tubuli : modificatie (reabsortie/secretie)
Renale Clearance & transport
INPUT = OUTPUT (indien geen renale synthese of metabolisme van stof X)
A. Renalis aanbod = V. Renalis Retour + Urinaire excretie
[X]plasmaArt. × RPFa = [X]plasmaVen. × RPFv + [X]urine × V (dus is mg/ml × ml/min)(V is urine debiet in ml/min)
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper denevejolien. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €7,46. Je zit daarna nergens aan vast.