Fertiliteit van de man
Inleiding
- Fertiliteitsratio (FR) = aantal kinderen per vrouw
o Databanken zoals ‘Eurostat’, ‘The world bank’, ‘StatBel’
rapporteren hierover.
Echter geen data over fertiliteitsratio mannen (aantal
kinderen per man)!
o Statbel rapporteert ‘De gemiddelde leeftijd – ongeacht de
geboorterang - is precies 31 jaar voor de moeder en 34,2 jaar
voor de co-ouder.’
- Wereldwijd FR mannen: 1 tot 13 kinderen/man
- Wereldwijd FR vrouwen: 1 tot 8 kinderen/vrouw
- In EU FR man gemiddeld 1 tot 2 kinderen/man – vgl met EU vrouwen
- Per land/regio grote verschillen: vb
o Zuid Korea 1,2 kind/man
o Pakistan 5 kinderen/man
o Sub Saharisch Afrika 8,5 kinderen/ man
- Wereldwijd: mannen starten vaker later aan kinderen dan vrouwen
(leeftijd)
o gemiddeld 33,6 tov 28 jaar oud
o Mannen vaak nog op latere leeftijd kinderen t.o.v. vrouwen
- Cultuurgebonden
o Groot leeftijdsverschil tussen man – vrouw
o Polygamie - man vaak meer kinderen dan zijn vrouw(en)
- Laag opgeleide mannen laagste FR
- Werkende mannen vaker hoger FR
- CAVE :
o Hoger opgeleid, meer inkomen, betere job?
o kan cultuurgebonden zijn (studies in Griekenland, Finland,
Noorwegen, Zweden)
,Wat beïnvloed de mannelijke gezondheid?
Invloed op mannelijke vruchtbaarheid en dus zwangerschapskansen en
zwangerschaps- en neonatale uitkomsten
Mannelijke vruchtbaarheid
- Productie spermatozoa start in
puberteit
- Spermatogenese = continu proces
- Rijping zaadcel = 74 dagen (42-76
dagen)
- Ejaculaat bestaat voor 90% uit
secreet zaadblaasjes en prostaat
o Zaadblaasjes bevat fructose
en prostaglandines
o Prostaat bevat enzymen die zorgen voor vervloeiing van
ejaculaat
Parameters van sperma
CAVE: sperma-analyse wordt niet standaard aangeraden vanaf actieve
kinderwens!
- Volume
o ≥ 1,5 ml (2- 5 ml)
- pH
o 7,2 - 8,0 = = basisch, ter compensatie van de zuurtegraad
vagina
- Concentratie spermatozoa ≥ 15 miljoen/ml
o Totaal aantal spermatozoa ≥ 39 miljoen
o = concentratie x volume
o = totaal aantal spermatozoa in het volledige ejaculaat
o Azoöspermie : geen spermatozoa in ejaculaat
, o Oligospermie : totaal aantal spermatozoa (<39 mil) of
concentratie (< 15 mil/ml) onder referentiewaarden
o Cryptozoospermie: zeer lage concentratie en totaal aantal
spermatozoa pas na centrifugatie identificeerbaar
- Morfologie (vorm van spermatozoa)
o ≥ 4 % normale vormen
o Asthenospermie
= laag % beweeglijke zaadcellen (PR < 32%)
o Teratospermie= minder 4% normale vormen
o Combinaties mogelijk:
Asthenoteratospermie (AT)
Oligo-asthenospermie (OA)
Oligoteratospermie (OT)
Oligo-astheno-terato spermie (OAT) = Oligo-terato-
astheno spermie (OTA)
- Beweeglijkheid – “motiliteit”
o PR (‘progressive motility’)= spermatozoa bewegen actief
lineair of in grote cirkels (ongeacht snelheid)
o NP (‘non progressive motility’) = bewegende spermatozoa
zonder voortbeweging, spermatozoa bewegen ter plaatse
o IM (‘immotility’) = spermatozoa bewegen niet
o PR> 32%
o PR+NP> 40%
o TMC (‘Total motility count’) : totaal aantal beweeglijke
zaadcellen in het volledige staal (= V x PR% x C)
- Vitaliteit
o Levende spermatozoa
o ≥ 58 %
o Immotile (onbeweeglijk) ≠ dode
spermatozoa
Kan oorzaak vorm spermatozoa
(staart)
o Lage vitaliteit
Kan epididymis pathologie
o Aggregatie en agglutinatie moeten beiden afwezig zijn
o Aggregatie = vasthangen van onbeweeglijke spermatozoa aan
elkaar of beweeglijke spermatozoa aan mucusstrengen of
andere cellen (vb epitheel cellen) of debris
o Agglutinatie = vasthangen van beweeglijke spermatozoa aan
elkaar (kop of staart)
Invloed op motiliteit
Mogelijks immunologische oorzaak van subfertiliteit /
infertiliteit (mogelijks anti-sperma antilichamen)
, o Beste kwaliteit bij min 2 tot maximaal 7 dagen abstinentie
o Meeste van het seminaal vocht passeert de cervix niet.
Voornamelijk spermatozoa intra-uterien, grootste deel ‘vocht’
blijft achter in de vagina.
o Eerste deel van het ejaculaat bevat meeste spermatozoa
o Bij één man zijn geen 2 zaadstalen (ejaculaat) identiek in
kwaliteitsparameters (meerdere zaadstalen geven een beter
beeld van de vruchtbaarheid)
o Aan de hand van de kwaliteitsparameters kan men niet
vaststellen wat de bevruchtingscapaciteit is van de
spermatozoa die op de plaats van conceptie (eicel) aanwezig
zijn.
-
- Totaal aantal spermatozoa
- Liquefactie (binnen 60’)
- Viscositeit (<2cm)
- Aanwezigheid “round cells” (= leukocyten of onrijpe spermatozoa)
- Aanwezigheid anti-stoffen (MAR test = mixed antiglobulin reaction)
Leefstijlfactoren en conceptie
Leeftijd
- Leeftijd man minder invloed op vruchtbaarheid dan leeftijd vrouw
- Naarmate man ouder wordt: verlaging testosteron niveau hogere
TTP
o spermaconcentratie en motiliteit neemt af vanaf 30 jaar
maar geen duidelijke effecten op de zwangerschapskans
o - Vanaf 35 jaar: lagere motiliteit, lager volume en hogere abnl
vormen
o - Vanaf 40 jaar : lager motiliteit en lagere vitaliteit + hogere
kans op miskraam
lagere vruchtbaarheid en meer kans op miskramen (meer
DNA schade)
- MAAR in tegenstelling tot vrouwen kunnen mannen op hoge leeftijd
nog steeds zwangerschappen tot stand brengen!
Voeding
- Voldoende FZ uit voeding zoals groenten en fruit
o Verbetering spermakwaliteit (aantal)
o FZ suppletie enkel op indicatie!
- Voldoende zink uit voeding
o Oligospermie bij zinktekort
o Verhoogd aantal, motiliteit en morfologie bij extra zink
o Enkel op indicatie zinkpreparaten gebruiken (tot 15mg/dag)
- Anti-oxidanten (vit C en E) positief effect
o Vnl bij asthenospermie
o Cochrane review: hogere zwangerschapskans + hogere live
birth
o Hoge dosissen soms een negatief effect
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper lenkevangils. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €2,99. Je zit daarna nergens aan vast.