Milieu economie
INLEIDING
Natural resource economics
- ’60
- Prob: eindige grondstoffen als input ec processen
- Hotelling’s rule: tool bepalen tempo waarop
nat grondstoffen wn ontgonnen → maximaliseren
waarde nt hernieuwbare voorraad
Environmental Economics
- Nat kapitaal = onderdeel ec systeem
- Filosofie: vrije markt corrigeert schaarste en vervuiling
o Prob: vervuiling onder controle krijgen zonder kost
o Opl: Internaliseer externaliteiten
- Groot vertrouwen in ec instrumenten + technologisch optimisme (nat kapitaal vervangbaar door
kapitaalgoederen)
Ecological economics (‘Doemdenkers’?)
- Economie = onderdeel biosfeer
- Kenmerken
o Technologie pessimisme: nat kap kan nt volledig vervangen wn door kapitaalgoederen
o Transdisciplinair
- Kenneth E. Boulding
o Assumptie = grondstoffen zijn beperkt
o Voorzorgsprincipe: bepaal limieten op grondstoffengebruik
Wie heeft gelijk? Niet alleen economisch, maar ook (geo-)politiek vraagstuk
Covid < recessie (economische link) 🡪 hoe gaan we het terugverdienen? < klimaatverandering (problematiek
niet verdwenen) < biodiversiteitsuitdagingen (even immens als klimaatveranderingen)
1
,HOOFDSTUK 1: BOUWSTENEN VOOR EEN VERRUIMENDE
MILIEUECONOMIE
1.1 Ecosysteemvisie en economische groei
Link tussen GDP en CO2 emissions is duidelijk
- BE: groei meestal rond de 1-2% niet enorm
- GDP heeft beperkingen:
o Includeert zaken niet: Natuurlijk kapitaal zit hier niet in (vb. Afrikaanse landen)
o Includeert zaken die dubbel zijn: oorlogseconomie, ec activiteit om olielek op te kuisen, …
Hockeystick grafieken voor CO2, demografie, %luchtvervuiling, …
- We zitten aan 420 ppm CO2 in atmosfeer + 1° temp stijging → 1,5° stijging halen we nt
Klassieke (vereenvoudigde) benadering:
Ecosysteemvisie: interactie tussen de economie (industriële maatschappij) en de natuur (metabolisme)
A. Economie wisselt stoffen uit met haar natuurlijke omgeving =
industrieel metabolisme
1. Bronfunctie: zon, fossiele brandstoffen, mineralen, …
2. Stortfunctie: na gebruik, omzetting en opslag: materie en energie
afgevoerd naar omgeving
3. Kaderfunctie: continue wisselwerking met omgeving
2
,B. Massa- en energiestromen zijn onderhevig aan natuurwetten (thermodynamica)
(noot: natuurwetten worden in de economie vaak niet bekeken)
▪ Wet van behoud van massa/energie → onmogelijk massa creëren of vernietigen
▪ Bv. 1 kg olie + 11 kg lucht => 12 kg gasses CO2, H2O, C-H’s, PACs, …
▪ Wet van stijgende entropie (dalende kwaliteit)
▪ Bv. Energie conversies/transfers (hoog → laag), vermengingen, …
▪ Nicholas Georgescu-Roegen
▪ The Entropy Law and the Economic Process
▪ Een van de grondleggers van de ecologische economie
Uitputting: overbelasting vd bronnen
Vervuiling: overbelasting vh storten
Aantasting: draagkracht natuur en leefbaarheid
onder druk
‘non-negotiable basis for our soc and ec development’
Veschillende ecologische grenzen besproken, niet
enkel klimaatverandering als problematisch
Andere
- Earth overshoot day (BE: 20 maart)
- WWF Living Planet Report
- Ecological footprint
- Encycliek ‘Laudato Si’: pauselijke rondzendbrief
paus Franciscus 2015 – beschermingswaardigheid
aarde en milieu → oproep tot nieuw dialoog en
solidariteit ivm ecol uitdagingen +zn menselijke wortels
- Protest op shell sponsoring Lego
- …
Onbegrensde economische groei (kan dit?):
o Onverzadigbare materiële wensen
o Relatief schaarse middelen
o → Schaarste is relatief (neoklassieke economie)
o → Substitutie (hernieuwbare E, consumptie aanpassen, …)
o → technologische vooruitgang (emissieloze stallen, microbiele algen als voeding, …)
o Herman Daly: onbegrensde ec groei = onmogelijk & niet wenselijk - Zonder groei gaat het ook
3
, Ecosysteemvisie
Welvaart (gelinkt aan onze mogelijkheden tot consumptie) ≠ welzijn
Maakt geld gelukkig? Ja tot een bepaald niveau
- Vanaf een bepaald niveau fluctuaties → je kan ook gewoon pech hebben
- vb. Rijkste landen: Scandinavische landen =/ het gelukkigste → minder licht / slechter weer
IPCC rapport: onzekerheidsmarge – nu ongeveer 1,1° - 1,5° alleen mogelijk mits immense sociale schade
Noot Rkant: luchtvervuiling -> relatieve koeling (reflecteren van zonlicht op kleine deeltjes)
Klimaatverandering → impact op (huidige en voorspelde) crop yield en vinsvangst
Voorbeeld: landbouwwaarde die we verliezen
→ enorm in Italië, Spanje, Portugal, Griekenland
In Italië zal dit grotere impact hebben want veel
toegevoegde waarde LB tov andere landen
4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper lienvanbreda. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €10,47. Je zit daarna nergens aan vast.