Inhoud
Inhoud ..................................................................................................................................................... 1
0. Inleiding ........................................................................................................................................... 4
Leerstof............................................................................................................................................ 4
Examen (schriftelijk) ........................................................................................................................ 4
Overzicht cursus .............................................................................................................................. 5
Deel I. Elementaire eenheden van de sociologie .................................................................................... 6
1. Sociologie als wetenschap ............................................................................................................... 6
1.1. Wat sociologie niet is ............................................................................................................... 6
1.2. Sociologie bestudeert sociaal handelen .................................................................................. 6
1.3. Sociologie bestudeert sociale feiten ....................................................................................... 7
1.4. Sociologie is een product van sociologen in de samenleving.................................................. 8
1.5. Sociologie is een wetenschap die mythes jaagt .................................................................... 10
1.6. Sociologie is sociale theorie ................................................................................................... 11
1.7. Sociologie pakt sociale problemen empirisch aan ................................................................ 12
1.8. Sociologie is een product van methodologische innovaties ................................................. 13
1.9. Sociologie bestudeert de mens in de samenleving ............................................................... 14
1.10. Sociologie bestudeert de samenleving in de mens .............................................................. 15
2. Cultuur ........................................................................................................................................... 16
2.1. Het concept cultuur ................................................................................................................ 16
2.2. Sociale constructies ................................................................................................................ 17
2.3. Normen................................................................................................................................... 18
2.4. Instituties ................................................................................................................................ 19
2.5. Deviantie................................................................................................................................. 20
3. Sociale relaties en netwerken ....................................................................................................... 21
3.1. Groeperingen en sociale verbanden ..................................................................................... 21
3.2. Cohesie, interdependentie en sociale solidariteit ................................................................. 23
3.3. Netwerken in de sociologie .................................................................................................... 24
3.4. Van netwerk naar sociaal kapitaal ......................................................................................... 25
4. Macht, gezag en hulpbronnen ...................................................................................................... 27
4.1. Macht en gezag ...................................................................................................................... 27
4.2. Marx: ongelijkheid als economische macht ........................................................................... 27
4.3. Weber: sociale sluiting ........................................................................................................... 29
4.4. Kapitaal: vormen van beschikkingsmacht .............................................................................. 30
1
, Samenvatting – Economische sociologie
5. Modernisering ............................................................................................................................... 31
5.1. Sociologie als geschiedenis..................................................................................................... 31
5.2. Moderniteit als breuk ............................................................................................................. 32
5.3. De benadering van de historische sociologie : ...................................................................... 33
Deel II. Tussen sociologie en economie ................................................................................................ 35
6. Het ontstaan van de sociologie ..................................................................................................... 35
6.1 Economie als wetenschap en als wetenschappelijk object ..................................................... 35
6.2. De Methodenstreit ................................................................................................................. 35
6.3. De Franse receptie.................................................................................................................. 36
6.4. De Duitse Sonderweg: Weber en de ‘Sozialökonomik’ .......................................................... 36
6.5. Besluit: ideaaltypische vergelijking ........................................................................................ 37
7. Kannibalisme en de imperialistische ambitie ................................................................................ 38
7.1. Het economisch imperialisme: Gary Becker .......................................................................... 38
7.2. De ‘new economic sociology’: Mark Granovetter .................................................................. 40
8. Diffusie en inspiratie...................................................................................................................... 42
8.1. New Institutional Economics (D. North) ................................................................................. 42
8.2. De rationele handelingstheorie ............................................................................................. 44
Deel III. Elementaire eenheden van de economische sociologie ......................................................... 47
9. Economisch handelen / economische instituties .......................................................................... 47
9.1. Economisch handelen is meer dan marktruil ......................................................................... 47
9.2. Economisch handelen is ingebed in het sociale .................................................................... 48
9.3. Economische structuren als historisch product .................................................................... 49
10. De organisatie van de economie ................................................................................................. 51
10.1. Wat kapitalisme is ................................................................................................................ 51
10.2. Genese en dynamiek van kapitalisme ................................................................................. 52
10.3. Kapitalisme of kapitalismes? ................................................................................................ 54
11. Reciprociteit en giftrelaties ......................................................................................................... 56
11.0. Inleiding: de (in)efficiëntie van Kerstmis .............................................................................. 56
11.1. De oorsprong van reciprociteit: Mauss over de gift ............................................................ 56
11.2. Grootschalige giftsystemen: evergetisme ............................................................................ 57
11.3. Giften onder het kapitalisme................................................................................................ 58
12. Redistributie ................................................................................................................................ 60
12.1. Inleiding: de staat en redistributie ....................................................................................... 60
12.2. Ontstaan van de staat: de belastingstaat ............................................................................. 60
2
, Samenvatting – Economische sociologie
12.3. De welvaartsstaat: origine en typologie ............................................................................... 63
Concepten ............................................................................................................................................. 66
3
, Samenvatting – Economische sociologie
0. Inleiding
Prof. Stef Adriaenssens
Leerstof = boek + uitleg hoorcollege
→ zeker boek lezen
→ alleen slides niet genoeg → naar de les komen en boek lezen
Gaat geen grote stukken leerstof overslaan (anders vallen ze weg → wordt online aangekondigd)
‘sociologie-paradox’ = studenten denken dat dit een gemakkelijk vak is, MAAR slaagpercentage 50%
Leerstof
Leerstof = 12 behandelde hoofdstukken
o Handboek + les
o Maar je kan slagen door alleen leerstof les te studeren
o Voor extra punten: niet-geziene begrippen handboek leren
Als je een deel niet begrijpt, best nalezen in handboek
Conceptlijsten achteraan elk hoofdstuk
o Concepten worden rechtstreeks gevraagd → goed kennen
Examen (schriftelijk)
Duur = 2u30 (meer dan tijd genoeg)
Enkel schrijven binnen de voorbehouden plaatsen
DEEL 1: Drie vragen, elke 1/3 score:
1. Open vraag (1)
o Een stuk van de cursus toelichten op één pagina (beknopt) → synthese
→ niveau actieve beheersing testen
o Tips: vraag goed lezen, schema maken op klad, schrijven voor ‘leek’,
betekenisvolle zinnen
→ essentie uitleggen
2. Concepten (4)
o Vier random concepten (enkel uit conceptlijsten boek)
o 2 concepten kort omschrijven (definitie moet niet letterlijk) (3 lijntjes) VB: sociaal
kapitaal
o 2 concepten illustreren: toepassing/voorbeeld geven (moet niet echt zijn)
3. Meerkeuzevragen (10)
o 10 vragen met 4 antwoordopties
o meestal beste deel van examen
o verplicht gokken (openlaten = fout)
o S = R – (W/(m – 1))
o S = eindscore R = #juiste antwoorden W = #foute antwoorden m =
aantal keuzes
o Beginnen met -2,5 en + 1,25 per juist antwoord
DEEL 2: Excellentievraag
o Je krijgt hier alleen punten voor als je al meer dan 12 punten hebt
o Open sociologische commentaar op tekst (1 à 3 teksten)
o → cursus toepassen op het probleem (tekst)
4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper camillecharles. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €0,00. Je zit daarna nergens aan vast.