Samenvatting
Samenvatting Fysische landschappen 1 P1
- Instelling
- Karel De Grote-Hogeschool (KdG)
Deel 1 van fysische landschappen
[Meer zien]Voorbeeld 3 van de 21 pagina's
Voorbeeld 3 van de 21 pagina's
In winkelwagenVerkoper
Volgen
Voorbeeld van de inhoud
Fysische landschappen: P2 samenvattingHoofdstuk 10: bewegingen van de aarde: de rotatie
Oorzaak verschillende vegetatietypes
= klimaat parameters klimaat: temperatuur en neerslag bepaalt door de zonne-energie
Hoeveel energie krijgt een plaats op aarde van de zon?
afhankelijk van de hoek waaronder de zonnestralen invallen afhankelijk van de aardrotatie
Aardrotatie
Waarneming nacht
- Sterren draaien (rond een punt: midden = poolster)
- Tegen wijzerzin in
- Rond een vast punt
Waarneming dag: (noordelijk halfrond: richting zuiden)
- Slechts 1 ster zichtbaar = de zon
- Ster heeft dagboog boven horizon van oost naar west over zuid (hoogste punt in het
zuiden)
- Hoogste punt dagboog is in het zuiden
- Beweging herhaalt zich elke dag
Sterren bewegen in vaste banen, de bewegingen herhalen zich elke dag
oorzaak geocentrisme? (Ptolemaeus en Aristoteles) denken dat aarde middelpunt is waarrond
sterren draaien
Maar: nieuwe ideeën:
- Copernicus: heliocentrisme 1543 = zon staat centraal
- Galilei: waarnemingen met telescoop: studie Jupiter en manen
Juiste besluit:
- Waarneming = sterren draaien in dezelfde tijd rond 1 punt: poolster = SCHIJNBEWEGING!
- Juiste conclusie: wat we zien is een schijnbeweging, in werkelijkheid draait de aarde rond
haar as = rotatie
- Ultieme bewijs: ruimtevaart: 1950
Kenmerken aardrotatie:
In welke (wind)richting beweegt de aarde? (alle plaatsen: oostelijke richting)
- Rotatie-as = rechte door noordpool (= punt waar rotatie-as aarde verlaat) en zuidpool
- Vanaf de noordpool: rotatie tegen de wijzers van de klok in = van west naar oost
- In noordelijk halfrond: overdag zon van links naar rechts = van oost naar west over zuid
- In zuidelijk halfrond: overdag zon van rechts naar links = van oost naar west over noord
Tijdsduur van de rotatie?
- 23 uur 56 minuten 4 seconden = 1 sterrendag = 1 siderische dag
- 24 uur = 1 zonnedag = 1 synodische dag (aarde: 361° gedraaid 1° rond baan rond zon)
- Op alle plaatsen dezelfde hoeksnelheid = 360°/24u
- Verschillende baansnelheid
, Gevolgen aardrotatie?
- Afplatting aarde
- Afwisseling dag en nacht: hoogste punt dagboog = culminatiehoogte
- Afbuiging van de winden en zeestromen = corioliseffect
o Noordelijk halfrond: rechts
o Zuidelijk halfrond: links
- Plaatsbepaling op aarde
o Breedtecirkels = parallellen: 0-90° N/S
o Meridianen = lengtelijnen: 0-180° W/E
Voor ons in de samenleving ander gevolg = verschillende tijdszones: verschillende
mogelijkheden
- Zonnetijd = tijd gebaseerd op de stand van de zon op de dagboog: middag = 12u (is overal
op de meridiaan)
- Zonetijd = wereld verdeeld in 24 uurgordels (elke theoretische uurgordel is 15° breed)
Plaatsen in dezelfde gordel nemen dezelfde tijd aan, namelijk die van de centrale
meridiaan in de uurgordel
Uurgordels liggen zo dat de nulmeridiaan in de eerste uurgordel ligt: UT-systeem
naar het westen: uren aftrekken
naar het oosten: uren bijtellen
! België zomertijd = UT (bij winteruur tellen we een uur bij: UT+1)
- Conventionele tijd = aanpassing van de uurgordels omwille van politieke redenen:
West-Europa is 1 zone België: zomer = UT+2; winter = UT+1
- Zomer- en wintertijd = spring forward; fall back Antwerpen: in de zomer hoogste punt
zon om 13u45
Waar op aarde begint de dag als eerste?
- UT is referentiezone
- UT + 12 = UT – 12 lijn op 180°E en 180°W = datumgrens
Verschil gebieden evenaar en andere gebieden?
- Omtreksnelheid verschilt van plaats tot plaats varieert met de breedtegraad
- Evenaarsgebied: 1666 km/u
- Polen: 0 km/u
- België: 1044 km/u
, Hoofdstuk 11: bewegingen van de aarde: de revolutie
Waarnemingen:
de dagboog verandert in de loop van het jaar:
- culminatiehoogte van de zon: (Hoek tussen zonnestralen en horizonvlak = culminatiehoogte)
- richting zonopkomst en zonondergang
- lengte dag/nacht
= Verschillen in dagbogen
Schijnbeweging van de zon:
22/12 21/03 21/06 23/09
Naam winterzonnewende Lentenachtevening zomerzonnewende Herfstnachtevening
moment? of lente-equinox of herfst-equinox
Seizoen Winter Lente Zomer Herfst
(NH)?
Waar staat Steenbokskeerkring Evenaar Kreeftskeerkring Evenaar
de zon
loodrecht
op?
Welk Zuidelijk halfrond / Noordelijk /
halfrond halfrond
ontvangt
meeste
energie?
Dagboog Zon op: tussen Zon op: oosten Zon op: noordoost Zon op: oosten
en oosten en zuiden Culminatie: zuiden Culminatie:grootst Culminatie: zuiden
culminatie- Culminatie: kleinst Zon onder: westen Dagboog: grootst Zon onder: westen
hoogte? Dagboog: kortste 12u dag en nacht dagen worden 12u dag en nacht
(NH) dagen worden korter en
langer en de culminatiehoogte
culminatiehoogte verkleint tot 22/12
vergroot tot 21/06
Schijnbeweging van de sterren:
Sterren draaien rond de poolster, enkel de poolster kun je elke avond op ongeveer dezelfde plaats
zien. Dit is een schijnbeweging (zie vorig hoofdstuk).
Kenmerken van de bewegingen van de aarde rond de zon:
- Na 1 jaar: sterren en zon in dezelfde positie, hoogte en opkomst te zien
= de aarde draait rond de zon in 1 jaar tijd
- Het vlak waarin de aarde deze baan aflegt = eclipticavlak
- De aarde wijkt 23°27’ af van de loodrechte stand op het eclipticavlak
= de inclinatiehoek = de hoek tussen het eclipticavlak en het evenaarsvlak van de aarde
- Baan aarde: licht ellipsvormig hoe kleiner de afstand tot zon, hoe groter de baansnelheid
o 147 000 000 km: 3 januari = perihelium
o 152 000 000 km: 4 juli = aphelium (de aarde beweegt dan ook sneller om aan de
aantrekkingskracht van de zon te ontsnappen)
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper mariesoons. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,06. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 59804 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 15 jaar dé plek om samenvattingen te kopen