Dit document is een samenvatting van de slides en het gene wat verteld werd in de lessen.
Dit is voldoende om te slagen (17/20) behaald
Gedoceerd door Lvp
3. Finaliteit straf = doelen van de straf
- Vergelding: wraak nemen
- Verzoening: de geleden schade herstellen
- Herstel
- Resocialisatie: heropvoeden, opnieuw in de samenleving brengen
- Algemene preventie: de maatschappij duidelijk maken dat iets niet oké is door er
een straf aan te koppelen
- Bijzondere preventie: zorgen dat een individu iets niet opnieuw doet
4. Strafrecht en beleid
- Strafbaarstelling: wie beslist wat strafbaar isà de wetgevende macht
- Vervolging: wie vervolgt er à uitvoerende macht (openbaar ministerie)
• Uitzondering openbaar ministerie: als iemand zich burgerlijke partij stelt
- Legaliteitsbeginsel – opportuniteitsbeginsel
• Opportuniteitsbeginsel: het openbaar ministerie beslist zelf of ze willen
vervolgen
• Legaliteitsbeginsel: het openbaar ministerie moet bij het kleinste misdrijf
vervolgen
- Wie zal straMen à de rechtelijke macht
• Zij hebben een grote beoordelingsvrijheid
• StraMen worden altijd uitgevoerd, maar vroegtijdige beëindiging steeds
mogelijk
• Het slachtoMer heeft een zeg over de feiten en zijn schuld. Over de straf
hebben enkel de advocaat en het openbaar ministerie een zeg
5. Bronnen
- Grondwet
• Fundamentele rechten
• Bepalingen over de
rechtelijke macht
• Strafrechtelijke verantwoorde
-lijkheid van politici
- De Wet
• Materieel strafrecht
• Strafprocesrecht (volgend jaar)
- Internationaal recht
• Volkenrecht
• EU: formeel / materieel
• Mensenrecht à EVRM
• Internationaal strafrecht
à ICC: bevoegd voor zware
misdrijven (Bv. oorlog)
1
,5.1. De wet
- Strafrecht
• Strafwetboek (Sw.)
• Bijzondere wetten (art. 100 Sw.)
à Misdrijven die pas enkele jaren geleden zijn ingevoerd, en dus nog niet
in de wet staan (Bv. drugswet, milieustrafrecht,...) à Opl. Art. 100 Sw.
• Complementaire wetten
à Hierin werkt men basisprincipes uit, je moet ze samen lezen met de wet
(Bv. probatiewet, interneringswet,…)
- Strafvordering (Sv.)
• = strafprocesrecht, hoe verloopt het proces
• Bijzondere wetten
à Misdrijven die pas enkele jaren geleden zijn ingevoerd, en dus nog niet
in de wet staan (Bv. drugswet, milieustrafrecht,...)
• Complementaire wetten
à Hierin werkt men basisprincipes uit, je moet ze samen lezen met de wet
(Bv. gerechtelijk wetboek, wet op het politieambt,…)
Deel I: de strafwet
1. Legaliteitsbeginsel
- Art. 2, eerste lid Sw.
- Nullum crimen + Nulla poena sine lege = geen misdrijf en geen straf zonder wet
- Lex certa-beginsel: wetten moeten nauwkeurig, duidelijk en rechtszeker zijn à
anders aanvechten voor het grondwettelijk hof
- Betekenis van het begrip “wet”
• De wet à enkel door de wetgever
• Krachtens de wet à dingen uitgevaardigd door het gemeentebestuur
• Krachtens de algemene door de beschaafde volkeren erkende
rechtsbeginselen à volkenrecht
2. Interpretatie van de strafwet
- Regel: letterlijke interpretatie
- Maar ook rekeninghouden met rechtspraak en rechtsleer
3. Beperkingen ten aanzien van de strafwet (EVRM)
= wat nooit strafbaar kan zijn
Formulering van de strafbaarstelling
- Vermoeden van onschuld: iedereen is onschuldig tot het tegendeel bewezen
wordt
- Recht op privacy
- Recht op vrije meningsuiting
- Recht op leven (Uitz. Abortus, euthanasie)
2
, Toelaatbaarheid van bepaalde stra7en
- Onmenselijke en vernederende straMen
- Doodstraf
- Disproportionele straMen (het moet redelijk blijven)
- Recht op eigendom à je kan niet iemand al zijn eigendom afnemen (dit is
burgerlijke dood)
4. Toepassing van de strafwet in de tijd
Geldigheidsduur
- Beginpunt à van zodra het in het B.S. wordt gepubliceerd
- Eindpunt à OpheMing door de wetgever (Bv. overspel, abortus)
à OpheMing door grondwettelijk hof
à OpheMing door ongebruik kan NIET !! ( het is niet omdat een wet lang
…….niet meer gebruikt is, dat je er niet meer door veroordeeld kan worden)
Wetsconflicten in de tijd
- Art. 2, tweede lid Sw.
- Een wet kan versoepelen, of verstrengen à er kan dus een probleem ontstaan bij
een conflict in de tijd (= verschil in tijd tussen het misdrijf plegen en het
voorkomen voor de rechtbank) à ga dan naar Art. 2
- Strengere strafwet à niet retroactief à Minst zware straf
• Bv. je pleegt een misdrijf 10 jaar gelden (toen kon je er enkel een geldboete
voor krijgen, op heden kan je 5 jaar cel krijgen voor het misdrijf à je zal de
minst zware straf krijgen
- Mildere strafwet (= strafbaarstelling) à wel retroactief à Je zal de huidige straf
krijgen, die is automatisch minder zwaar
5. Toepassing van de strafwet naar de persoon
Principe: de strafwet wordt op iedereen gelijk toegepast, maar er zijn uitzonderingen:
- Schuldonbekwamen
• Minderjarigen
• Geesteszieken
- Immuniteit en voorrechten
• Koning is volledig immuun (kan wel afgezet worden)
• Parlementaire onschendbaarheid à ministers voor het uitdrukken van
hun mening tijdens hun mandaat
• Diplomaten
• Consulair personeel
- Schuldonbekwamen
Natuurlijk persoon – rechtspersoon
à Geen onderscheid tussen die twee in het strafrecht
= een rechtspersoon is strafrechtelijk verantwoordelijk voor misdrijven die verband
houden met de verwezenlijking van zijn doel
- Bv. rechtspersoon strafbaar voor onvrijwillige doodslag à Bv. als een bedrijf weet
dat de werkomstandigheden slecht zijn, en er sterft iemand
3
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper charlienpille. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €7,99. Je zit daarna nergens aan vast.