Hemodynamica (Claus)
Cardiovasculair systeem
Uitwisseling met extern milieu = noodzakelijk voor celfunctie
• Metabolische behoeftes elke cel lichaam optimaal
voorzien
• Voldoende mogelijkheid om afvalstoffen af te
voeren in extern mileu
• Voldoende aanbod voedingsstoffen (aanvoer)
(geen probleem als extern milieu oneindig groot
is tov cel)
Meercellig organisme
Probleem van uniforme en efficiente uitwisseling
• Cellen liggen dicht tegen elkaar, niet elke cel heeft evenveel contact met extern milieu
• Kanalen maken naar binnenkant cel → geen uniforme verdeling in extern milieu van voedingsstoffen die
aangevoerd kunnen worden en afvoeren van afvalstoffen → aan binnenkant (meer cellen) meer afvalstoffen
opgestapeld en minder voedingsstoffen komen toe → circulatie nodig
CV systeem → efficiënte uitwisseling
Splitsen uitwisseling van:
• Gassen
• Voedingsstoffen/ afvalstoffen
Circulatie → beweging in extern milieu → bloed (drager) komt voorbij bij cellen: mogelijkheid om afvalstoffen mee te
nemen en voedingsstoffen aan te voeren , op andere plaats dan uitwisseling bloed met extern milieu
CV systeem is erop gebouwd om efficiënte uitwisseling te hebben om te voldoen aan metabole noden elke cel in ons
lichaam (aan elke cel passeert bloed)
Linkerhart: Voedingsstoffen aan berngen en afvalstoffen avoeren via systemische circulatie
Rechterhart: gassen uitwisselen via longcirculatie
1
,Organisatie CV systeem
Bloedstroom naar en van alle weefsels aangepast aan omstandigheden
1. Anatomie van CV systeem
2. Eigenschappen van bloed
3. Eigenschappen van vaten
4. Microcirculatie (uitwisseling)
5. Hart als centrale pomp
6. Speciale circulaties en aanpassingsmechanismes
Organisatie van CV systeen → bloed debiet
Oudere vaten zijn stijver, atherosclerose ontstaat
Basis principes hemodynamica
Basis concepten
• Eenvoudigste model (constant debiet, bloedstroom door buis)
het bloed debiet is bepaald door een drukverval (drukverschil tussen 2 ptn) over een weerstand
als er een drukverval is over de buis zal er een debiet zijn dat wordt bepaald door grootte weerstand
voor een bepaalde buis met bepaalde weerstad kan een
debiet aanleiding geven tot een druk verval
altijd lineaire relatie tussen drukverval, weerstand systeem
bepaald door buis en debiet erdoorheen
drukverval = weerstand x debiet
2
,debiet vs snelheid
∆𝑽
• Het bloed debiet (Flow) is het volume bloed dat per tijdseenheid door een vaatbed stroomt 𝑭=
∆𝒕
• Totale hartdebiet (cardiale output) is ongeveer 5 a 6 l/min
• De stromingssnelheid v [𝑚/𝑠] is gerelateerd aan het debiet via de dwarse doorsnede (A) van het bloedvat:
𝐹 = 𝑣. 𝐴 𝐴 = 𝜋 . 𝑟²
• v gemiddelde snelheid binnen het oppervlak
debiet = verandering van volume dat in bep tijd
door een vat gaat (=/snelheid)
= gemiddelde snelheid in vat x opp
elke minuut 5 l (totaal bloedvolume) door
lichaam gepompt
hoe hoger debiet voor bep diameter vat → hoe
hoger de snelheden
als je bep debiet door groot vat wil brengen dan minder snelheid nodig dan door klein vat
debiet door kleiner vat dan meer snelheid nodig
cardiovasculair stelsel als hemodynamisch systeem
vaatbed = transportbanen naar alle cellen lichaam
debiet in hart (stroming door vaatbedden) moet redelijk constant zijn of
aangepast zijn aan behoeften van dat moment (bij sporten moet debiet verhoogd
worden want hogere metabole nood)
hart gaat proberen bep debiet te genereren in vaten / debiet altijd aangepast aan
omstandigheden
hart zorgt voor bepaalde druk in centrale aorta (reguleert dit, harder pompen→
meer bloed in aorta → meer druk)
centrale druk → bloed kan in rest lichaam strome
in vaatbedden → bevloeiing reguleren (bv kraantje opendraaien)
in versch orgaanbeden ervoor zorgen dat er minder of meer stroming is → weerstanden veranderen om te zorgen
dat er stroming gedevieerd wordt naar bep orgaansystemen in lichaam
organisatie in vaatbedden
parallele vaatbedden
• hoofd en hals
• long circulatie
• bovenste ledematen
• …
• Onderste ledematen
Maar ook seriele vaatbedden
• Bv nieren:
Glomerulaire en peritubulaire vaatbedden
→ rechter in pulmonale arterie → bevloeiing over longen
→ linker in aorta → bevloeïing rest systeem
Drukverschil otstaat met veneuze kant → debiet ontstaat (gerelateerd aan weerstand)
Versch grote parallelle vaatbedden
In elk vaatbed mechanismes: weeerstandsveranderingen (kraantjes, reguleren hoeveel weerstand en hoeveel verschil
in weerstand tussen centrale aorta en veneuze systeem zal zijn voor bepaald vaatbed → bepaalt hoeveel bevloeiing
door vaatbed gaat → reguleren voor nood)
Basis concepten: drukgradiënt
• Voor systemische circulatie: drukverval tussen proximale aorta en vena cava (of RA) bepaalt hartdebiet
(systeem vasculaire weerstand)
• Voor long circulatie: drukverval tussen truncus pulmonalis en LA bepaalt hartdebiet
(long vasculaire weerstand)
• → beiden moeten compatibel zijn (als in rechterhart meer gegenereerd wordt dan meot dat links ook
(maar 1 cardiaal debiet / output voor 2 systemen)
• Drukmeting is altijd een relatieve meting:
o Bepalen referentie drukk e.g. atmosferische druk op mid thorax niveau
o Metingen in mmHg / cmH2O (1mmHg = 1.36 cmH2O) (hoogte van een kwik/water kolom ∆𝑃 = 𝜌𝑔∆ℎ
o Natuurkunde eenheid Pascal = Pa . 1 mmHg = 133 Pa
Centrale druk en gradiënt tussen druk in arterieel systeem en in veneus systeem bepalen debiet
Drukgradient in CV systeem
Drijvende / axiale / perfusiedruk = drukverschil tussen 2 punten langsheen bloedbaan (drukverval dat
verantwoordelijk is voor bloedstroming, bep hoeveel debiet er stroomt)
Transmurale druk = druk over wand, door aanwezigheid druk, hogere druk binnen vat dan buiten vat
Hydrostatische druk = druk bep door hoeveelheid water boven het punt, diep in zwembad hogere druk
4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper lottemols. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,96. Je zit daarna nergens aan vast.