FINANCIEEL MANAGEMENT:
1. INLEIDING
Financieel management verdere analyse van balans en resultatenrekening:
- Balans = momentopname van vermogenspositie onderneming
- Resultatenrekening = overzicht van kosten en opbrengsten gedurende bepaalde periode
Voor wie is de balans en resultatenrekening bedoeld?
1. Voor de onderneming:
o Management accounting ( activiteit is niet gebonden aan wettelijke vereisten)
o Leidraad voor beslissingen binnen het bedrijf
o Managementteam bepaalt zelf de vormelijke en inhoudelijke vereisten
= “dashboard” : overzicht van belangrijkste resultaten
2. Voor derden:
o Financial accounting ( activiteit is gebonden aan federale wettelijke vereisten)
o Verplichte publicatie en rapportering onder een verplichte vorm = jaarrekening
o Federale wetgeving bepaalt vormelijke en inhoudelijke vereisten
o Doel: doorzicht verschaffen voor externen en vergelijkbaarheid mogelijk maken
Exploitatiecyclus samenstellen (geld- en goederenstroom onderneming)
Risico’s en rendement inschatten
Boekhoudkundige belastbare winst berekenen door overheid
Financial accounting versus management accounting:
Financial accounting Management accounting
Gegevens voor extern gebruik Gegevens voor intern gebruik
Wettelijk verplicht Niet wettelijke verplicht, maar wel
aangewezen
Moet accurate en periodieke gegevens ter Beschikbare gegevens worden verzameld
beschikking stellen indien ze relevant zijn
Belang van kostenaspect voor het
verzamelen van gegevens + flexibele
gegevensverwerking
Benadrukt het verleden Gegevens kunnen gebruikt worden in
Gaat over een periode die reeds voorbij is andere periodes, activiteiten,…
Productie van financial accounting is het Productie van management accounting is
einddoel van de onderneming een middel voor managementbeslissingen
binnen de onderneming
2. FINANCIAL ACCOUNTING
Bevat de jaarrekening = belangrijkste informatiebron voor derden/externen:
1. Balans
2. Resultatenrekening
3. Toelichting
4. Sociale balans
,Meeste Belgische ondernemingen (met beperkte verantwoordelijkheid van aandeelhouders of
vennoten) moeten jaarlijks hun jaarrekening en/of geconsolideerde jaarrekening bij
Balanscentrale van NBB neerleggen.
Uitbreiding: verschil btw-nummer en ondernemingsnummer:
- Ondernemingsnummer = uniek identificatienummer van een onderneming
- Btw-nummer = uniek identificatienummer dat wordt toegekend aan een onderneming
wanneer deze btw-plichtig is. Het nummer wordt geactiveerd door de btw-administratie
en dient voor de identificatie en registratie van btw-transacties.
!! Opm. Ondernemingsnummer & btw-nummer bestaan uit dezelfde combinatie van cijfers
1. BALANS
Balans = momentopname/stand van zaken van vermogenspositie onderneming
- Overzicht van herkomst middelen = passiva
Passief = Actief
- Overzicht van besteding middelen = activa
Activa op de balans:
Rangschikking volgens liquiditeit:
- Bovenaan: minst liquide middelen (bv. terreinen en gebouwen)
- Onderaan: meest liquide middelen (bv. bank en kas)
Enkele belangrijke elementen van de activa:
Oprichtingskosten Kosten van de oprichting/herstructurering onderneming.
(bv. notariskosten, herstructureringskosten,…)
De oprichtingskosten op 2 manieren in jaarrekening:
1) Onmiddellijk opgenomen in resultatenrekening als kost.
2) Kosten verdeeld over meerdere boekjaren en op de
balans gezet voor afschrijving over die jaren.
Waarde op balans ↓ per jaar met afschrijvingsbedrag
Immateriële vaste activa (IVA) Uitgaven ter verkrijging of behoud van intellectuele,
juridische, commerciële of andere rechten.
(bv. kosten van ontwikkeling, knowhow,…)
Materiële vaste activa (MVA) Roerende en onroerende goederen die een onderneming
gebruikt, meestal in eigendom van de onderneming
(bv. financiële leasing, terreinen, gebouwen,
meubilair, rollend materieel,…)
(uitzondering financiële leasing, vruchtgebruik).
De materiële vaste activa met 2 levensduren:
1) Beperkte levensduur afschrijven (opnemen in kosten)
2) Onbeperkte levensduur eventueel herwaarderingen of
waardverminderingen
Financiële vaste activa (FVA) Aandelen of vorderingen in een andere onderneming.
Ontstaan van duurzame band tussen ondernemingen
(bv. aandelen, vorderingen,…)
d (bv. belangrijke leverancier,…)
- Aandelen: Deelnemingen in EV van een onderneming
- Vorderingen: Nog te innen bedragen van derden
, Geldbeleggingen Beleggingen voor rendementsverhoging of nood aan
liquiditeiten (behoren niet tot FVA).
(bv. eigen aandelen, overige beleggingen,…)
Tegoeden op termijnrekeningen, aandelen als belegging,…
Geen duurzame band tussen ondernemingen
d (bv. belangrijke leverancier,…)
Voorraden Algemeen verkoopbare middelen (make, then sell)
(bv. grondstoffen, hulpstoffen,…)
Bestelling in uitvoering Niet algemeen verkoopbare middelen, maar specifiek op
bestelling gemaakt (sell, then make)
Liquide middelen Bank en kas,…
Overlopende rekeningen Brug tussen de verschillende boekjaren met als bedoeling
de kosten en opbrengsten toe te wijzen aan het juiste
boekjaar.
Passiva op de balans:
Rangschikking volgens opeisbaarheid:
- Bovenaan: traagst opeisbaar (bv. kapitaal)
- Onderaan: snelst opeisbaar (bv. schulden op korte termijn)
Enkele belangrijke elementen van de passiva :
Eigen vermogen Inbreng (natura of geld) die door initiatiefnemers/
aandeelhouders bij oorsprong of bij latere kapitaalverhoging
(bv. kapitaal, herwaarderingsmeerwaarden,…)
werden toegekend.
Herwaarderingsmeerwaarden Ongerealiseerde meerwaarden op bepaalde activa.
Herwaarderingsmeerwaarden kunnen worden:
- Onderschat = Het te negatief weergeven van het EV
o Verdoken of latente reserves
o Gemiste kansen voor investeerders
- Overschat = Het te positief weergeven van het EV
o Vertekend beeld voor investeerders
Reserves Gerealiseerde winsten van onderneming die niet worden
uitgekeerd als buffer voor de toekomst of als uitkering voor
(bv. wettelijke reserves, onbeschikbare
reserves, beschikbare reserves)
aandeelhouders (dividend).
We onderscheiden 3 reserves:
1) Wettelijke reserves: Verplichte reserves volgens
vennootschapswetgeving; jaarlijks wordt 5% van de winst
ingehouden totdat 10% van het maatschappelijk kapitaal
is bereikt
2) Beschikbare reserves: Gerealiseerde winsten die kunnen
worden gebruikt naar goedkeuring van de algemene
vergadering van aandeelhouders