Dierhygiëne, huisvesting, economie
en dierenwelzijn
Dierhygiëne en huisvesting
Hygiëne
Algemene inleiding
Algemeen
dierenwelzijn
o samenspel tss gezondheid en welzijn
gezondheid
afwezig zijn van ziektes
rol v/d dierenarts
welzijn
afwezigheid van ongemak en stress
rol v/d producent
o economisch gezien is het van belang dat het dier zich goed voelt
gezonde dieren zijn productiever
basisvoorwaarden vr welzijn
o geschikt en voldoende voeding
o juiste huisvesting
manier van huisvesting ook belangrijk
licht, temperatuur, ventilatie …
o ethologie
mogelijkheid natuurlijk verdrag te vertonen
o zoötechniek
fysieke behandeling met een minimum aan pijn en ongemak
o diergeneeskunde
bescherming tegen letsels en ziekten
3 belangrijke delen
voorkomen/preventie
o grootste deel cursus
diagnose
behandeling
algemene concepten van ziekteverspreiding
o micro-organismen
heterotroof
hangt af van iets of iemand anders
symbiont
beide partijen hebben voordeel aan elkaar
saprofyt
leven vaak van dood of rottend materiaal
parasiet
infecteren de gastheer
1
, zorgen vr schade, nadelen … vr de gastheer
mr afhankelijk v/h type pathogeen w er ziekte
veroorzaakt
o infectiedruk = met hoeveel ze aanwezig zijn
infectie leidt niet automatisch nr ziekte!
o hygiëne zorgt dat de infectiedruk zo laag mogelijk is om
ziekte te voorkomen
Belangrijkste routes van ziekteverspreiding
transmissiecirkel
o pathogeenspecifiek
mr wel vaak gelijkend
o doel elk micro-organisme
voortplanten
overleven
cirkel
o intrede v/h pathogeen
bv. via inademing, gastro-intestinaal, wonden, insectenbeten
…
o kolonisatie v/d gastheer
infectie lijdt niet per definitie tot ziekte
grafiek
excretie pathogeen begint vr symptomen opkomen
o latente periode/incubatieperiode
o je bent nog niet ziek mr wel besmettelijk vr
andere
quarantaine om kolonisatie tegen te gaan!
dunne lijn
o deel van de dieren blijft latente drager
o duurt langer voordat excretie tot 0 zakt
o geen symptomen meer mr wel excretie
pathogenen
van belang vr bepaalde pathogenen
dieren lang genoeg in quarantaine
plaatsen
bv. salmonella
2
,o verspreiding
verticaal
moederdier op jong
horizontaal
rechtstreeks
o contact tss dieren
o pathogenen die niet in de omgeving kunnen
leven
o sommige hebben vrij tussenstadium in omgeving
onrechtstreeks
o moeilijker van af te raken
o pathogenen in dier én omgeving
belangrijkste routes van ziekteverspreiding
aërosols en druppels
direct contact
feco-oraal
geïnfecteerd materiaal
vectoren
water
seksueel
latrogene
o mens-gemaakt
verticaal
o weerstand aan de omgeving
biologische factoren
sporen
o tetanus
bv. clostridium
o antrax
bv. bacillusbacterie
oöcysten
o eitjes van parasieten
o heel weerstandig aan de omgeving
prionen
o infectieuze eiwitten
o bv. Creutzfeldt-Jakob
o moeilijk uit te roeien
zoötechnische factoren
overbezetting
acclimatisatie
o ventilatie en temperatuur
niches met een bepaald microklimaat
o bv. een mastplak die blijft liggen
warm en vochtig
voortplanting bepaalde pathogenen
3
, ijsbergprincipe
o klinisch infectie
geïnfecteerde dieren die ziek zijn
o subklinische infectie
geïnfecteerde dieren zonder symptomen
economisch gezien heel belangrijk
kunnen verlies veroorzaken
o welke dieren ga je behandelen als je op een bedrijf komt?
mr een aantal dieren vertonen ziekte mr bepaald infectieus
pathogeen
alle dieren behandelen
o geen klinische symptomen betekent niet dat er geen pathogenen
aanwezig zijn
belang van goede hygiëne
Belang v/d pathogeen, de omgeving en de
gastheer
ingrijpen op alle schakels!
de omgeving
o groepsdensiteit
o huisvestingsfactoren
vochtigheid, temperatuur, licht …
o voeding en drinkwater
o aanwezigheid van vectoren
het pathogeen
o infectieuze dosis
o vrijkomen van toxines, residuen, gifstoffen …
kunnen behandeling moeilijk maken
o manier van verspreiding
o lokale kolonisatie vs. systemische verspreiding
o virulentie
bv. influenzavirus muteert elk jaar
o incubatieperiode, pathologie en uitscheiding
o species-specificiteit
de gastheer
o specifieke immuunresponsen
vaccinatie verhoogt de resistentie v/d gastheer
de populatie van zieke dieren verlaagt
o perioden van (extra) stress
hergroeperen, dracht, transport …
leeftijdsperioden met extra stress
immuno-tolerantie vr geboorte
o embryo is immuno-tolerant
o = kan zelf niks doen tegen pathogenen, hangt
volledig af v/d antistoffen v/h moederdier
o genetische achtergrond en gevoeligheid vr infecties
bv. rasspecifiek
4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper emmalambrechts4. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,49. Je zit daarna nergens aan vast.