Het kind en zijn psychologische behoeften
kind staat centraal (= vertrekpunt voor ons
handelen als leerkracht)
Hedendaags: kind beschouwen als volwaardig
wezen dat in staat is tot zelf denken en handelen,
een evenwaardige gesprekspartner met eigen
ideeën en ambities.
Voordien: kind beschouwen als miniatuurversie
van volwassen dat wordt geacht te werken en mee
te draaien in de volwassen wereld.
Ieder kind = uniek (= een op zichzelf staande
persoonlijkheid en gaat gepaard met temperament)
Temperament: Dit zijn persoonlijkheidskenmerken
die reeds van bij de geboorte aanwezig zijn, die
deels erfelijk
bepaald worden en los staan van situatie specifiek
gedrag. Het zit in je genen maar kan ook beïnvloed worden door de omgeving waarin je
opgroeit.
Gelijkenissen tussen lln: Er is pas sprake van positieve ontwikkeling wanneer het kind zich
goed in z’n vel voelt (positief pedagogisch klimaat noodzakelijk)
Psychologische behoeften: aangeboren behoeften die bevredigd moeten worden vooraleer een
persoon verder kan groeien in zijn ontwikkeling. Enkel wanneer er eerst oog is voor de
basisbehoeften, zal het kind zich goed in zijn vel voelen.
1. De behoefte aan verbondenheid – ik hoor erbij
Op gemak voelen in omgeving zorgt voor: Verbonden met anderen zijn en zijn wie je echt
bent
Belangrijk om in te zetten op verbondenheid als leerkracht (= zorgen voor positief en veilig
leef- en leerklimaat)
o Leerlingen leren kennen door bv. Oprechte vragen stellen, info over jezelf geven,
kennismakingsspel, …
o Verbondenheid gaat in 2 richtingen: kind wordt als persoon door anderen geliefd en
het kind is bekwaam om anderen te respecteren
o Leerlingen zullen zich begrepen en aanvaard voelen:
Zal met moeilijkheden, vragen en twijfels bij leraar komen en gehoord
worden
Hechtingstheorie
Kind = nood aan veiligheid en geborgenheid (moet er vanaf de wieg zijn) gevolg:
aanvaard en veilig voelen, durft omgeving verkennen, staat open voor ontwikkelen en leren
De band die een kind ontwikkelt met directe opvoedingsfiguren heeft invloed op latere
sociale relaties
o Belangrijkste vorm sociale relaties: het hechtingsproces in de babytijd
Baby bouwt positieve emotionele band op met specifieke opvoedingsfiguur
o Kwaliteit vd hechtingsband heeft invloed op manier waarop kind met anderen
omgaat
John Bowbly onderzocht de kwaliteit van hechtingsrelaties en de gevolgen ervan
Veilige hechting: kind gebruikt directe opvoeder als thuisbasis en voelt zich op het gemak
als deze aanwezig is, raken niet van streek als deze even weggaat en gaan meteen naar
hen wanneer deze terugkomt.
o Langere termijn: minder psychische problemen, sociaal en emotioneel vaardiger en
het aangaan van kwaliteitsvolle liefdesrelaties
Bij een groep horen
Motivatie leren kan versterkt worden door verbondenheid
1
, we zijn gemotiveerd voor doelen waardoor we bij een groep gaan horen
o samen streven naar 1 doel= maakt gelukkig
o leren niet enkel van elkaar maar ook leren om erbij te horen, onze relatie met
anderen te versterken
mens = sociaal lerende wezens
deel uitmaken van groep = mentaal sterker
verbondenheid met de leerkracht
leraar mag dan nog zo een goede didacticus zijn, geen klik tussen leraar/leerling weinig
verbondenheid
Verbondenheid ontstaat in relaties met anderen waar contact wordt gemaakt en behouden
2. De behoefte aan competentie – ik kan het
Kinderen proberen voortdurend competenties te vergroten
o Geeft boost aan vertrouwen en stimuleert om andere zaken te verwerven
o Geeft energie
o Zorgt voor het vrijkomen van een chemische stof in ons brein die een goed gevoel
geeft
Ons competentiegevoel krijgt steeds een nieuwe boost
Het kind moet blijven geloven in:
o Het feit dat het in elke taak/domein beter kan worden
o Dat ze binnen elk domein kunnen bijleren (zo niet, gaan er kostbare kansen tot
ontwikkeling en ontplooiing verloren)
o Zijn eigen leer-kracht
Kinderen zullen actief energie steken in leerervaringen waar ze gevoel van competentie
ervaren en het gevoel dat ze dit kunnen uitbreiden
Competenties: niet enkel in school verworven maar ook buiten schooltijd
o Kind groeit op in uitdagende, ondersteunende en stimulerende omgeving meer
geprikkeld om competenties in verschillende domeinen te verwerven
o Kansrijk thuismilieu niet voor ieder kind
Kinderen verschillen in leermogelijkheden ieder kind zou ondersteuning moeten krijgen
die bij hen past
3 lagen van competentie:
- Kennis
- Vaardigheden
- Attitudes
Zelfvertrouwen en zelfbeeld
Zelfbeeld: het beeld dat iemand heeft van zichzelf, hoe iemand tegen zichzelf aankijkt
grote invloed op functioneren
Zelfbeeld onderscheiden in 4 aspecten:
Emotioneel: hoe het kind in zijn gevoelswereld tsaat, zich goed voelen, zich zeker voelen, …
Sociaal: wat anderen van hem vinden, vertrouwen in het aangaan van relaties met anderen
Cognitief: hoe er gereageerd wordt op zijn prestaties, vertrouwen in het eigen kunnen
Lichamelijk: hoe hij zich fysiek voelt, vertrouwen in het motorisch kunnen, in een goed
functionerend lichaam
Leerkracht (= grote invloed)
Weten wat je verwachtingen zijn tov je leerlingen
Op voorhand denken dat een leerling iets niet kan
o Resultaat: effectief minder goed en negatieve gevolgen op zelfbeeld vd leerling
o Doordat je minder moeite doet om leerling vooruit te helpen
Self-fulfilling prophecy: een denkpatroon waarbij de voorspelling die je maakt uitkomt
o Bekend onderzoek: Pygmalion-effect
2
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper mayavinck. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €10,56. Je zit daarna nergens aan vast.