Samenvatting van les 6 (endocrinologie) van het vak 'inleiding tot de algemene ziekteleer', gegeven door Dr. Katrien De Vusser. Slides uit de les geïntegreerd met lesnota's.
Les 6: Endocrinologie
EEN VAN DE BELANGRIJKSTE LESSEN; komt veel voor, veel invloed op de mens.
FB mechanismen belangrijk + heel het systeem begrijpen ook belangrijk.
Behandeling nergens kennen.
1. Endocriene klieren: definitie
Endocriene klier
o Klier gekenmerkt door « inwendige » secretie
o Secretieproducten: hormonen
o Secretie naar bloedbaan
o Via bloed naar organen
o Coördinerende functie
Hormonen
o Actieve producten
o Lage concentratie in bloed
o Binnen nauwe grenzen door feedback
Hormonen werken volgens een
feedbackmechanisme.
o Streven naar een homeostase, in functie van ‘benodigdheden’ van het
organisme
o Voorbeelden van feedbackmechanismes:
2. De hypofyse
2.1 Anatomie van de hypothalamus-hypofyse
1
,2.2 Neurohypofyse
Definitie
Verbonden met de hypothalamus via ‘neurosecratoire vezels’
Deze vezels voeren de hormonen af van de hypothalamus naar de hypofyse,
waar zij vrijgezet worden
Scheidt twee hormonen af
o Antidiuretisch hormoon (ADH)
Stimuleert de waterreabsorptie in de niertubuli.
Stimuleert contractie van gladde spiervezels van bloedvaten en
darmen.
o Oxyctocine
Stimuleert baarmoedercontracties
Ziektes van de neurohypofyse
1) Diabetes insipidus
Tekort aan ADH
o Centrale vorm: beschadiging van
de hypothalamo-neurohypofysaire
as.
o Perifere vorm: ongevoeligheid van
de niertubuli voor ADH.
Oorzaken
o Centraal: tumoren, trauma, infectieus
(TBC, meningo-encephalitis), inflammatoire ziekten.
o Perifeer: aangeboren, nierziekte, behandeling met lithium.
2
, Symptomen. Als je de functie van de hormonen goed begrepen hebt is te
hoge/lage concentraties van hormonen als ziektebeeld goed te snappen.
o Polyurie (5-18L hypotone urine per dag!)
o Polydipsie
o Deshydratatie
Diagnose Dorstproef.
Behandeling
o ADH (bij centrale vorm): via neusspray 2x per dag.
o Adequate vochttoediening (perifere vorm).
2) SIADH: Syndrome of inappropriate ADH
Oorzaken
o Ectopische productie van ADH door tumoren (vb. bronchuscarcinoma).
o Verhoogde productie onder invloed van bepaalde geneesmiddelen.
Symptomen
o Symptomen van hyponatriemie. Sufheid, verwardheid, epilepsie,
coma.
Diagnose Meting van urine en bloedplasma natriemie en osmolaliteit.
Behandeling Oorzakelijk, vochtbeperking.
2.3 Adenohypofyse
Definitie
Hypothalamus secreteert ‘releasingfactoren’, welke via een hypothalamo-
hypofysair poortadersysteem connectie communiceren.
Onder invloed van deze releasing factoren worden volgende hormonen
geproduceerd. ZIE VOLGENDE PAGINA VOOR FOTO.
o 1) Thyroid stimulerend hormoon (TSH): schildklier.
o 2) Adrenocorticotroop hormoon (ACTH): bijnier.
o 3) Gonadotrofines met follikelstimulerend hormoon (FSH) en luteïniserend
hormoon (LH): testes/ovaria.
o 4) Groeihormoon: verschillende weefsels/organen.
o 5) Prolactine: borstklier.
Ziektes van de adenohypofyse
1) Panhypofysaire insufficientie (‘syndroom van Simmonds’).
Oorzaken
o Tumor
o Sheehan syndroom: postpartum necrose
o Infectieus, inflammatoir
Symptomen
o Wegvallen sexuele functies
o Verlies oksel- en pubisbeharing
o Globale cachexie
o Hypothyroidie
o Bijnierschorsinsufficiëntie & Groeistoornissen en uitblijven puberteit bij
kinderen
3
,
Behandeling Substitutie van alle hormonen
o Schildklierhormoon T4
o Corticoiden
o Oestroprogrestagenen – Androgenen
o Groeihormoon
2) Exces aan groeihormoon
Oorzaak Hypofyse adenoom
Symptomen
o Voor sluiting groeikraakbeenschijven Gigantisme (2,5 m)
o Na sluiting groeikraakbeenschijven Acromegalie
Diagnose
o Dosage groeihormoon
o Beeldvorming (NMR) van de hypofyse
Acromegalie
o Vergroting van het skelet
o Vergroting van weke weefsel met zwelling van handen en voeten
o Vergroting van de inwendige organen
o Hoofdpijn, zweten
o Evolutie naar syndroom van Simmonds
Behandeling
o Behandeling van het hypofyse adenoma
Radiotherapie
Heelkunde
o Somatostatine analogen
4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper brecht6319. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €2,99. Je zit daarna nergens aan vast.
