2E BACHELOR REVALIDATIEWETENSCHAPPEN EN KINESITHERAPIE
ACADEMIEJAAR 2019-2020
,
,CIJFERS GEESTELIJKE
GEZONDHEID
1. Gezondheidsenquête
- 1 op 3 (15 jaar en ouder) heeft psychisch onwelbevinden
o 25-54 jaar: minst gunstig (actiefste doelgroep)
o 65-74 jaar: meest gunstig
- Psychisch onwelbevinden laatste 10 jaar toegenomen
- Kinderen (2-18 jaar): 30 % heeft vermoedelijke psychopathologie (18 % enkelvoudig, 12 %
comorbiditeit)
2. Psychopathologie
“The study of mental disorders”
- Psyche – pathos – logos: wetenschap/studie van het geestelijk of psychisch lijden
- “Abnormal Psychology”: stigma (= iets dat afbreuk doet aan iemands reputatie)!!
- Klinische psychologie = tak van de psychologie verantwoordelijk voor begrip en behandeling van
psychopathologie
Psychiatrie: discipline geneeskunde (arts), diagnose en (medische) behandeling van psychopathologie
(= deelgebied psychiatrie en klinische psychologie)
Klinische psychologie: discipline psychologie, masteropleiding afstudeerrichting klinische psychologie
Psychotherapie: geen apart gezondheidszorgberoep, maar behandelvorm
2.1 Psychotherapie
Voorwaarden vanaf 2017-2018
- Erkenning als arts, klinisch psycholoog of klinisch orthopedagoog
- Bijkomende (postgraduaat) opleiding (4 jaar)
- Professionele stage gelopen hebben in psychotherapie
Titel ‘psychotherapeut’ blijft echter geen beschermende titel!
Titel ‘psycholoog’ is wel een beschermende titel! masteropleiding + postgraduaat psychotherapie
2.2 Relevanti e voor kinesitherapie?
BIOPSYCHOSOCIAAL MODEL: naast biologische zijn ook psychologische en sociale factoren mee
bepalend bij ziekte en genezingsproces
- Psychopathologie binnen kine-praktijk
- Kinesitherapie binnen geestelijke gezondheidszorg
o Vb. multidisciplinaire behandeling ASS
- Belang psychologie bij medische aandoeningen / MSK-klachten / …
o Mensen bij psycholoog hebben vaak ook lichamelijke klachten
o Vb. verwerking, coping, comorbiditeit
- Multidisciplinair werken
1
,2
,HISTORISCHE VISIES
1. Demonologie (Middeleeuwen)
- Afwijkend gedrag = ‘bezeten’ / demonen / kwade geesten
- ‘Behandeling’ Uitdrijving / (fysieke straffen) (gevolg: distress stijgt)
- Nog steeds veel voorkomende verklaring voor psychopathologie in verschillende culturen
o Vb. hekserij / voodoo
‘Skull drill’
Demonen zitten in uw hoofd, dus boring in schedel om kwade
geesten eruit te krijgen
2. Medisch model
= voorganger van biopsychosociaal model
- Idee van ziekte Geestesziek, mental illness
- Biologische oorzaak als verklaring voor psychopathologieën
- Invloeden
o Meer inzicht in biologische oorzaken van fysieke aandoeningen
Descartes: scheiding tussen lichaam en geest (wetenschappelijk onderzoek op
lichaam)
o Gedrag typisch voor psychopathologie als gevolg van medische aandoeningen
Vb. syfilis die leidt tot gegeneraliseerde parese
- Somatogene hypothese: de hypothese dat de oorzaken of verklaringen van psychologische
problemen terug te vinden zijn in fysieke of biologische defecten
Nadelen
- Verklaart niet complexe psychologische en emotionele processen
- Houdt geen rekening met socio-economische status
- Focus op dysfunctie (ziektemodel: fix what’s broken)
o Echter: psychopathologie is vaak extreme vorm van normaal functioneren
Dimensioneel i.p.v. categorisch (in hokjes denken)
o Stuurt stigma (second class citizens)
- Belangrijk model, maar niet correct en onvolledig!
3
,3. Van gesti chten naar ambulante behandelingen
- 18de eeuw: gestichten voornamelijk privé-initiatieven (mensonterend)
o Interventies bestonden uit: vastgeketend worden, afwisselend warmte en koude baden
krijgen, overvloedig bloed trekken…
o Menging van verschillende psychopathologieën en personen uit verschillende klassen
o Je kon zelfs gaan kijken naar mensen in een gesticht zoals wij dat in de dierentuin
kunnen naar dieren
- Vanaf 19de eeuw: afwijkend gedrag = ziekte die behandeling verdient (humaan)
o Vb. Krankzinnigengestichten (Dr. Guislain te Gent)
- Jaren 50: behandelmethoden verbeterden, van residentieel (levenslang) naar meer ambulant
o Residentieel: als je er ooit terecht kwam, zou je er nooit meer weg kunnen
Levenslang zit je daar dus vast
o Ambulant: verblijven zijn korter en focus op herintegrering in de maatschappij
Behandeling waarbij je kan blijven functioneren in de gemeenschap
Doel: opgevangen worden in de gemeenschap
4
,PSYCHOPATHOLOGIE
DEFINIËREN
1. Psychopathologie defi niëren
- Moeilijk want geen ‘medium’/substraat
o Wel klinisch oordeel
- Weinig gekend over etiologie en beïnvloedende processen van psychopathologie
o Dus definitie onafhankelijk van etiologie implicatie diagnostiek!
Psychopathologie is studie van afwijkingen van het normale of alledaagse psychologische of
gedragsmatige functioneren.
2. Afwijking?
Niet zomaar afwijking van algemeen aanvaarde normen
- Afwijking van de statistische norm
o Voldoen aan diagnostische criteria (vb. IQ lager dan 70)
- Afwijking van sociale en politieke normen
- Maladaptief en gevaarlijk gedrag
- Emotioneel lijden en beperking in het functioneren
Psychopathologie niet altijd ‘verkeerd gelopen’ normale functioneren
- Psychopathologie is vaak extreme vorm van ‘normaal’ of ‘aangepast’ functioneren
o Vb. down vs depressie
2.1 Afwijking van de stati sti sche norm
- Normaalverdeling IQ
- Mentale retardatie IQ lager dan 70
- Zelden voorkomend ≠ psychopathologie (bv. hoog IQ)
- Categorisch (‘hokjesdenken’) moeilijk cut-off bepalen voor normaliteit!
5
, 2.2 Afwijking van sociale en politi eke normen
- Sociaal aanvaard of normaal gedrag binnen een bepaalde context of cultuur
o Vb. aula verwacht dat studenten opletten/noteren, niet roepen
- Assumptie: elk gedrag dat sociaal aanvaardbaar is, representeert adaptief gedrag
- Wat afwijkend is, is vaak cultuur- en tijdsgebonden
o Vb. masturbatie, homoseksualiteit (tot 1973 in DSM-5), Sovjet-Unie schizofrenie
- Cultuur als beïnvloedende factor voor psychopathologie
- Invloed maatschappij en cultuur op verloop psychopathologie
o Vb. betere prognose van schizofrenie in beter ontwikkelde landen
2.3 Maladapti ef en gevaarlijk gedrag
- Functioneren vormt een bedreiging voor zichzelf of anderen
o Vb. psychose, suïcidale gedachten
- Maar ≠ psychopathologie!
o Vb. moord
2.4 Emoti oneel lijden en beperkt functi oneren
vb. student die problemen ervaart met medestudenten, waardoor dit een invloed heeft op zijn resultaten
Het functioneren van deze student wordt dus beïnvloed door emotioneel lijden
- Overkoepeld criterium binnen DSM diagnostiek
- Vaak aanleiding tot aanmelding
o Voordeel: cliënt kan zelf nood aan hulpverlening bepalen
- Nadelen
o Vergt enig ziekte-inzicht
o Niet bij alle psychopathologieën aanwezig niet iedereen lijdt onder zijn
psychopathologie
Vb. persoonlijkheidsproblematieken: mensen hebben vaak geen inzicht in het
feit dat ze een problematiek hebben en ze lijden er helemaal niet onder
Vb. psychotische ervaringen: geen ziekte-inzicht in wanen en hallucinaties
3. Conclusie
Aan de hand van een aantal criteria bekijken wat afwijkend gedrag zou zijn
- Criteria nooit op zich bekijken
- Er moet voldaan worden aan verschillende criteria
Concept van afwijkend gedrag is heel fluïde (= veranderlijk)
Er is een effect op de diagnostiek en de behandeling
Klinische diagnostiek is een enorme uitdaging!
6
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper DorienH. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,49. Je zit daarna nergens aan vast.