beschermt tegen schadelijke stoffen, virussen en micro-organismen = pathogeen
(ziekteverwekker)
vernietigt afwijkende lichaamseigen cellen (als ze niet goed werken/ ziek zijn)
doel: bescherming van lichaam
resultaat: homeostase (lichaam blijft in balans)
herkenning door het immuunsysteem:
pathogenen en afwijkende cellen moeten herkend worden
micro-organismen en virussen bevatten antigenen organische moleculen
waarop immuunsysteem reageert
antigenen:
- meestal eiwitten, polysachariden of glycoproteïnen
- aan buitenkant van celmembraan + op membraan lichaamseigen cellen
het immuunsysteem maakt onderscheid tussen lichaamseigen en vreemde antigenen
bij afwijkende lichaamseigen cellen (kankercellen) worden antigenen gewijzigd,
waardoor immuunsysteem reageert
1.2 onderdelen van het immuunsysteem
1.2.1 het bloed
ongeveer 5l bloed in lichaam
bloed: transport van stoffen via bloedvaten
bestaat uit:
55% plasma vloeibaar deel van bloed (bovenaan in proefbuis want lichtste deel)
o 92% water
o 8% opgeloste stoffen en ionen
o belangrijke rol bij bloedstolling, hormonen en antilichamen
o enzymen, vitaminen, voedingsstoffen en afvalstoffen
45% bloedlichaampjes vaste structuren in bloed
o 3 groepen structuren:
- rode bloedcellen
- witte bloedcellen
- bloedplaatjes
bloedlichaampjes en plasma kunnen worden gescheiden door: centrifugatie = proefbuis
met bloed snel rondgedraaid, waardoor zwaarste deeltjes naar buiten worden gedrukt en
onderaan in proefbuis zitten
de bloedlichaampjes:
, rode bloedcellen:
- komen meest voor in bloedbaan
- ronde, schijfvormige vorm
- ontstaan uit stamcellenin rodebeenmerg
- verliezen tijdens vorming veel organellen: celkern dus geen echte cellen
- levensduur: 120 dagen
- celmembraan rond eiwit hemoglobine (veroorzaakt rode kleur en dat O 2 kan binden)
- in rode bloedcel zit veel hemoglobinemoleculen belangrijkste functie: transport
van O2 naar cellen
deel van CO2 in bloed wordt getransporteerd naar longen door hemoglobine
witte bloedcellen (leukocyten):
- groter dan rode bloedcellen
- bevat celkern + celorganellen
- ontstaan in rode beenmerg
- levensduur: paar uur in bloedbaan
- gebruiken bloedbaan om te verplaatsen: van plaats waar ze ontstaan naar plaats
waar nodig
- belangrijke rol: in immuunsysteem => verdedigen lichaam tegen ziekteverwekkers
+ ruimen afvalstoffen, afwijkende cellen op
- 3 groepen:
- granulocyten korrelig uitzicht door blaasjes met chemische stoffen
- lymfocyten hebben geen zichtbare blaasjes
- monocyten het zijn agranulocyten
=> lymfocyten en monocyten doen aan fagocytose => proces waar ze pathogenen
opruimen
bloedplaatjes
- geen echte cellen
- kleine celfragmenten
- kleinste bloedlichaampjes
- onregelmatige vorm
- geen celkern
- ontstaan in rode beenmerg
- levensduur: 10tal dagen in bloedbaan en worden vervangen
- belangrijk voor bloedstolling (=proces waarbij bloed hard wordt om wond te sluiten)
1.2.2 het lymfestelsel
lymfestelsel bestaat uit:
lymfevatenstelsel
lymfeorganen
functies:
afweer tegen pathogenen (ziekteverwekkers)
opruimen van afvalstoffen uit weefsels
via transport van lymfe => homeostase van vochtgehalte in weefsels
lymfevatenstelsel:
bestaat uit lymfevaten en lymfecapillairen
vervoert kleurloze lymfe
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper selkandouchi. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €7,16. Je zit daarna nergens aan vast.