Koen Debeuf DE INVLOEDEN VAN DE ARABISCHE FILOSOFIE
OP HET EUROPESE DENKEN? (GASTCOLLEGE 21/10) =
VERSIE 1
De geschiedenis van de filosofie en de renaissance
History of Philosophy of A.C. Grayling, published in 2019 by Penguins:
1. Filosofie start met Thales van Milete
2. Voor de Grieken was er geen filosofie
3. In de late Middeleeuwen werd Aristotels en andere Griekse wetenshappelijke en filosofische boeken
teruggevonden in abdijen, enkele werden bewaard door Arabishe vertaling.
4. Arabische filosofie is theologie. Haar enige rol in de geschiedenis van de filosofie is vertaling.
De geschiedenis van de filosofie en de renaissance
Geschiedenis van de filosife heeft een’pauze’ gekend en vond in die periode boeken van Aristoteles
terug
Historia criti ca philosophiae (1742-1744)
~Johan Jacob brucker(1696-1770)
- Brucker spendeert 317 paginas aan filosofie van de barbaren, en 993 paginas aan Griekse filosofie,
mythologie en politiek
=> filosofie van de barbaren (Barbaro : anderstalig dan Latijns/Grieks (niet barbaren dus)
- Hij schrijft 240 paginas over Arabische filosofie.
=> Legt klemtoon op filsofie Ethiopië, Arabieren, etc. = boeiend
- Volgens Brucker was de Romeinse en Arabische filosofie benvloed door de Griekse en vroeg-
Christelijke filosofie. De Joodse was benvloed door het Zoroastrisme. An de Christelijke scholastiek
was benvloed door Arabische en Aristotelesche filosofie.
Onderverdeling boek
o Volgens joden
o Volgens christen
o Volgens Moslims
=> Zorastrimse = religie in perzische rijk (4e – 6e eeuw dacht ik)
- We lezen hetzelfde verhaal in andere geschiedenissen van de filosofie voor Brucker maar ook in
L’encyclopdie (ca. 1750)
=> van Diederot en D’Alambert
School van Athene met focus op Plato (link) en
Aristoteles (rechts) Diogenes (links onder) = lui
Averoes (groene links onder) = arabische filosoof
Half naakte man (links)= schrijver van corpus hermeticum boek en
man naast hem is zijn vertaler en toont hem de wie er uti zijn
filosofie is gekomen door naar de school te wijzen
, Zwarte pijlen :
ideeën vanuit
Egypte en Babylon
naar Alexander
gegaan
DAN NAAR haran
(turkije)
DAN NAAR Bagdat,
gemengd daar emt
Griekse en Indische
ideeën (groene pijl)
DAN NAAR Spanje en vertaalt vanuti Arabische en naar Aprijs gegaan
DAN NAAR Italië waar renaissance begon en zo naar Duitsland, NL , etc
Context Islam - Ommajaden
- In 622 vertrekt de profeet Mohammed met enkele volgelingen van Mekka naar Medina: begin van
de Islam.
- 632 Mohammed sterft. Begin van de tijd van de eerste vier (rechtgeleide) kaliefen
- Verovering van Arabisch schiereiland, Egypte, de Levant, Iraq, een deel van Iran (Sassanidisch
Perzi), deel van de Kaukasus.
- In 661 nemen de Ommajaden het kalifaat over.
- Hoofdstad verhuist van Mekka naar Damascus
- Uitbreiding van het rijk: volledig Perzi, Noord-Afrika, deel van Spanje (al-Andalus)
Mohammed: 4 kaliefen , zijn (schoon)familie als opvolger
-> veroverde daarna gigantisch rijk dankzij uitmuntende generaten(?) en door oorlog ook allemaal
verzwakte gebieden
-> Ommajaden verplaatsen hoofdstad van Mekka naar Samascus (Syrië vandaag)
Abbasieden nemen ommajaden over opp paar plekken in Spanje maar met Badgad als nieuwe stad
WANT
Nieuw centrum van rijk benadrukken
Geometrisch perfecte stad maken (door bewondering voor Griekse wetenschap:
perfect rond, etc. )
Bestaat niet meer, enkel nog 1 poort staat, ligt aan Tigris en om de 2 weken werd de rivier
omgeleid en stroomde oor de stat en voerde vuil af
Bagdad (Abbassieden rijk) 762-1258
,Het Huis van de Wijsheid
- Vertalingen van Griekse, Perzische, Indische, Ethiopische wetenschappelijke teksten.
- Doel: kalender (bidtijden start van de Ramadan), richting Mekka, invloed van de sterren (astrologie,
Perzische invloed).
- Topwerken: Euclides (geometrie), Ptolemaeus (astronomie), Galenus (geneeskunde).
- Aristoteles: debateerkunde, logica, physica,
- Plato, commentaren op Aristoteles
- Grote religieuze debatten.
=> Nieuwe bib bouwen was idee van Abbassieten en ging overal beoken ronselen en vertalen (in goud
uitbetaald, betaalt zoveel als je lichaamsgewicht): bestuderen en kennis verbeteren -> vooral geneeskundige
en wetenschappelijke boeken
=> Aristoteles leerde hoe argumentatie op te bouwen -> van belang WANT kaliefen kwamen in huis de
wijsheid voor discussies MET enkel het gebruik van wetenschappelijke argumenten en NIET religieuze.
-> wordt gezien als dé methode van demonstratieve logica
= als je het kan bewijzen komen we tot een eeuwige logica en noodzakelijkheid
Bagdad had grote invloed in Europa
- Grote invloed wiskunde, al-gebra (Al Kwarizmi)
= grootste wiskundige allertijden, wereldwijd -> vond essentiele van decimaalstelsel en cirkel in
indische cijfers (in Arabisch ngo steeds zo) Om algebra uit te vinden (‘al…’ meestal Arabische woorden
als beginnen met ‘al’). Algebra = methode uitgevonden en steunpunt in wiskunde
Al-kimia = boek van de deeltjes
- Geneeskunde (Al Razi Avicenna)
- Astronomie (tot en met Keppler)
- Optica (ibn Haytham)
- Chemie, al-kimia (Jebr)
- Farmacie
Filosofi e: Aristoteles
- Aristoteles werd vertaald in Bagdad in het Arabisch.
- Aristoteles werd beschouwd als de belangrijkste filosoof, vooral dan door zijn wetenschappelijke
methode, de logica, zijnde de methode van de bewijsvoering die leidt naar eeuwige en
noodzakelijke waarheden.
- Volgens Aristoteles was de wereld niet geschapen
, => wereld kan niet geschapen zijn uit niets want is niet logisch MAAR gaat in tegen idee van creatie.
Volgens Ari heeft materie altijd bestaan
- Ethica Nicomachea: men kan tot de ultieme waarheid (en het eeuwige leven) komen door
wetenschappelijke bewijsvoering
=> EN logisch nadenken = filosofie = manier om eeuwige waarheid te achterhalen
Al Farabi 870 - 950
- Hoofd van het Huis van de Wijsheid
- De wereld is niet geschapen. => DUS eens met aristoteles
- Enkel logisch bewezen stellingen zijn waar.
- Om de komen tot de waarheid is revelatie niet nodig.
Zonder relevantie = zonder Koran, kan je dus tot waarheden komen => veel controverse rond
- Machthebbers moeten verschillende groepen op verschillende manieren overtuigen. De wetenschappelijke
waarheid is voor de filosofen. De geopenbaarde waarheid voor de massa.
- Kortom: enkel filosofische waarheid is waarheid. Religieuze waarheid is nodig om de niet-filosofen te
overtuigen.
Dus enkel filsofische waarheid maakte het moeilijk om zo zichzelf te beschermen tegen ketterij + hij
sprak zichzelf ook soms tegen
De deugdzame stad
~Aboe Nasr Al-farabi
- De ideale stad is de stad waar de burgers kunnen gelukkig worden.
- Dit kan enkel indien zij streven naar deugdzaamheid en zich niet buitensporig inlaten met de zoektocht naar
genot, geld, eer of macht.
- De steden waar burgers vooral eer, genot, geld of macht zoeken, zullen ook geleid worden door leiders die
eer, genot, geld of macht zoeken. Dit zijn dwalende steden, waar geen geluk te vinden is.
=> kan enkel als er deugdzame zaken worden gekocht
- De heerser is best een filosoof die de juiste logica beheerst om de waarheid te kennen.
- Hij moet ook (als imam) die waarheid kunnen vertalen in religie, als weg voor de niet-filosofen.
- Welke religie dat is, speelt geen rol.
De sprong van Baghdad naar Cordoba
Ibn Tufayl, 1110-1185
- De geschiedenis van Hayy Ibn Yaqzan
- Verhaal van een jongen die helemaal alleen opgroeide op een eiland in de Indische oceaan.
- Komt volledig op zichzelf door logisch nadenken tot de waarheid.
- Een van de waarheden is het intellect dat n is, maar aanwezig bij elke mens.
- Op zijn 30ste komt hij in contact met andere mensen en ontdekt dat de waarheid van de religie zijn zelf-
gevonden - waarheid niet tegenspreekt.
- Iedereen kan zelf via logica tot de waarheid komen.
- Vertaling in het Latijn in 1671: Philosophus autodidactus
- Vertaling Nederlands in 1672, in het in Engels in 1674 en 1711.
- Invloed Robison Crusoe (1717)? Tabula Rasa van Locke (1690)? LHomme sauvage van Rousseau (1755)?
=> Boek: Hayy wordt op onebwoond eiland en kotm tot waarheid en enkel door intellect te
gebruiken DUS iedereen kan tot waarheid komen. Visitors op eiland hebben gelijke waarden dus
ook alleen kom je hierbij
