Samenvatting
2025 Samenvatting Kinderpsychiatrie
Deze samenvatting bevat nota's van bij de lessen, slides, klinische lessen die te kennen zijn (autisme, infantpsychiatrie, angststoornissen).
[Meer zien]Voorbeeld 3 van de 25 pagina's
Voorbeeld 3 van de 25 pagina's
In winkelwagenVerkoper
Volgen
Voorbeeld van de inhoud
OVERZICHT KinderpsychiatrieLes 1 – Algemene principes
Development
- Bereiken van fysieke, cognitieve, linguïstische en sociaal-emotionele mijlpalen rond specifieke
tijden (niet echt scherp begrensd, maar geeft richting)
o Bv inzicht krijgen & abstract redeneren vanaf 12-18m
- Belangrijk om kids niet te overschatten, toch wordt er op elk leeftijdsmoment te veel verwacht
van kinderen door ouders, leerkrachten, …
- Deel van de hersenen, bv taalontwikkeling, zal niet goed ontwikkelen als een kind in een niet
goed stimulerende omgeving opgroeit
Wat zorgt voor development?
- Nature & nurture
o Genen (voorgeprogrammeerd)
o Omgeving = levenservaringen + biologische omgeving (= opvoeding)
- Bewijs dat deze 2 een rol spelen?
o Tweelingenstudies = gedragsgenetica
- Genetica & omgeving
o Individu ≠ onbeschreven blad ® genetische opmaak ® startpositie &
ontwikkelingsmoeilijkheden
o Jim twins: genen bepalen groot deel persoonlijkheid ® bepaalde keuzes maken in je leven
Genetica
- Klassiek
o Chromosomaal (bv trisomy 21, bv autisme) 99% genoom = identiek in alle mensen
< 1% is uniek = diversiteit in elk individu
o Monogenetisch (bv Huntingtonsdisease)
o Polygenetisch (kenmerken zijn dimensioneel verdeeld over iedereen, bv ADHD)
§ Additief
Verdeling = nooit 0 & nooit 100%, hoe
§ Multiplicatief/epistatisch: gen-gen interactie
meer aberrante allelen, hoe meer risico
- Nieuw
o Tweelingstudies; als concordantie van een fenotype hoger is in monozygote dan in dizygote
tweelingen, dan moet het wel genetisch zijn met eenzelfde omgeving.
, - Erfelijkheid
o Autisme en dyslexie is veel meer erfelijk dan alcoholisme, ook bv erfelijke
§ Positieve en negatieve emotionaliteit
§ Artistieke interesse
§ Sociabiliteit
§ Politieke oriëntatie
o Erfelijkheid op populatieniveau = mate waarin de variantie voor een kenmerk in de
bevolking bepaald is door genetische verschillen
o Erfelijkheid = 2 x (rMZ – rDZ)
o Erfelijke meritocratie
§ Opleidingsniveau (intelligentie, jezelf iets opleggen, schoolomgeving, welzijn,…)
• 62% erfelijk ® nl als je ouders hoogopgeleid zijn dat jij ook
• ADD even erfelijk als schizofrenie, maar toch nog vaak scheef naar ouders gekeken (ADD)
Nurture / omgeving
- Omgeving is veel meer dan alleen de familie/thuissituatie ® vooral in vroege fase heeft gezin
grote invloed, maar erna gaat kind zelf in de wereld stappen en bepaalde invloeden opdoen
o Biofysisch
§ Pre-/perinataal
• Baarmoedelrijk milieu: stresshormoon via placenta ® navelstreng ® kind ®
invloed op hersenontwikkeling + DNA baby met epigenetische ebecten
• Geboortecomplicaties
§ Toxiciteit
• Voeding: ADHD door chemicalien & bewaarmiddelen in voeding (E-nummers)
• Pollutie
• Infecties: niet alleen zware, bv Rubella
§ Hersentrauma
• Bv ernstige schade door fietsongeval ® ernstige psychiatrische beelden
o Gezin
§ Koesteren, sensitief ouderschap
• Omarmen hoe kind is + fysiek contact
§ Waarden, regels, toezicht
§ Stimulatie, motivatie, hulp
• Accepteren dat kind bepaalde dingen minder goed kan & hiervan geen punt maken
• Je mag kind uitdagen voorbij zijn mogelijkheden maar niet met onhaalbare discrepantie
§ Bij uitersten ingrijpen: verwaarlozing « extreme verwenning
• Toegeeflijk zijn is niet goed voor veerkrachtig kind ® leren dat ‘nee’ bestaat
o Onderwijs
§ Bv gepest worden op school vormt u ! Relationele spanningen
o Vrienden, buurt, hobby’s, cultuur, welvaart, zorg
- Shared omgeving
o Invloeden die kids binnen dezelfde familie gelijker maken
- Non-shared / unieke omgeving
o Invloeden die kids binnen dezelfde familie verschillend maakt, wat je erbuiten meemaakt
o Non shared environment heeft meer impact dan een shared
o Bv ook groot deel bij: voorspellingen in opleidingsniveau, online gedrag, voeding
, Genetica-omgeving correlaties (rGE)
- Double dosing
o Passief zo vader, zo zoon
§ Kind ontvangt genetische voortbeschikking en komt in een omgeving die door dezelfde
genetische voortbeschikking vorm gegeven wordt
§ Talent wordt geërfd en wokomt in een positief voedende omgeving
§ Kwetsbaarheid wordt ook geërfd en komt in een negatief voedende omgeving
o Evocatief:
§ Kind ontvangt genetische voortbeschiktheid en lokt daarmee in de omgeving
versterkende reacties uit
§ Talent (bv muzikaliteit) wordt geëerfd en wordt gestimuleerd bij kids
§ Kwetsbaarheid wordt geërfd en lokt verergerende negatieve omgevingsreacties uit
o Actief:
§ Kind ontvangt genetische voorbeschiktheid en gaat zelf actief op zoek naar een passende
omgeving (die versterkend werkt) = niche picking
§ Als je zelf wat uit de boot valt, kies je ook slechte vrienden ® R/ goede vrienden
o Genen geërfd die voortbeschikken tot bepaald gedrag + ook nog omgeving
§ Kinderen met slecht temperament hebben dan net een warme omgeving nodig, maar
de kans is groter dat die in een agressief gezin zitten
Genetica-omgeving interacties (GxE)
- Soms zijn omgevingsfactoren risicovol voor bepalade genotypes
o Bv bij meisjes veel meer ebect van negatieve levenservaringen op kinderleeftijd
§ Mishandeling leidt bij meisjes tot depressie en bij jongenst tot gedragsproblemen
o Soms komen genetische kwetsbaarheden slechts tot uiting in bepaalde omgeving
o In essentie is dit dezelfde “interactie” ® niet causaal ® je maakt iets mee en er is een
verschil in hoe je hiermee omgaat
o Erfelijkheid van bepaalde kenmerken (bv intelligentie, IQ) neemt toe met de leeftijd
- Diberential susceptability
o Genotype kan een risicofactor zijn in negatieve omstandigheden en in positieve
omstandigheden een voordeel opleveren
o Genetische verschillen ® verschillende kwetsbaarheid tov omgevingsinvloeden
- Genetische kwetsbaarheid voor depressie in stressvolle omgeving
o Serotonine Transporter Promotor (gelukshormoon) heeft 2 varianten
§ Short (S)-allel (HZ SS) = verhoogde gevoeligheid voor stress en levensgebeurtenissen
§ Long (L)-allel (HZ LL) = kids krijgen minder depressive bij abuse ofzo
- GxE starten al voor de geboorte ® zowel GxE van moeder als van baby
o Kind leren mee omgaan + ouders leren niet op in te gaan = transgenerationele psychiatrie
Belang rGE / GxE
- Omgevingsebeten zijn onderliggend (causaal) gedreven door genetica (rGE)
- Genetische ebecten zijn afhankelijk van omgevingsrisico
- Bv. hoog risico op psychoses bij cannabis als HZ Val-Val van COMT ® hoge COMT activiteit
Epigenetica
- Omgeving verandert genexpressie door genen aan of uit te switchen ® DNA methylatie
- Kan transiënt, permanent of transgenerationeel zijn
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper lellykelly. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,46. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 64450 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 15 jaar dé plek om samenvattingen te kopen