Samenvatting van het vak Recht & Onderneming gegeven door Hendrik Van Hees in de eerste bachelor van TEW / SEW / HI(B). Het is gemaakt obv de notities en schema's tijdens de lessen en de nodige extra uitweiding in het handboek. Het bevat alle delen die je moet kennen voor het examen.
,
,DEEL 1 - inleiding
H1 - Wat is recht?................................................................................................................... 1
H2 - Indeling van het nationaal recht.................................................................................. 1
2.1 Het onderscheid privaat-publiek recht..........................................................................1
2.2 Het onderscheid + relativering..................................................................................... 3
I. Relevantie vh onderscheid........................................................................................ 3
II. Relativiteit................................................................................................................. 4
H3 - Het internationaal recht................................................................................................. 5
DEEL 2 - Publiek recht
H1 - Grondprincipes van de staatsorde............................................................................... 6
1.1 De rechtstaat................................................................................................................ 6
1.2 De Wetstaat..................................................................................................................6
1.3 De drie staatsmachten................................................................................................. 6
1.4 Democratisch beginsel................................................................................................. 7
H2 - De supranationale rechtsorde.......................................................................................7
2.1 Van EGG naar Europese Unie..................................................................................... 7
2.2 De politieke instellingen van de EU..............................................................................8
H3 - De internationale rechtsorde......................................................................................12
3.1 De Veringde Naties.................................................................................................... 12
3.2 De raad van Europa................................................................................................... 12
H4 - De federale politieke instellingenrechtsorde............................................................13
4.1 Het federale parlement...............................................................................................13
I. Samenstelling.......................................................................................................... 13
II. Bevoegdheden....................................................................................................... 13
4.2 De federale regering...................................................................................................15
I. Koning en regering.................................................................................................. 15
II. Samenstelling......................................................................................................... 15
III. Structuur................................................................................................................ 16
IV. Bevoegdheden vd koning......................................................................................16
V. De rechtsnormen....................................................................................................17
H5 - De gemeenschappen en gewesten............................................................................17
5.1 Het federalisme.......................................................................................................... 17
5.2 De intstellingen...........................................................................................................18
5.3 De bevoegdheden...................................................................................................... 18
H6 - Het lokaal niveau.......................................................................................................... 19
6.1 De provincies..............................................................................................................19
6.2 De gemeenten............................................................................................................19
6.3 Intercommunale samenwerkingsverbanden...............................................................20
,DEEL 3 - Bronnen van het recht
H1 - De wet............................................................................................................................ 21
1.1 Wetsbegrip................................................................................................................. 21
1.2 Hiërarchie van de wetten............................................................................................21
H2 - De andere bronnen van het recht............................................................................... 27
2.1 De rechtspraak........................................................................................................... 27
2.2 Het gewoonterecht..................................................................................................... 27
2.3 Algemene rechtsbeginselen....................................................................................... 28
2.4 De rechtsleer.............................................................................................................. 28
H3 - Grondwettelijke hoven en controlerende intstellingen............................................ 29
3.1 Een overzicht..............................................................................................................29
3.2 Het Grondwettelijk hof................................................................................................ 30
3.3 De Raad van state......................................................................................................31
3.4 Het rekenhof...............................................................................................................32
H4 - Indeling van rechten.................................................................................................... 33
DEEL 4 - Gerechtelijk recht
H1 - Enkele algemene beginselen...................................................................................... 35
H2 - De rechtscolleges.........................................................................................................38
2.1 Burgerlijke rechtscolleges.......................................................................................... 38
2.2 Misdrijven................................................................................................................... 40
H3 - De gerechtelijke procedures....................................................................................... 42
3.1 Verloop van de gerechtelijke procedure..................................................................... 42
3.2 Rechtsmiddelen..........................................................................................................43
3.3 Kort geding................................................................................................................. 44
3.4 Arbitrage.....................................................................................................................45
3.5 Uitvoering van een vonnis / arrest..............................................................................46
I. Uitvoerend beslag................................................................................................... 46
II. Bewarend beslag....................................................................................................46
III. Kantonnement....................................................................................................... 47
IV. Dwangsom............................................................................................................ 47
3.6 Positie van de benadeelde in het recht...................................................................... 48
H4 - Bewijsrecht................................................................................................................... 50
4.1 De bewijslast.............................................................................................................. 50
4.2 Het schriftelijk bewijs.................................................................................................. 51
4.3 Het getuigenbewijs..................................................................................................... 55
4.4 De vermoedens.......................................................................................................... 55
4.5 De bekentenis............................................................................................................ 56
4.6 Het deskundigenonderzoek........................................................................................56
4.7 Het verhoor vd partijen en de gedingbeslissende eed............................................... 57
4.8 De plaatsopneming.................................................................................................... 57
,DEEL 5 - goederen- en zakenrecht
H1 - Indeling van de goederen............................................................................................ 59
1.1 Lichamelijke en onlichamelijke goederen...................................................................59
1.2 Roerende en onroerende goederen........................................................................... 59
1.3 Gebruiks- en verbruiksgoederen................................................................................ 60
1.4 Domeingoederen........................................................................................................60
1.5 Zelfstandige zakelijke rechten en zakelijke zekerheidsrechten..................................61
H2 - Zelfstandige en zakelijke rechten............................................................................... 62
2.1 Kenmerken vh zakelijk recht...................................................................................... 62
2.2 Eigendomsrecht......................................................................................................... 62
2.3 Het vruchtgebruik....................................................................................................... 66
2.4 Het recht van opstal................................................................................................... 66
H3 - De zakelijke zekerheden.............................................................................................. 67
3.1 Zekerheden in het algemeen......................................................................................67
3.2 Voorrechten................................................................................................................ 67
3.3 Hypotheek.................................................................................................................. 68
3.4 Het pand.....................................................................................................................68
DEEL 6 - verbintenissen
H1 - De verbintenissen - algemeen.....................................................................................69
1.1 Wat is een verbintenis?.............................................................................................. 69
1.2 Bronnen van verbintenissen.......................................................................................69
1.3 Soorten verbintenissen...............................................................................................70
H2 - De overeenkomst......................................................................................................... 72
H3 - De grondbeginselen en de interpretatie v overeenkomsten.................................... 74
H4 - De geldigheidsvoorwaarden van de overeenkomst..................................................75
H5 - Het ontstaan van de overeenkomst............................................................................77
H6 - Het ontstaan van de overeenkomst............................................................................78
6.3 De ontbinding van de overeenkomst..........................................................................80
I. Weigering wegens niet-uitvoering........................................................................... 80
II. Ontbinding wegen niet-nakoming...........................................................................80
III. Uitdrukkelijk ontbindend beding............................................................................ 81
6.4 De exoneratieclausule of het vrijwaringbeding...........................................................81
H7 - Derden en de overeenkomst....................................................................................... 81
H8 - Tenietgaan van overeenkomsten................................................................................ 83
,DEEL 7 - De bijzondere overeenkomst
H1 - De koop-verkoop.......................................................................................................... 85
1.1 Wat is een verbintenis?.............................................................................................. 85
H2 - De huurovereenkomst................................................................................................. 85
H3 - De voornaamste andere bezondere overeenkomsten.............................................. 85
DEEL 8 - De onrechtmatige daad of foutaanspreklijkheid
DEEL 9 - Ondernemingsrecht in hoofdlijnen
H1 - Begrippen en algemene regelen................................................................................. 89
1.1 Ondernemingsrecht....................................................................................................89
1.2 Handelaars en ondernemingen.................................................................................. 90
1.3 Bronnen van ondernemingsrecht............................................................................... 95
1.4 Algemene beginselen van het economisch recht.......................................................96
1.5 Algemene regelen voor ondernemingen.................................................................... 96
I. Verplichtingen bij de start van een ondernemingsactiviteit......................................96
II. Onbeslagbaarheid woning zelfstandige............................................................... 100
III. Sluikwerk............................................................................................................. 100
H2 - Handelsovereenkomsten...........................................................................................101
2.1 Handelstussenpersonen en distributiecontracten.................................................... 101
1. Handelstussenpersonen.......................................................................................102
2. Distributieovereenkomst....................................................................................... 103
2.2 Overeenkomsten inzake de handelszaak................................................................ 105
H2 - Insolventierecht..........................................................................................................107
2.1 Geschiedenis van de insolventiewetgeving..............................................................107
1. Het faillissement.............................................................................................................107
1.1 Vormen van faillissement......................................................................................... 108
1.2 Verloop van het vonnis van faillissement................................................................. 109
1.3 Stappen die curator onderneemt na vonnis van faillisement....................................110
1.4 Verdachte periode.....................................................................................................111
1.5 Actief en passief van een faillissement.....................................................................113
1.6 Verschillende schuldeisers....................................................................................... 114
1.7 Onbetaalde verkoper van roerende goederen..........................................................116
1.8 Referentie en terugvorderingsrecht.......................................................................... 116
1.9 Problematiek van de lopende contracten................................................................. 116
1.9 Problematiek van de kwijtschelding van schulden................................................... 117
1.10 Reorganisatie......................................................................................................... 117
, DEEL 1 - Inleiding
H1 - Wat is recht?
- leven beheerst door recht ⇒ rechten gaan vaak gepaard met plichten
- Rechtsregels = regels die afdwingbaar zijn met maatschappelijk geweld
Wat is recht? → geheel van regels waarin 3 componenten teruggevonden worden
→ confrontatie
→ 3 componenten nodig:
1) Gedrag ordening ⇒ fraude mag niet, u moet betalen bij aankopen, …
2) Rechtsregel afdwingen ⇒ mensen die rechtsregel niet naleven
moeten gesanctioneerd kunnen worden
3) Wijzigen / afschaffen ⇒ regels die bestaande regels
kunnen wijzigen / aanpassen
↳ abortus wel of niet aanpassen
→ objectief recht = geheel v. rechtregels zoals ze bestaan
vs
subjectief recht = recht dat je als persoon hebt obv rechtsregel
en de aanspraak daarop
→ aanspraak die je legt op objectieve rechtsregel
Stel:
- OBJECTIEVE REGEL:
= afbeelding v/e persoon mag niet verveelvoudigen zonder toestemming
! wordt toch gedaan
→ gaat naar rechtbank om aanspraak te doen = SUBJECTIEF RECHT
H2 - Indeling van het nationaal recht
Nationaal recht → recht dat voorkomt uit nationale rechtgevers
Internationaal recht → internationale bron → europees recht
⇒ vb.: internationale verdragen met
internationale organisaties / andere landen
2.1 Het onderscheid privaat-publiek recht
→ privaat r. ⇒ recht v. toepassing tussen burgers / relaties tussen burgers
↳ verkoopovereenkomst, huurovereenkomst, …
→ publiek r. ⇒ betrekking tot relatie tussen burger en overheid → fiscaal recht
+ relatie tussen overheden onderling
↳ vlaamse regering vs federale
1
,Tot privaatrecht behoren:
1) Burgerlijk recht = geheel v. rechtsregels v. toepassing op burgers
→ bestaat uit
↳ BW = burgerlijk wetboek → w momenteel in onderdelen herschreven
|
↳ bestaat u. verschillende boeken → betrekking op aparte problematiek
↳ vb.: boek 6
⇒ alle wetten uit boek 6 beginnen met
6.
↳ niet herschreven delen vermeld als oud BW
↳ ook afzonderlijke wetten die niet in BW staan
2) Ondernemingsrecht = voor ondernemingen ⇒ soepeler
→ bestaat uit
↳ WER = wetboek van economisch recht
|
verschillende boeken → aangeduid met romeinse cijfers
↳ vb.: XX.1. = eerste artikel uit boek 20
↳ WVV = wetboek van vennootschappen en verenigen
3) Privaatrechtelijk procesrecht / gerechtelijk recht ⇒ 2 COMPONENT
→ bestaat uit
↳ Ger. W. = gerechtelijk wetboek ⇒ zegt iets over de gerechtelijke struct.
↳ geeft aan welke rechtscolleges u heeft
en naar welke rechtbank u moet gaan
↳ verloop v. procedures
↳ afzonderlijke wetten
Tot publiekrecht behoren:
= relaties tussen overheden onderling en burgers en overheid
1) Grondwettelijk recht
= recht dat fundamentele inrichting vd staat, basisstructuren v machtsuitoefening
en scheiding der machten,
en fundamentele rechten en vrijheden van de mens (3) regelt
→ bestaat uit
↳ GW = grondwet
⇒ bestaat uit:
1) Staatsstructuur
↳ overheid, gemeenschappen, gewesten, …
↳ geen piramide = vlaamse regering even belangrijk
2
, als federale regering
2) Fundamentele beginselen
↳ scheiding der machten: wetgevende, uitvoerende, rechterlijke
! deze 3 in één hand = dictatuur
3) Fundamentele rechten
↳ vrije meningsuiting
↳ afzonderlijke wetten
2) Bestuursrecht
= geheel v. regels voor de uitvoerende macht
→ vb. statuur v ambtenaren, werking v ministeries, gemeenten en provincies...
→ niet gecodificeerd in een wetboek
3) Fiscaalrecht
= overheid maakt regels over staatsinkomsten → aankopen, betalingen, ….
→ vb. inkomstenbelasting, registratierechten, successierechten, accijnzen...
→ gecodificeerd in verschillende wetboeken
4) Strafrecht
= om openbare orde en veiligheid te bewaren en bepaalt misdrijven en straffen
→ bestaat uit:
↳ SW = strafwetboek ⇒ overheid gaat burgers dagvaarden
↳ afzonderlijke wetten
5) Strafprocesrecht
= stelt dader tegenover gemeenschap
= vertegenwoordigd door Openbaar Ministerie
⇒ fundamenteel anders dan wijze v procederen in privaatrechtelijk procesrecht
⇒ hier start overheid (OM) de procedure,
bij gerechtelijk recht start burger/onderneming
→ bestaat uit:
↳ Wetboek van strafvordering
2.2 Het onderscheid + relativering
I. Relevantie vh onderscheid
Privaatrecht = bestaat uit veel regels van
→ aanvullend / suppletief recht
= kan er van afwijken ⇒ is oplossing bij probleem waarbij niets geregeld is
→ vb.: koop / verkoop
3
, → dwingend recht (niet van afwijken)
= stellen belangen veilig van particulieren
→ enkel consument kan op deze regels beroepen
→ kan enkel v. afgeweken worden adhv een dading
na een geschil is ontstaan
→ openbare orde (niet van afwijken)
= stellen belangen van algemeen belang veilig
→ als deze geschonden worden kan iedereen de schending inroepen
vb.: regels vh strafrecht, faillissement, …
1. Onduidelijk onderscheid
1) Ondernemingsrecht bestaat uit
↳ economisch recht = publiek recht → regels hoe je op markt moet gedragen
↳ ondernemingsrecht = privaatrecht
vb.: mededelingsregels of kartelrecht
(geen overeenkomsten sluiten over prijzen)
↱ individuele arb.recht = PRIVAAT
2) Sociaal recht bestaat uit | = overeenkomst arb. en werk
↳ arbeidsrecht ⇒ betrekking op arbeidsverhoudingen
↳ sociaal recht / sociale zekerheidsrecht ↳ collectief arb.recht = PUBLIEK
| = algemeen verbindend voor
PUBLIEK hele sector
= overheid stelt middelen vrij om
hele maatschappij te steunen
2. Overlapping = problemen overlappen vaak zowel zaken v. publiek als privaat
3. Europees recht = verdeling in lidstaten niet gelijk ⇒ maakt geen onderscheid
4. Overheid = gebruikt privaatrechtelijke technieken
⇒ gedraagt zich als “normale particulier”
4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper gjul2. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €7,96. Je zit daarna nergens aan vast.
