Hoofdstuk 1: Inleiding anatomie
Zenuwstelsel
CZS hersenen (kleine = cerebellum en grote = cerebrum), hersenstam
en ruggenmerg (RM)
Perifeer ZS
o Somatisch ZS zowel afferente als efferente neuronen innervatie
spieren, gewrichten en huid
o Autonoom ZS innervatie organen, klieren, bloedvaten, …
Prikkels uit omgeving worden opgevangen door receptoren (zicht, reuk, smaak,
…) sensatie = transformatie van fysische stimuli in elektrische signalen
hersenen verwerken die info dan (= integratie) geven er een perceptie aan =
proces van selecteren, organiseren en interpreteren van deze info (perceptie is
steeds een interpretatie vb illusie) uiteindelijk motor output
Werking hersenen bestuderen
Cel theorie
o Als je functie van cel weet, dan weet je ook deels functie van orgaan
lang niet duidelijk voor hersenen spraken vroeger van een
doorlopend net van hersencellen (= reticulum)
o Na kleuring door Golgi zagen ze aparte cellen
Neuron doctrine
o Werking van hersenen is terug te brengen tot elektrische activiteiten
van neuronen
Reductionisme
o Kan gedrag begrepen worden door uitgebreide kennis van 1 tot
enkele neuron(en)
Werking hersenen vloeit voort uit:
1) Intrinsieke eigenschappen neuronen
2) Schakeling van neuronen belang van netwerken en connecties tss
hersengebieden deze netwerken/connecties zijn uniek bij zoogdieren en
liggen genetisch vast bij lagere diersoorten
Glia cellen
= 90% van cellen in hersenen
Astrocyten connectie tss bloedvaten en neuronen
o Spelen rol in E metabolisme neuronen
o Regulatie werking synaps
Microglia immuunrespons in hersenen ~ macrofagen
Oligodendrocyten in CZS geleiding AP’s
Complexiteit hersenen
Relatie tss structuur en functie is moeilijker dan bij andere organen
Enorme functionele diversiteit
o Veel meer celtypes in hersenen dan in andere organen kunnen
allemaal connecties maken en NT’s vrijzetten
Veel niveaus in organisatie van hersenen
o Niet bij andere organen
Oorzaak en gevolg
o Algemeen is: gen structuur functie
o Niet zo in hersenen bv geen gen voor fietsen
o Van veel neurologische aandoeningen kennen we de oorzaak niet
Niveaus van organisatie ZS
Op al deze niveaus kan een verstoring oplopen wat
kan leiden tot een bepaalde ziekte of aandoening
onderzoek op alle niveaus is belangrijk
Aandoeningen meestal door veranderingen op
meerdere niveaus
Neuroanatomie
Hersenen zoogdieren allemaal dezelfde
basisopbouw kleine zoogdieren = glad opp =
lissencephalic
Grotere zoogdieren = windingen (gyri) en groeven
(sulci) ≠ glad opp = gyrencephalic
Sulcus bestaat uit 2 banken en een fundus
Structuur CZS
Hemisferen grote hersenen/cerebrum ontvangen
sensaties en controleren bewegingen van contralaterale kant
Hemisferen kleine hersenen/cerebellum hebben belangrijke rol in controleren van
bewegingen aan ipsilaterale kant
Hersenstam bestaat uit middenhersenen, pons en medulla (laatste verbonden
met RM)
Rol in doorsturen info van grote naar kleine hersenen en
ruggenmerg en vice- versa
Anatomische referenties
Rostraal/anterieur kant van mond =
voorkant hersenen
Caudaal/posterieur kant van staart =
achterkant hersenen
Dorsaal/superieur bovenkant hersenen
Ventraal/inferieur onderkant hersenen
Lateraal zijkant
Mediaal middenlijn
Bilateraal aan de 2 hemisferen
tegelijkertijd
Unilateraal aan 1 hemisfeer tegelijkertijd
weet niet welke van de 2
Hersensnedes
Sagitaal dwars door hersenen (verticaal)
Axiaal dwars door hersenen (horizontaal)
Coronaal doorheen de oren
Oblique alles wat schuin is
Grijze en witte stof
Grijze stof = cellichamen
Witte stof = axonen
In hersenen ligt grijze stof aan buitenkant
(vormt cortex) en witte stof aan binnenkant
Omgekeerd in ruggenmerg
, Neurologische en radiologische conventie
Neurologisch: linker hemisfeer = links
Radiologisch: linker hemisfeer = rechts
Komt doordat de radioloog langs de voeten naar de hersenen kijkt als de patiënt
in een MRI ligt
Hersen lobben
Per hemisfeer 4 lobben:
Frontale lob
Pariëtale Gescheiden door centrale lob
Temporale sulcus lob
Occipitale lob
Histologie
Allocortex oude cortex
omvat hypocampus (=
geheugen) en olfactorische
cortex
Neocortex nieuwe cortex
enkel bij zoogdieren bestaat
uit 6 cellagen in die
verschillende cellagen liggen de
neuronen georganiseerd
Cytoarchitectonie m.b.v.
kleuring de verschillen bekijken
Brodmann
Gebieden met verschillende cytoarchitectuur hebben verschillende functies
klopt ongeveer wel verdeelde ze in Brodmann gebieden (= BA)
BA4 = primaire motorcortex (M1)
Brodmann gebieden kunnen verder opgedeeld worden
Hersenen
Corpus callosum (hersenbalk), cerebellum, thalamus (bovenop middenhersenen)
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper dieterleemans. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €8,56. Je zit daarna nergens aan vast.