In deze samenvatting vind je alle te kennen leerstof voor de module relationele en seksuele vorming bijhorend bij het vak niet-confessionele zedenleer. Deze module hoort bij het 2e of het 4e semester. Alles hierin is samengevat, het handboek van sensoa en de powerpoints bijhorend bij de les. Steeds...
,Inhoudsopgave
1. Het ruime kader rond RSV.............................................................................................................6
1.1 Positieve benadering....................................................................................................................6
1.2 Rechtenbenadering......................................................................................................................6
1.3 De grote thema’s..........................................................................................................................6
..........................................................................................................................................................8
2. Wat is RSV?...................................................................................................................................9
2.1 Het recht op RSV...........................................................................................................................9
2.2 Seksualiteit en seksuele gezondheid..........................................................................................11
2.3 Hoofddoelstellingen...................................................................................................................12
2.3.1 Jongeren weten zich gesteund in hun seksuele ontwikkeling..............................................13
2.3.2 Jongeren bezitten maatschappelijk valide attitudes, waarden en normen..........................13
2.3.3 Jongeren zijn in staat om risicogedrag te vermijden............................................................14
2.4 Principes.....................................................................................................................................16
2.4.1 Brede aanpak.......................................................................................................................16
2.4.2 Positieve boodschap............................................................................................................16
2.4.3 Selfempowerment...............................................................................................................16
2.5 Uitgangspunten en resultaten van RSV......................................................................................17
3. Mythes over RSV.........................................................................................................................18
4. Wie is betrokken bij RSV?............................................................................................................21
4.1 Verschillende informatiebronnen...............................................................................................21
4.2 Ouders........................................................................................................................................22
4.3 school.........................................................................................................................................22
4.4 conclusie.....................................................................................................................................23
5. Een visie op seksualiteit...............................................................................................................24
6. De geschiedenis van de westerse seksualiteit..............................................................................25
6.1 De oudheid.................................................................................................................................26
6.2 De Middeleeuwen......................................................................................................................26
6.3 16de – 18e eeuw........................................................................................................................28
6.4 De 19e eeuw..............................................................................................................................29
6.5 De 20e eeuw..............................................................................................................................30
6.5.1 Voor WOII............................................................................................................................30
6.5.2 Na WOII...............................................................................................................................31
6.5.3 De jaren 1950.......................................................................................................................32
6.5.4 De jaren 1960 = the golden sixties.......................................................................................32
6.5.5 De jaren 1970.......................................................................................................................33
1
, 6.5.6 De jaren 1980.......................................................................................................................34
6.5.7 De jaren 1990.......................................................................................................................34
6.6 De 21e eeuw...............................................................................................................................35
6.7 Moedersterfte in de wereld........................................................................................................36
7. Puberteit.....................................................................................................................................37
7.1 Hormonen...................................................................................................................................37
7.2 Groeispurt...................................................................................................................................38
7.3 De geslachtsdelen.......................................................................................................................40
7.3.1 Jongens................................................................................................................................40
7.3.2 Bij meisjes............................................................................................................................41
7.3.3 Borsten................................................................................................................................42
7.4 De menstruatie...........................................................................................................................43
7.5 eerste zaadlozing........................................................................................................................46
7.6 Haargroei....................................................................................................................................47
7.7 Masturbatie................................................................................................................................48
7.7.1 Tradities en mythes over masturbatie.................................................................................49
8. Anatomie.....................................................................................................................................50
8.1 Anatomie van de vrouwelijke geslachtsorganen........................................................................50
8.2 Anatomie van de mannelijke geslachtsorganen.........................................................................52
9. seksuele respons : van verlangen tot opwinding, orgasme en herstel.........................................54
9.1 seksuele respons.........................................................................................................................54
9.2 Seksueel verlangen.....................................................................................................................55
9.3 Seksuele opwinding....................................................................................................................55
9.4 Plateaufase.................................................................................................................................56
9.5 Het organisme............................................................................................................................56
9.6 Herstelfase..................................................................................................................................57
10. Seksuele handelingen................................................................................................................58
10.1 De brede betekenis van seks....................................................................................................58
10.1.1 Masturbatie.......................................................................................................................58
10.1.2 Orale seks..........................................................................................................................58
10.1.3 Vaginale seks.....................................................................................................................58
10.1.4 Anale seks..........................................................................................................................58
10.2 De gevoelige plekjes.................................................................................................................59
10.2.1 Bij vrouwen........................................................................................................................59
10.2.2 Bij mannen.........................................................................................................................59
10.3 Sekstechnieken.........................................................................................................................59
2
, 10.4 Kama Sutra...............................................................................................................................60
11. Seksuele problemen..................................................................................................................61
11.1 Seksuele problemen.................................................................................................................61
12. Vruchtbaarheid..........................................................................................................................62
12.1 De vruchtbaarheid van de vrouw..............................................................................................62
12.2 Vruchtbaarheid van de man.....................................................................................................62
12.3 De bevruchting.........................................................................................................................63
13. Bewust van de eigen vruchtbaarheid.........................................................................................64
13.1 Vruchtbaarheid als nieuw thema in het leven van de jongere..................................................64
13.2 Factoren die vruchtbaarheid beïnvloeden................................................................................64
13.2.1 Roken.................................................................................................................................64
13.2.2 BMI....................................................................................................................................64
13.2.3 Soa.....................................................................................................................................65
13.2.4 Alcohol...............................................................................................................................65
13.2.5 Leeftijd...............................................................................................................................65
14. Anticonceptie............................................................................................................................66
14.1 Algemeen..................................................................................................................................66
14.2 Barrièremiddelen......................................................................................................................66
14.2.1 Mannencondoom..............................................................................................................66
14.2.2 Vrouwencondoom.............................................................................................................67
14.3 Hormonale middelen................................................................................................................67
14.3.1 combinatiepil.....................................................................................................................68
14.3.1 Vaginale ring......................................................................................................................70
14.3.2 Anticonceptiepleister.........................................................................................................70
14.3.3 Minipil................................................................................................................................71
14.3.4 Implantaat.........................................................................................................................71
14.3.5 Prikpil.................................................................................................................................72
14.3.6 Hormonenbommen...........................................................................................................72
14.4 Intra-uteriene middelen...........................................................................................................72
14.4.1 Koperspiraal.......................................................................................................................73
14.4.2 hormonaal spiraal..............................................................................................................73
14.5 Natuurlijke methodes...............................................................................................................73
14.5.1 Kalendermethode..............................................................................................................74
14.5.2 Temperatuurmethode.......................................................................................................74
14.5.3 Billingsmethode.................................................................................................................74
14.5.4 Natural family planning......................................................................................................74
3
, 14.5.5 Coïtus interruptus..............................................................................................................74
14.6 Betrouwbaarheid van anticonceptie.........................................................................................75
14.7 PICKASOLL methode.................................................................................................................77
15. Anticonceptiekeuze...................................................................................................................78
15.1 Financiële toestand...................................................................................................................78
15.2 Relatiestatus.............................................................................................................................78
15.3 Gebruiksfrequentie/werkingsduur...........................................................................................78
15.4 Levensstijl.................................................................................................................................78
15.5 Conra-indicaties........................................................................................................................78
15.6 Beslissingsrecht.........................................................................................................................80
15.7 Andere......................................................................................................................................80
15.8 Hormonale anticonceptie en kanker.........................................................................................80
16. Noodanticonceptie....................................................................................................................81
16.1 De noodpil................................................................................................................................81
16.2 Noodspiraal..............................................................................................................................81
17. Tienerzwangerschap..................................................................................................................82
17.1 Tienerzwangerschap.................................................................................................................82
17.2 Abortus.....................................................................................................................................83
17.3 Tienerouderschap.....................................................................................................................83
17.4 Adoptie.....................................................................................................................................84
18. Seksuele identiteit.....................................................................................................................85
18.1 Homo- en heteroseksualiteit....................................................................................................86
18.1.1 Terminologie......................................................................................................................86
18.1.2 Dimensies..........................................................................................................................87
18.2 Coming-out...............................................................................................................................88
18.2.2 Een proces.........................................................................................................................88
18.2.3 Belang................................................................................................................................88
18.2.4 Factoren.............................................................................................................................89
18.3 De positie van holebi’s..............................................................................................................90
18.3.1 Juridische en maatschappelijke positie..............................................................................90
18.3.2 Discriminatie......................................................................................................................90
18.4 Houding tegenover holebi’s......................................................................................................91
18.4.1 Houding bij volwassenen...................................................................................................91
18.4.2 Houding bij jongeren.........................................................................................................91
18.4.3 Stereotypen en vooroordelen over holebi’s......................................................................92
18.5 Welzijn van holebi-adolescenten..............................................................................................93
4
, 18.6 Seks en relaties.........................................................................................................................94
19. Soa’s en hiv................................................................................................................................95
19.1 Cijfers........................................................................................................................................95
19.2 Overdracht van een soa............................................................................................................97
19.3 Symptomen van soa’s...............................................................................................................99
19.4 Testen op een Soa....................................................................................................................97
19.5 Behandeling van soa’s..............................................................................................................98
19.6 Voorzorgsmaatregelen soa.......................................................................................................99
19.7 Leven met Hiv.........................................................................................................................104
19.7.1 Ziekteverloop...................................................................................................................104
19.7.2 dagelijks leven.................................................................................................................106
20. Vlaggensysteem.......................................................................................................................107
20.1 6 criteria van het vlaggenspel.................................................................................................107
20.1.1 Wederzijdse toestemming...............................................................................................107
20.1.2 Vrijwilligheid....................................................................................................................107
20.1.3 Gelijkwaardigheid............................................................................................................108
20.1.4 Ontwikkeling....................................................................................................................108
20.1.5 Gepast voor de context....................................................................................................108
20.1.6 Zelfrespect.......................................................................................................................108
20.2 De vier vlaggen.......................................................................................................................108
21. RSV in de klas : uitgangspunten...............................................................................................112
21.1 VIADEWEG..............................................................................................................................112
21.2 KAVES : didactisch analysemodel............................................................................................113
22. RSV : extra : PowerPoint les 1..................................................................................................114
23. RSV : nog enkele belangrijke notities.......................................................................................117
5
, 1. Het ruime kader rond RSV
1.1 Positieve benadering
Hoe op een positieve manier omgaan met seksualiteit en relaties?
Niet enkel wijzen op risico’s en wat er fout kan gaan
Seksuele ontwikkeling start vanaf de geboorte en is een natuurlijk en levenslang proces
1.2 Rechtenbenadering
Jongeren : recht op relationele en seksuele vorming
Jongeren hebben eigen seksuele en reproductieve rechten
1.3 De grote thema’s
Lichaam en seksualiteit
Relaties en gevoelens
Voortplanting en zwangerschap
Seksueel overdraagbare aandoeningen (soa's)
Grenzen en weerbaarheid
Genderenseksuele oriëntatie
Seks en media
Seks en samenleving
Minimumleeftijd seksueel contact in België
16 jaar
BDSM
= Bondage en Discipline, Sadomasochisme
= bondage, dominantie en submissie
Double dutch
Dubbelde anticonceptie
Duble safe
Je beschermt je tegen een zwangerschap en soa’s
Vb: meisje gebruikt anticonceptiepil en man condoom
6
Hoeveel jaar zit er gemiddeld tussen de eerste tongkus en de eerste keer coïtus bij de Vlaamse
jongens en meisjes?
2,7 jaar
5 landen waar het homohuwelijk wettelijk is
Frankrijk
IJsland
Ierland
Spanje
Portugal
Zweden
Malta
Duitsland
! jongeren die een goede seksuele vorming hebben gehad stellen de eerste keer langer uit
dan jongeren die weinig of geen seksuele vorming kregen !
8
, 2. Wat is RSV?
2.1 Het recht op RSV
Het recht op RSV
Jongeren recht op :
RSV
Informatie over seks, anticonceptiva en aids
Hebben eigen seksuele en reproductieve rechten
Staan neergeschreven in de Charter voor seksuele en reproductieve rechten van het
International Planned Parenthood Federation (= IPPF)
De charter voor seksuele en reproductieve rechten
Erkend in :
Nationale wetgeving
Internationale documenten over mensenrechten
Internationaal erkende verdragen, verklaringen en actieprogramma’s
De rechten van het IPPF
Alle jongeren hebben rechten als seksuele wezens, ongeacht hun sekse, godsdienst, kleur,
seksuele oriëntatie, mentale of fysieke capaciteiten
1. Het recht om zichzelf te zijn en beslissingen te nemen, zich zelf te uiten, te genieten van
seks, veilog te zijn, kunnen kiezen om te trouwen of om niet te trouwen en een gezien te
plannen.
2. Het recht op informatie over seks, anticonceptie, soa’s en aids en het maken van
geïnformeerde keuzes.
3. Het recht om zichzelf te beschermen en beschermd te worden tegen ongeplande
zwangerschap, spa’s en hiv/aids en seksueel misbruik.
4. Het recht op een gezondheidszorg die betrouwbaar is, betaalbaar van goede kwaliteit en
die met respect gegeven wordt.
5. Het recht betrokken te worden bij de planning van programma’s voor de jeugd, deel te
nemen aan seminaries en vergaderingen op alle niveaus, en invloed uit te oefenen op
het beleid op dit vlak.
9
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper thyrajanssens. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,49. Je zit daarna nergens aan vast.
