Milieukunde
HC1: Inleiding
Overstromingen nu -> oorzaak: middelandse zee is 5°C warmer
HC2: Lucht en luchtverontreiniging
HC3: Klimaat en klimaatverandering
HC5: Water en waterverontreiniging
HC6: Luchtverontreiniging en gezondheid
HC7: Economie, milieu en duurzaamheid
Opdracht presenteren
HC9: Bodem en bodemsanering (Fytoremediatie)
HC10: Case Study
Wordt regelmatig vraag op examen gevraagd over actualiteit
Liefst aanwezig in les voor concrete voorbeelden
examen: drie open vragen
presentatie kwart voor punten -> zelf en andere presentaties ook leerstof
HC1: inleiding
Opdracht
Globale voedselproductie:
Een duurzaam gegeven?
Foto: normaal woestijnachtig gebied met weinig neerslag maar wordt water
aan toegediend -> wordt rijst gemaakt, waarom? Traditie, dieet
Rijst is typisch voor moesson klimaat (vaak regelmatig regen, lange natte
periode nodig in beginfase, daarna mag watertafel naar beneden en mag het
drogen en dus geoogst worden), belangrijk voedsel in Arabische wereld
Hier gebruikt men het grondwater (was afkomstig van miljoenen jaren
geleden wanneer het langs de evenaar gelegen lag)
Eerst zeer grote voorraad grondwater -> kweekt gewas -> water geraakt op
Mooi voorbeeld van iets doen wat op zich wel een goede uitkomst kan hebben, maar men denkt niet
na aan de gevolgen hiervan, wat hier dus het opgebruiken van het grondwater is -> dus niet
duurzaam en niet ecologisch
1
,foto: ongerepte natuur, ‘weinig impact’ van menselijke
activiteit
- Koraalriffen
- Bergen
- …
Foto: belangrijke activiteiten door het klimaat/ons zijn
bosbranden
- Gewassen te kweken -> bv. amazonenwoud
wordt gekapt
- Vernietigend voor tropisch regenwoud
Besef van milieuprobleem is pas laat gekomen
Jaren 70: eerste milieuwetgeving (bv. uitgifting van giftige stoffen)
Club van roma: kleine groep van wetenschappers en politici samen, wetenschappers ingenieurs
overtuigd dat de grenzen gaan worden overschreden -> beetje fout want te vroeg geschat
milieu problemen:
foto: het meer voorkomen van orkanen (dubbel), ook
beschadiging neemt toe
orkaan = water dat verdampt uit warme zee, zit heel veel
kinetische energie en deze komt dan vrij wanneer deze afkoelt
-> condensatie -> stort regen
foto: afkalving van ijs
foto: verontreiniging van oppervlaktewater
foto: smog, grijs = heel veel roet, partikels, dus stof
2
,foto: vulkaan in Indonesisch eiland, bos gekapt naast
vulkaan voor landbouw grond, centrale deel is
natuurreservaat
foto rechts: mangrove, bos die in zout water staat,
zeer belangrijk ecosysteem (bv. veel broedplaatsen,
veel voedsel voor de lokale mensen) -> veel druk om
dit te verwijderen -> kusthabitats bedreigd door
expansie van de mens
1927
Eerste ernstige milieuprobleem: in Ardennen, in Maas vallei vreemde ziekte, waar heel veel mensen
stierven, vooral oudere mensen, maar ook jongeren met bv. astma
- Raar want heel lokaal, Maasvallei
- Sterfte had te maken met kwaliteit in de lucht
- Was in winter
- Temperatuursinversie
- Vallei blijven zeer koud, door weinig wind en zon die er ni
is, het plateau erboven is wel warm want zon bereikt deze
maar wordt niet gemengd
- Veel steenkool werd gebruikt, bij verbranding van deze
komen heel veel gassen vrij die ongezond zijn (vb. SO2) ->
met weinig wind en temperatuursinversie, geraakt die mist
(heel zure pH) verzadigd met al die giftige stoffen ->
longblaasjes worden aangetast -> ziek
- Mensen boven plateau werden niet ziek, maar degene die
er wel in zaten, werden wel ziek
- Probleem dus met de luchtverontreiniging
Milieuproblemen die rechtstreeks impact heeft op onze gezondheid -> sneller iets aan gedaan
Menselijke populatie
Waarom zijn de problemen acuter geworden de laatste jaren? Het aantal
mensen
In China al vergrijzing, waarbij de bevolking al aan het verkleinen is -> probleem
Exponentiele groei is mogelijk omdat we het voedsel beter kunnen benutten (bv.
landbouw, nederzettingen gaan vormen, planten kweken die wij als voedsel
kunnen consumeren, …) -> draagcapaciteit (maximale aantal individuen op
bepaalde plaats) vergroot
Opbrengst van landbouwgrond is ook toegenomen met de jaren -> door
bemesting (ook door omzetting van N2+H2 -> NH3+H+, NO3, NH4NO3
(kunstmest)) Haber-Bosch-reactie!
Ook genetische manipulatie belangrijk
3
, Populatiegroei
Knikken kan gevolg zijn van zware ziektes, maar
wordt heel snel hersteld
Wat is duurzame groei?
= Living of the earth’s natural income without
depleting or degrading the natural capital that supplies it.
De aarde, een duurzaam systeem
Systeem dat al miljarden jaren functioneert
Open systeem -> belangrijk
Fossiele brandstoffen (vb. aardolie, oorsprong uit algen waarin
zich fytoplankton, fotosynthetiserede bacteriën, en steenkool,
oorsprong uit planten, bv. paardenstaart)!
Energie is er meer dan genoeg -> komt veel meer energie
binnen dan dat we gebruiken
4