Geestelijke gezondheidszorg – psychogeriatrie – Ellen
Gunst
1 Depressie in de ouderenzorg
• Depressie bij ouderen komt vaak voor!!!
• Percentage van depressieve mensen 5% à 20% daarvan zijn ouderen
o Deze cijfers s>jgen nog steeds
• Ongeveer 1/5 in WZC heeE depressieve kenmerken à daarom geen diagnose
• Belangrijk is van depressie zo snel mogelijk te herkennen + behandelen
1.1 Wat is een depressie
• Meer dan zich enkel beetje somber voelen, depressie is ziekte en moet ook als ziekte
behandeld worden
• Betekent erns2g en langdurig lijden à eventueel zelfs zelfdoding tot gevolg
• Om van depressie te kunnen spreken: moeten er aantal symptomen aanwezig zijn
gedurende 2 weken + func2oneren grondig verstoren
1.1.1 Symptomen die op depressie kunnen wijzen:
• Vermoeidheid
• Concentra>eproblemen
• Verlies van ini>a>ef
• Angst voor wat gaat komen à perspec>ef op gelukkig leven lijkt even verdwenen
• Neerslag en somber zijn en dit grootste deel van dag & bijna dagelijks
• Weinig of geen plezier beleven aan ac>viteiten
o ‘Vroeger ging ik graag wandelen, en nu heb ik er niks meer aan’
• Verminderde eetlust (gewichtsverlies) of juist neiging om vaak en teveel te eten
(gewichtstoename)
• Slaapstoornissen (inslaapstoornissen of doorslaapstoornissen)
• Oudere voelt zich waardeloos en schuldig
o ‘Wat doe ik hier nog?’
o ‘Ik ben enkel een last voor mijn familie?’
• Geremd zijn in handelen of juist heel geagiteerd
• Last van zelfdodingsgedachten (in extreme gevallen)
1.2 Verschillende vormen van depressie
1.2.1 Endogene depressie
• Depressie die ontstaat zonder aanwijsbare reden van buitenaf
o Niet dat er iets gebeurd is waardoor depressie kan ontstaan
• Vaak zijn hier veel lichamelijke klachten
Pagina 1 van 25
,1.2.2 Exogene depressie
• Depressie die ontstaat naar aanleiding van bepaalde gebeurtenissen
• Gaat minder gepaard met lichamelijke verschijnselen
• Oudere ziet geen toekomst meer en toont verzet tegen wat ondernomen wordt om
toestand te verbeteren
1.2.3 Seizoensgebonden depressie
Last hebben van rotweer
1.2.4 Manische depressie
Bipolariteit
1.3 Risicogroep
• 5% van Vlamingen lijdt aan depressie (zo’n 30.000 mensen)
• Volgens WGO 2020: is depressie de 2de grootste aandoening na hart - en vaatziekten
• 10% tot 15% van ouderen zou eerder milde vorm hebben van depressie
o 3% erns>ge vorm
1.4 Risicofactoren
• Vrouw zijn
• +65 jaar
• Geen (in>eme) rela>e meer hebben
• Lichamelijke of sociale problemen hebben
• Opeenvolging van nega>eve gebeurtenissen in jeugd hebben meegemaakt
• Tot lager sociaal - economische klasse behoren
• Eenzaam zijn
• Migrant zijn vooral in grootsteden
• Zorg dragen voor zieke of dementerende partner
• Psychiatrisch verleden hebben
Pagina 2 van 25
, 1.5 Psychologische factoren
Die aanleiding kunnen zijn tot depressie bij ouderen
1) De 3de levensfase problema2ek
a. Ouder worden op zich kan aanleiding zijn tot depressie
b. Door ouder worden veranderd situa>e van oudere grondig
c. Vroegere presta>es zijn niet meer mogelijk door lichamelijke of cogni>eve
achteruitgang
d. Beroepsac>viteit valt weg à stuk van iden>teit valt weg en niet weten hoe op
te vangen
i. Niet bij elke gepensioneerde: sommige hebben het al>jd heel druk
e. Sociaal leven neemt af
f. Oudere zal andere betekenis moeten geven aan leven met klemtoon die niet
meer op presta>e ligt maar op ontspanning
i. Als deze omschakeling stress veroorzaakt à aanleiding tot depressie
ii. Mss minder risico bij ouderen van toekomst omdat zij ook buiten
beroepsleven al meer sociaal geëngageerd zijn
2) Verlieservaringen
a. Depressie bij ouderen allemaal vaak na verlieservaring
b. Ouderen worden op verschillende manieren geconfronteerd
i. Overlijden
- Verlies van partner, familie, vrienden
ii. Verlies van eigen
- Gedwongen verhuis van WZC en alles moeten achterlaten wat
vertrouwd is
- Thuisomgeving los laten à bij ons vaak posi>ef verhuis, voor hun
vaak laatste verhuis
iii. Verlies van fysieke mogelijkheden
- Fysieke mogelijkheden: niet meer 100% kunnen instaan voor
zelfzorg, verminderde mobiliteit,
- Cogni>eve mogelijkheden: verminderde geheugenfunc>e,
verminderde concentra>e
c. Ouderen ervaren stress door deze verliezen en maken rouwperiode door
i. Verlieservaring niet voldoende op depressief te worden à als oudere
op termijn verliezen geen plaats kan geven kan er risico ontstaan op
depressie
Pagina 3 van 25
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper vickydeclercq. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €10,49. Je zit daarna nergens aan vast.