Ondernemingsrecht
Het ondernemingsrecht
Inleiding
Ondernemingsrecht is een afwijkend en bijzonder burgerlijk recht. Dit betekent
dat het een aantal regels heeft die afwijken van de algemene regels in het
burgerlijk recht (privaat recht), maar het biedt ook specifieke regels die alleen
voor ondernemingen gelden, zoals faillissementsprocedures.
Verschil Tussen Publiek Recht en Privaat Recht
1. Publiek Recht: Regelt de relatie tussen de overheid en burgers of
organisaties. De regels zijn vast en gelden voor iedereen, zoals bij
belastingen en strafrecht.
2. Privaat Recht: Regelt de relatie tussen mensen of organisaties onderling.
Hier mag je vaak zelf afspraken maken, zoals bij contracten of
ondernemingsrecht.
Ondernemingsrecht als Afwijkend en Bijzonder Burgerlijk Recht
Kenmerken ondernemingsrecht:
Afwijkend: In het ondernemingsrecht gelden regels die anders zijn dan in
het gewone burgerlijk recht. Bv. zakelijke overeenkomsten kunnen
gemakkelijker bewezen worden.
Bijzonder: Het ondernemingsrecht heeft specifieke regels die alleen voor
bedrijven gelden. Bv. aparte procedures voor faillissementen.
Situering ondernemingsrecht ten opzichte van burgerlijk recht:
Burgerlijk recht geldt voor alle personen en regelt algemene zaken zoals
contracten, eigendom en familieverhoudingen.
Ondernemingsrecht is een afwijkend en bijzonder soort burgerlijk recht,
speciaal voor ondernemingen. Het bevat regels die kunnen afwijken van
het algemene burgerlijk recht, bv. bij zaken zoals bewijs van afspraken of
faillissement.
Het ondernemingsrecht regelt alles wat te maken heeft met bedrijven en
ondernemers, zoals:
Natuurlijke personen: Bv. een eenmanszaak of kunstenaar.
Rechtspersonen: Vennootschappen, VZW's en stichtingen.
Organisaties zonder rechtspersoonlijkheid: Een maatschap.
Sinds 2018 geldt iedereen die zelfstandig werkt als onderneming, ongeacht
het maken van winst. Ondernemingsrecht is nodig omdat de algemene regels
in het burgerlijk wetboek vaak te inflexibel zijn voor bedrijven.
1
,Inleiding en ontstaan
1. Inleiding
Geschiedenis van de Vennootschap
Personenvennootschap: Samenwerking tussen mensen, waarbij ze samen
verantwoordelijk zijn en vaak ook privé moeten opdraaien voor schulden.
Kapitaalvennootschap: Mensen brengen geld samen en hebben alleen
risico op het geld dat ze hebben ingebracht. Hun privévermogen is
beschermd.
In België starten mensen vennootschappen om grotere projecten aan te pakken
en geld te verzamelen voor hun plannen. Zo wordt duidelijk wie wat bijdraagt en
wie waarvoor verantwoordelijk is.
Vennootschap vs Vereniging
Vennootschap: Gericht op zakelijke activiteiten en het maken van winst.
Vereniging: Gericht op een sociaal of maatschappelijk doel, zonder nadruk
op winst.
Wat is een Vennootschap?
Een vennootschap is een overeenkomst waarbij mensen samen afspraken maken
om:
Middelen zoals geld, kennis of resources delen.
Samen te werken aan een activiteit (Bv. een bedrijf).
Winst te verdelen onder de vennoten of aandeelhouders.
Belangrijke details:
Eenhoofdige vennootschap: Soms kan één persoon een vennootschap
oprichten (zoals een BV).
Vennootschappen kunnen ook gericht zijn op een sociaal doel in plaats van
winst.
Aansprakelijkheid in Vennootschappen
Beperkte aansprakelijkheid: Vennoten/aandeelhouders zijn enkel
verantwoordelijk voor het geld dat ze hebben ingebracht (NV en BV). Hun
privévermogen is beschermd!
Voorwaarden:
Een notariële akte is nodig voor oprichting.
Er moet voldoende startkapitaal zijn voor oprichting.
Rechtspersoonlijkheid: de vennootschap functioneert als een zelfstandige
entiteit.
Bij onbeperkte aansprakelijkheid kunnen vennoten met hun privévermogen
aansprakelijk worden voor de schulden van de vennootschap. Dit betekent dat
2
,als de vennootschap in financiële problemen komt, de vennoten persoonlijk
kunnen worden aangesproken om de schulden te betalen. (bv. VOF en CommV).
Rechtspersoonlijkheid
Rechtspersoonlijkheid betekent dat een vennootschap als een aparte juridische
entiteit wordt beschouwd, los van de oprichters of aandeelhouders. Gevolgen:
Zelf contracten afsluiten: De vennootschap kan in eigen naam
overeenkomsten aangaan. Bv. met klanten, leveranciers of andere
bedrijven, zonder dat de oprichters persoonlijk aansprakelijk zijn.
Zelf schulden aangaan: De vennootschap kan leningen of andere
financiële verplichtingen aangaan, die alleen de vennootschap zelf
betreffen en niet de oprichters.
Eigen naam, adres en doel: De vennootschap heeft een eigen identiteit,
een officiële naam, vestigingsadres (maatschappelijke zetel), nationaliteit
en een specifiek doel waarvoor het is opgericht, zoals winst maken of
maatschappelijk bijdragen.
Dit zorgt ervoor dat de vennootschap zelfstandig opereert, met eigen rechten
en verplichtingen, los van de oprichters.
Het vermogen van de rechtspersoon is het totale bezit van de vennootschap
(bezittingen en schulden). Het maatschappelijk kapitaal is het bedrag dat bij
oprichting door oprichters of aandeelhouders wordt ingebracht. Het
maatschappelijk kapitaal is dus slechts een onderdeel van het vermogen.
Wanneer ontstaat een vennootschap? Een vennootschap bestaat vanaf:
De oprichtingsakte wordt neergelegd bij de griffie van de
Ondernemingsrechtbank.
De oprichting wordt gepubliceerd in het Belgisch Staatsblad.
Dus niet vanaf de ondertekening van de oprichtingsakte
Organen van een Vennootschap
De vennootschap wordt bestuurd door verschillende organen, die beslissingen
nemen namens de vennootschap.
Bestuur: Dagelijkse leiding.
Algemene Vergadering: Voor belangrijke beslissingen van aandeelhouders.
Toezichtsorganen: Controleren de activiteiten (Bv. een commissaris bij
grotere vennootschappen, houdt toezicht op het bestuur en de financiële
situatie).
De beslissingen die door de organen worden genomen, gelden als
beslissingen van de vennootschap zelf, niet van de personen die deze
beslissingen uitvoeren.
De Bronnen van het Vennootschapsrecht
1. Wetten: De basisregels voor alle vennootschappen, vastgelegd in het
vennootschapsrecht.
3
, 2. Statuten: De interne afspraken van een vennootschap, vastgelegd bij
oprichting. Hierin kunnen bepaalde regels worden aangepast, zolang ze
binnen de wet blijven.
Kenmerken van statuten:
Aanpassing is moeilijk: Wijzigingen vereisen vaak een speciale
meerderheid in de algemene vergadering.
Belangrijk bij conflicten: Bij meningsverschillen wordt gekeken naar wat er
in de statuten staat.
Deel 1: het ontstaan van de NV / BV
1. Inleiding
Er is tegenwoordig niet meer zo'n groot verschil tussen een BV en een NV. De
wetgeving ziet de BV als een vennootschap voor kleinere bedrijven en de NV
voor grotere bedrijven.
2. Voorwaarden voor het oprichten van een
vennootschap
2.1 De oprichters
A. Wie kan een vennootschap oprichten?
Zowel natuurlijke personen (individuen) als andere bedrijven
(rechtspersonen) kunnen oprichters zijn van een NV of BV. Ook kan een
vennootschap een andere vennootschap oprichten.
Echtgenoten:
o Beide bezitten aandelen tenzij getrouwd met scheiding van
goederen
o BV: persoon met naam op aandelen mag stemmen in de AV. Persoon
die vermogen heeft gekocht krijgt de dividend uitgekeerd.
o NV: kijken naar welk vermogen het aandeel heeft gekocht. Naam op
aandeel mag stemmen. Aandeel gekocht krijgt dividend uitgekeerd
Onbekwamen (minderjarigen, ontzette personen, personen onder bewind):
o Een minderjarige kan een vennootschap oprichten, maar heeft
toestemming nodig van hun familie.
o Ze kunnen ook aandelen verwerven, maar dit mag alleen als het
duidelijk voordelig is voor hen.
B. Het aantal oprichters
De BV: Minimaal 1 oprichter is genoeg. Als er maar 1 oprichter is, spreekt
men van een éénhoofdige BV.
De NV: Minimaal 1 oprichter is nodig maar er kunnen ook meerdere
oprichters zijn.
Voorbeeld: Je richt een BV op en bent de enige eigenaar van de aandelen. Als je
trouwt, blijven de aandelen van jou, omdat ze in jouw persoonlijke bezit zijn
volgens het huwelijksvermogensstelsel. Als je gaat scheiden, heeft je partner
geen recht op de aandelen, want ze zijn geen gemeenschappelijk vermogen. Ze
blijven jouw eigendom, tenzij anders afgesproken in het huwelijkscontract.
4
