Sammenvatting van het vak Sociologie gegeven door Klaartje aan de Arteveldehogeschool. H1 t.e.m H5. Rode onderstreepte woorden zijn te kennen definities/basisbegrippen. Gemaakt in januari 2025
1.1 Belang sociologie voor SW
SOCIOLOGIE ALS BLIKVERRUIMENDE WETENSCHAP
Samenleving verloopt volgens patronen, wetmatigheden.
Belang om keuzes/situatie van mensen te begrijpen.
Iedereen heeft beperkte voorstelling BELANGRIJK om wetmatigheden,
regels en patronen te kennen.
Sociologie helpt gedrag van mensen te verklaren vanuit interacties en
sociale omstandigheden.
Nodig om ons professioneel handelen hierop af te stemmen.
ALGEMEEN DOEL VAN SOCIOLOGIE
Basisbegrippen kennen en toepassen : benaming uit hoofd kennen + in
eigen woorden kunnen uitleggen + voorbeeld kunnen geven.
Inzicht van invloed van cultuur en structuur op handelen van mensen.
1.2 Geschiedenis en grondleggers
IBN KHALDOUN
Ontwikkelt ‘wetenschap v/d maatschappelijke organisatie’ (maatschappij
als studieobject)
Theorievorming vanuit gegevens (wetenschap op basis van gegevens)
Theorie van sociale verandering (focus op typisch sociologische
thema’s/concepten) :
o Sociale verandering in cyclische beweging.
o Bloei/verval hangt samen met solidariteit.
o Solidariteit gebaseerd op bloedverwantschap en sterk
geloofssysteem.
Na middeleeuwen : een samenleving in verandering
,Moderne tijd (19e eeuw)
Ingrijpende sociale veranderingen
Franse revolutie
Industriële revolutie
Intellectuele revolutie = groeiend politiek bewustzijn
Mens moet eigen samenleving bewust beginnen organiseren
SOCIOLOGIE ALS CRISISWETENSCHAP
Sociologie moest orde scheppen in de chaos
3 grondleggers : MARX, WEBER, DURKHEIM basis van belangrijkste
stromingen binnen sociologie
Wat volgt : belangrijkste theoretisch inzicht + relevantie voor sociaal
werkers vandaag
EMILE DURKHEIM
“Sociale feiten verklaren door sociale feiten” sociologie als zelfstandige
wetenschap
Context : industriële revolutie
Onderzoek naar sociale cohesie en solidariteit
Evolutie van mechanische naar organische solidariteit
MAX WEBER
Van traditioneel naar rationeel handelen
Maatschappelijke omstandigheden geven vorm aan onze mentaliteit :
o Situatie bepaalt hoe mensen naar realiteit kijken
o Hoe ze naar realiteit kijken, bepaalt hoe ze handelen
o Basis van symbolisch interactionisme (H2)
Relevantie voor sociaal werkers vandaag
Iedereen interpreteert realiteit vanuit eigen situatie/referentiekader
SW’ers vaak in andere situatie dan mensen waarmee ze werken
Beseffen dat wij als sociaal werkers de realiteit anders interpreteren
dan onze cliënten/doelgroepen
Hun standpunt leren kennen en begrijpen
KARL MARX
Economisch determinisme : economie bepaalt samenlevingsvorm
Sociale ongelijkheid tussen de kapitalisten en het proletariaat
Voorspelling : er komt een klassenstrijd tussen proletariaat en bourgeoisie
, Relevantie voor sociaal werkers vandaag
Ongelijkheid wordt nog steeds sterk veroorzaakt door hoe economie
georganiseerd is
Macht is vaak economische macht
Problemen van mensen vaak gevolg van economische situatie
Sociologie vandaag
Fundamentele veranderingen
Grote uitdagingen veel werk voor sociologen!
1.3 Defi nitie en voorbeelden
WAT IS SOCIOLOGIE?
= De studie v/h menselijk samenleven. (‘Socius’ (Latijn): partner/‘Logos’ (Grieks):
leer, wetenschap)
DEFINITIE
= Sociologie is met de systematische studie (op zoek naar patronen in gedrag,
verbanden en verklaringen) v/d interactie tussen personen en sociale eenheden.
Er zijn contextuele factoren die de interactie bepalen en v/d gevolgen daarvan op
menselijk gedrag.
Toegepast op het onderzoek van Durkheim
1.4 Sociale problemen
= Kloof tussen feitelijke omstandigheden en sociaal gedeelde verwachtingen.
Zichtbaar wanneer bepaalde waarden of belangen bedreigd zijn. (Vb;
daklozen meer aandacht in de winter)
4 criteria :
1. Sociale oorsprong
2. Bewustheid
3. Beoordeling als onwenselijk
4. Verbetering is mogelijk
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper angelvanblanckenberg1. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,76. Je zit daarna nergens aan vast.