Samenvatting

Samenvatting Celbiologie

0 keer verkocht

Vak
Celbiologie

Instelling
Universiteit Antwerpen (UA)

Samenvatting Celbiologie, Bio-ingenieurswetenschappen

[Meer zien]

Voorbeeld 4 van de 101 pagina's

Bekijk voorbeeld

Geupload op 27 januari 2025
Aantal pagina's 101
Geschreven in 2022/2023
Type Samenvatting

€13,49

In winkelwagen

Opslaan

100% tevredenheidsgarantie
Direct beschikbaar na je betaling
Lees online óf als PDF
Geen vaste maandelijkse kosten

Opbouw van de cel
Cellulaire diversiteit
De celtheorie
- Principes celtheorie
1. Alle organismen opgebouwd uit cellen
2. Cel = structurele basisbouwsteen v alle organismen
3. Alle cellen vinden hun oorsprong in reeds bestaande cellen
- Cel = basisbouwsteen v alle levende wezens
- Alle organismen bestaan uit 1/> cellen
- Activiteit organisme afh v individuele & collectieve activiteit vd cellen vh organisme
- Alle cellen hebben zelfde biochemische opbouw & geven erfelijke info (DNA) door naar
volgende generatie cellen
- Kenmerken cel
o Identiteit: cel = afgesloten compartiment
o Biochemie: alle cellen bestaan uit zelfde basisbouwstenen & maken gelijkaardige
macromoleculen & supramoleculaire complexen
 Polymeren: blokjes die aan elkaar gezet zijn in bepaalde combinaties
 Proteïnen: bestaan uit aminozuren
 Nucleïnezuren: bestaan uit nucleotiden
 Lipiden: bestaan uit vetzuurketens
 Polysachariden
 Metabolieten
o Groei & metabolisme: cel kan selectief materiaal opnemen & is in staat opgenomen
stoffen om te zetten naar eigen bouwstenen & energiebronnen door afbraak- &
opbouwreacties
o Respons: cel is in staat te reageren op externe stimuli, oa door beweging
o Reproductie
 Vermenigvuldiging: als het enkel gaat om celdeling (dochtercel identiek aan
moedercel)
 Seksuele voortplanting: ♀ & ♂ cel komen samen & genetische
eigenschappen worden gemengd
o Informatiestroom: cel slaat info op onder vorm DNA (blauwdruk)  wordt selectief
afgeschreven als mRNA (boodschapper)  wordt vertaalt in proteïnen (uitvoerders)

,Types van cellen
- 2 fundamenteel verschillende types v cellulaire organisatie
o Eenvoudige: bacteriën & prokaryoten
o Complexe: eukaryoten (planten, dieren, fungi…)

PROKARYOTEN EUKARYOTEN
GROOTTE 1-5µm 10-100µm
ORGANELLEN Geen Veel verschillende
DNA Circulair, in cytoplasma Lineair, in kern
(nucleoid)
RNA & PROTEÏNEN Beide aangemaakt in zelfde RNA aangemaakt in kern,
compartiment proteïnen in cytoplasma
CYTOSKELET Primitief Complex
EXO- & ENDOCYTOSE Nee Ja
CELDELING Binaire splitsing Mitose / meiose
ORGANISATIE Meestal unicellulair Unicellulair / multicellulair

- Door sequenering RNA: prokaryoten bestaan uit 2 klassen v organismen
o Bacteriën: meest traditioneel aangeduide micro-organismen
o Archaea: soorten die in extreme leefgebieden voorkomen (extremofielen), lijken qua
structuur & metabolisme op bacteriën, meer gelijkenissen met eukaryoten
(replicatie, transcriptie, translatie)

Eukaryote celstructuur
- Cel sterk georganiseerd & gecompartimentaliseerd zodat reacties zonder te veel
interferentie kunnen gebeuren
- Compartimentalisatie: eenvoudige manier om kleine hoeveelheden moleculen voor
welbepaalde activiteit te concentreren
- Meest evidente barrière gevormd door plasmamembraan: sluit intern cellulair milieu
(cytoplasma) af v buitenwereld
- Intern ook verschillende structuren (organellen) te onderscheiden: hebben elk eigen
structuur & functie

De plasmamembraan definieert celidentiteit
- Beschermt & omsluit celinhoud
- Dubbel lipidemembraan v +/- 7nm
- Hoofdzakelijk opgebouwd uit fosfolipiden & proteïnen (beide amfipatische moleculen)
- Vormt vloeibaar 2D continuüm
- Selectieve filter
- Kan actief concentratiegradiënt creëren mbv toegewijde pompen & kanalen
- Membraanproteïnen
o Kunnen specifieke moleculen herkennen & internaliseren zonder dat integriteit v
membraan verloren gaat
o Maken interactie mogelijk met extracellulaire omgeving & andere cellen
- Buitenkant sterk versuikerd voor bescherming & herkenning

,De celkern is het informatiecentrum
- Centrum alle cellulaire activiteit
- Bevat DNA & apparaat voor RNA-synthese (transcriptie)
- Meeste cellulaire gebeurtenissen hebben oorsprong in kern door gewijzigde transcriptie v
genen die via boodschapper (mRNA) vertaald worden in functionele eigenschappen
(proteïnen)
- Sterk georganiseerd ondanks afwezigheid interne membranen
- Kern in interfase (groeiperiode v celcyclus waar geen kern-&celdeling plaatsvindt) bevat
verscheidene membraanloze proteïne-inclusies  nuclear bodies / kernlichaampjes
o Meest prominente: nucleoli: verantwoordelijk voor synthese ribosomen (RNA
bevattende partikels die essentieel zijn voor eiwitsynthese)
- Omgeven door dubbele lipide kernmembraan waarvan buitenste continu is met ruw ER
- Nucleaire poriën perforeren op gezette plaatsen kernmembraan & zorgen voor selectieve
uitwisseling v macromoleculen tussen kern & cytoplasma

Ribosomen staan in voor de synthese van eiwitten
- Geen organellen (hebben geen membraan)
- Kleine (30nm) macromoleculaire structuren die in hoge oplage voorkomen in cel & instaan
voor proteïnesynthese
- Bestaan uit 2 ongelijke subeenheden met verschillende sedimentaire coëfficiënt (uitgedrukt
in Svedberg eenheid)
o 40s unit bindt mRNA & initieert aanmaak eiwit
o 60s unit houdt aangroeiende eiwitketen vast
- Voorkomen
o In cytoplasma
o Gebonden op ruw endoplasmatisch reticulum (ER)  peptideketens tijdens aanmaak
onmiddellijk naar lumen v ER verplaatsen (co-translationele translocatie)
o In mitochondriën & chloroplasten  organel-specifieke proteïnesynthese
- Vaak assembleren op zelfde mRNA als parelsnoer  polysoom

, Mitochondriën en chloroplasten voorzien energie
- Mitochondriën
o Vormen vrij grote (~1µm breed, 2-3µm lang) dynamische structuren
o Staan in voor celademhaling (respiratie = uiteindelijke afbraak v complexe
koolstofmoleculen tot water & CO2 met verbruik v zuurstof)
o ATP productie (energie)
o Meeste eukaryote cellen hebben er honderden
o Aantal & functie hangt vaak samen met functie cel
o Heeft dubbel membraan
o Buitenste relatief homogeen
o Binnenste vormt invaginaties (cristae)  meer ademhaling, prominentere
cristae
o Elk eigen circulair genoom (codeert eigen eiwitten), sommige eiwitten gecodeerd
door nucleair genoom
- Chloroplasten
o Enkel in planten
o Fotosynthese: CO2 onder katalyse v licht omgezet in glucose, energie (ATP) & zuurstof
o Energievereisende reactie: kunnen uitvoeren door aanwezigheid chlorofyl
(pigment dat zonlicht absorbeert, bevindt zich in thylakoiden, afgeplatte
zakjes in grana chloroplasten)
o Unieke structuur met dubbel membraan
o Eigen circulair DNA
- Endosymbiont theorie
o Gelijkenis bacteriën & semi-autonome karakter v mitochondriën & chloroplasten
o Mitochondriën & chloroplasten vinden oorsprong in types oerbacteriën die in nauw
symbioseverband leefden met primitieve voorloper v eukaryote cel
o Proto-eukaryote cel door fagocytose voorlopers opgenomen  permanente
residentie
- Reacties zijn elkaars tegenpool maar toch beide ATP aanmaken
- ATP wil graag fosfaatgroep afgeven & hierbij komt veel energie vrij

Dit zijn jouw voordelen als je samenvattingen koopt bij Stuvia:

Bewezen kwaliteit door reviews

Studenten hebben al meer dan 850.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet jij zeker dat je de beste keuze maakt!

In een paar klikken geregeld

Geen gedoe — betaal gewoon eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard en je bent klaar. Geen abonnement nodig.

Focus op de essentie

Studenten maken samenvattingen voor studenten. Dat betekent: actuele inhoud waar jij écht wat aan hebt. Geen overbodige details!

Veelgestelde vragen

Wat krijg ik als ik dit document koop?

Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.

Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?

Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.