Samenvatting
Samenvatting Sociologie - Handelswetenschappen (KUL)
- Instelling
- Katholieke Universiteit Leuven (KU Leuven)
Dit document bevat alle slides en notities van het vak Sociologie. Veel succes!
[Meer zien]Voorbeeld 4 van de 81 pagina's
Voorbeeld 4 van de 81 pagina's
In winkelwagen4 beoordelingen
Door: elenivandevenne • 3 jaar geleden
Door: poppeleontine • 3 jaar geleden
Door: frepop • 4 jaar geleden
Door: cedricdesomer • 4 jaar geleden
Voorbeeld van de inhoud
SOCIOLOGIEInhoudstafel
DEEL I. ELEMENTAIRE EENHEDEN VAN DE SOCIOLOGIE....................................................... 4
Hoofdstuk 1: Sociologie als wetenschap ...................................................................................... 4
STELLING 1: Wat sociologie niet is ................................................................................................................. 4
STELLING 2: Sociologie bestudeert sociaal handelen ..................................................................................... 4
STELLING 3: Sociologie bestudeert sociale feiten .......................................................................................... 6
STELLING 4: Sociologie is een product van sociologen in de samenleving ..................................................... 6
STELLING 5: Sociologie jaagt mythen ............................................................................................................. 8
STELLING 6: Sociologie is sociale theorie ..................................................................................................... 10
STELLING 7: Sociologie pakt sociale problemen empirisch aan ................................................................... 10
STELLING 8: Sociologie is een product van methodologische innovaties .................................................... 12
STELLING 9: Sociologie bestudeert de mens in de samenleving .................................................................. 13
STELLING 10: Sociologie bestudeert de samenleving in de mens ................................................................ 14
Hoofdstuk 2: Cultuur ................................................................................................................. 15
2.1 Het concept cultuur................................................................................................................................ 15
2.2 Sociale constructies ................................................................................................................................ 17
2.3 Normen .................................................................................................................................................. 18
2.4 Instituties................................................................................................................................................ 20
2.5 Deviantie ................................................................................................................................................ 21
Hoofdstuk 3: Sociale relaties en netwerken ............................................................................... 23
3.1 Groeperingen en sociale verbanden ...................................................................................................... 23
3.2 Cohesie, interdependentie en sociale solidariteit .................................................................................. 24
1 Durkheim: het cement van de samenleving ......................................................................................... 24
2 Tocqueville: het middenveld ................................................................................................................. 25
3 Cohesie in hedendaagse netwerkanalyse ............................................................................................. 26
3.3 Netwerken in de sociologie .................................................................................................................... 27
1 Georg Simmel: het begin van de netwerkanalyse ................................................................................ 27
2 Hedendaagse netwerkanalyse in de sociologie .................................................................................... 28
3.4 Van netwerk naar sociaal kapitaal.......................................................................................................... 29
Hoofdstuk 4: Macht, gezag en hulpbronnen............................................................................... 32
4.1 Macht en gezag ...................................................................................................................................... 32
4.2 Marx: ongelijkheid als economische macht ........................................................................................... 33
4.3 Weber: sociale sluiting ........................................................................................................................... 35
4.4 Kapitaal: vormen van beschikkingsmacht/kapitaal ................................................................................ 37
Hoofdstuk 5: Modernisering ...................................................................................................... 38
5.1 Inleiding .................................................................................................................................................. 38
5.2 Sociologie als geschiedenis .................................................................................................................... 38
5.3 Moderniteit als breuk ............................................................................................................................. 39
1. Gemeinschaft & Gesellschaft ............................................................................................................... 39
5.4 De benadering van de historische sociologie ......................................................................................... 41
1. Theoretisch .......................................................................................................................................... 41
2. Comperatief ........................................................................................................................................ 42
1
,Deel II: Tussen economie en sociologie ............................................................................. 45
Hoofdstuk 6: Het ontstaan van de sociologie ............................................................................. 45
6.1 Economie als wetenschap en als wetenschappelijk object .................................................................... 45
6.2 De Methodenstreit (Gustav Schmoller) ................................................................................................. 45
1 De historische economische school ...................................................................................................... 46
2 De “Methodenstreit” ............................................................................................................................ 46
6.3 De Franse receptie ................................................................................................................................. 47
6.4 De Duitse Sonderweg: Weber en de “Sozialökonomik” ......................................................................... 47
6.5 Besluit : ideaaltypische vergelijking ....................................................................................................... 48
Hoofdstuk 7: Kannibalisme en de imperialistische ambitie ........................................................ 49
7.1 Het economisch imperialisme: Gary Becker........................................................................................... 49
7.2 De “new economic sociology”: Mark Granovetter................................................................................. 53
Hoofdstuk 8: Diffusie en inspiratie ............................................................................................. 55
8.1 de “New institutional Economics” (D. North)......................................................................................... 55
Fase 1: jaren ’50 en ‘60 ............................................................................................................................ 55
Fase 2: jaren ‘70 ....................................................................................................................................... 56
Fase 3: jaren ’80 en later.......................................................................................................................... 57
Fase 4 ....................................................................................................................................................... 57
8.2 De rationale handelingstheorie .............................................................................................................. 57
1. Methodologisch individualisme (economie) ........................................................................................ 58
2. Rationele actoren (economie) ............................................................................................................. 58
3. Sociaal optimum (economie) ............................................................................................................... 58
4. Systeemevenwicht (economie) ............................................................................................................ 59
1. Sociaal kapitaal (sociologie) ................................................................................................................. 59
3. Nutswinst door verlies van controle .................................................................................................... 59
4. De sociale genese van rechten............................................................................................................. 60
Deel III: Elementaire eenheden van de economische sociologie ........................................ 61
Hoofdstuk 9: Economisch handelen en economische instituties ................................................. 61
9.1 Economisch handelen is meer dan marktruil ......................................................................................... 61
1 Wat is economisch handelen? .............................................................................................................. 61
2 Formele versus substantieve economie ............................................................................................... 61
3 Drie ideaaltypes .................................................................................................................................... 62
4 Casus: de enclave-economie à niet kennen ........................................................................................ 62
9.2 Economisch handelen is ingebed in het sociale ..................................................................................... 63
9.3 Economische structuren als historisch product ..................................................................................... 63
Hoofdstuk 10: Kapitalisme als economische organisatie ............................................................ 66
10.1 Wat kapitalisme (niet) is....................................................................................................................... 66
1. Marktruil gericht op winst ................................................................................................................... 67
2. Zelfsturend maar geconstrueerd systeem ........................................................................................... 67
10.2 Genese en dynamiek van het kapitalisme ............................................................................................ 68
1 Het westen en de rest ........................................................................................................................... 68
2 Kolonisering van de leefwereld............................................................................................................. 69
10.3 Kapitalisme of kapitalismes? ................................................................................................................ 70
1 Webers typologie .................................................................................................................................. 70
2
, Hoofdstuk 11 : Reciprociteit en giftrelaties ................................................................................ 72
11.0 Inleiding ................................................................................................................................................ 72
11.1 De oorsprong van reciprociteit: Mauss over de gift ............................................................................. 73
11.2 Grootschalige giftsystemen: evergetisme ............................................................................................ 74
11.3 Giften onder het kapitalisme ............................................................................................................... 75
Hoofdstuk 12 : Staatse Redistributie .......................................................................................... 76
12.0 Inleiding: de staat en redistributie ....................................................................................................... 76
12.1 Ontstaan van de staat: de belastingstaat ............................................................................................. 77
12.2 De welvaartsstaat: origine en typologie ............................................................................................... 79
EXAMEN
Drie soorten vragen (elke 1/3!)
1. Concepten (4) :
- 2 begrippen uitleggen / definitie / …
- 2 begrippen uitleggen aan de hand van een eigen voorbeeld,…
2. Meerkeuzevragen (10) = je begint met -2,5 en per juist antwoord + 1,5
3. Inhoudsvraag (1)
4. Excellentievraag open sociologisch commentaar op tekst
à vraag die enkel wordt verbeterd bij 12/20
3
, DEEL I. ELEMENTAIRE EENHEDEN VAN DE SOCIOLOGIE
Hoofdstuk 1: Sociologie als wetenschap
STELLING 1: Wat sociologie niet is
Sociologie is geen anti-economisme.
Anti-economisme = elke kritiek die zich verzet tegen de fundamenten van de economische
wetenschap die bestaat binnen de sociologie, maar ook elders. Omgekeerd hebben vele sociologen
ook een vruchtbare wisselwerking met economische theorieën: Sociologie is geen tegenstelling met
de economie, maar geeft een andere visie op de werkelijkheid.
Sociologie is geen socialisme.
Socialisme is een politieke ideologie (met marxistische achtergrond); sociologen hebben vele
politieke ideologieën (waaronder socialisme), maar de sociologie als wetenschap heeft geen
ideologie of politiek programma.
à Geeft consistente maar ook valide verklaringen
Anekdote : student die steeds socialisme schreef in plaat van sociologie
Sociologie is meer dan een verhaal.
Een verhaal is een uitleg, zoals het gebeurd zou kunnen zijn, zoals een model. Het is een nuttige stap
naar een wetenschappelijke verklaring, maar niet voldoende. Kan nooit meer zijn dan een basis voor
empirische toetsing. Economen hebben liever verhaaltjes dan sociologen.
Sociologie ó Economie :
Sociologen gaan makkelijker buitenstappen en zelf de dingen waarnemen, economen daarentegen
gaan eerst vanalles berkenen en uitwerken achter hun bureau (geformaliseerd).
à Sociologie streeft naar consistente en valide verklaringen
Sociologie praat het verwerpelijke niet goed.
De sociologie maakt zelf geen onderscheid tussen goed en kwaad, maar is wel geïnteresseerd in wat
mensen als goed en fout beschouwen, hoe en waarom sommigen deze ‘regels’ overtreden.
Sociologische verklaringen kunnen relevant zijn voor morele oordelen, maar ze vervangen ze niet.
à Sociologen proberen soms een uitleg te vinden waarom mensen stelen of prostitutie onderzoeken
= wordt vaak slecht gezien terwijl ze gewoon proberen om hun gedrag te begrijpen.
Bv. Sociologie kan helpen om iets te begrijpen: “Nu begrijp ik waarom ik dief,… ben”
STELLING 2: Sociologie bestudeert sociaal handelen
à Hoe zijn mensen met elkaar verbonden?
à Hoe interageren mensen met elkaar?
= PROBEREN DE MAATSCHAPPIJ TE BEGRIJPEN
“Het sociale” verwijst naar:
A. Sociaal handelen
B. Sociale feiten (zie stelling 3)
Let op! zelfde ‘gedraging’ behoort tot verschillende
deelverzamelingen (ademen, bidden)
4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper studenthw87. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €2,49. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 72042 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen