Samenvatting

Methoden deel 1, allesomvattende samenvatting

0 keer verkocht

Instelling
Katholieke Universiteit Leuven (KU Leuven)

Dit is een samenvatting van Methoden deel 1, voor Psychologiestudenten aan de KUL. Het bevat alle powerpoints, en nog een deel van het boek. Ik heb met deze samenvatting een 14/20 behaald.

[Meer zien]

Voorbeeld 4 van de 77 pagina's

Bekijk voorbeeld

Geupload op 28 januari 2025
Aantal pagina's 77
Geschreven in 2023/2024
Type Samenvatting

Methoden van wetenschappelijk onderzoek: kwalitatief

Schooljaar 23-24, 1e semester, 1e bachelor psychologie

,Hoorcollege 1: handboek en les
1. WAAROM KWALITATIEF ONDERZOEK
1.1 WAAROM METHODEN?

• Niet alle psychologen doen zelf onderzoek (maar toch meer dan je denkt)

• En, álle psychologen maken gebruik van psychologische kennis

→ iedere psycholoog moet kennisclaims kunnen beoordelen!!

• Bv: “Baby’s en peuters zijn te jong om een trauma op te doen”

- Moeten we dan nog wel zorgen voor de psychologische begeleiding van jonge
vluchtelingen?
- Weerlegd door psychologen!

• Bv: “Constant bereikbaar zijn voor het werk veroorzaakt stress”

- Blijkt wel degelijk zo te zijn
- Moeten werkgevers e-mailverkeer verbieden buiten de werkuren?
- Hierover doet een psycholoog onderzoek; deze kennisclaim onderzoeken

1.2 IEDERE PSYCHOLOOG MOET KENNISCLAIMS KUNNEN BEOORDELEN

Wetenschappelijke kennisclaims...

• Steunen op wetenschappelijk onderzoek

• Onderscheiden zich van...

- Persoonlijke ervaringen of meningen (“zelf meegemaakt”)

▪ Ervaringsdeskundigheid is niet wetenschappelijk, ookal levendig

▪ Levenswijsheid is geen wetenschappelijke kennis

- Sociale normen (“gezond verstand”; “iedereen ziet toch dat”)

▪ Niet omdat iets gezond verstand, sociaal wenselijk is, betekent dat opeens ook dat het
‘waarheid’ is

- Informatie van ‘experts’

▪ Niet iedere ‘expert’ doet aan wetenschappelijk onderzoek

▪ Vb. GEMS (coronataskforce): niet allemaal wetenschappers

1.3 WETENSCHAPPELIJKE KENNIS VERSUS GEWONE KENNISCLAIM

Wat maakt conclusies uit wetenschappelijk onderzoek anders dan andere kennisclaims?

• Manier waarop kennis tot stand komt, de methodologie

• De methode voldoet aan wetenschappelijke kwaliteitscriteria:

- Precies weten hoe je aan die kennis komt → transparantie

, - Men moet onderzoek kunnen nakijken (peer review), kritisch kunnen nakijken,
onderzoek repliceren en zelfde resultaten of eventueel andere bekomen
- Mee kunnen beoordelen of de conclusies legitiem zijn
- Psycholoog moet vertrouwd zijn met wetenschappelijke methoden om (1)
psychologische kennis kritisch te beoordelen (2) verantwoord te gebruiken en (3)
eventueel zelf onderzoek te doen

2. WAT IS KWALITATIEF ONDERZOEK?
Typische kenmerken van kwalitatief onderzoek (dataverzameling en -analyse):

• Rijke data = weinig preselectie

- Veel body, details; weinig vaste structuur ( kwantitatief: sterk ingeperkt, vb
oordeelsschaal)
- Niet zo gestandaardiseerd
- Niet vooraf vastgelegd wat er gecodeerd en geregistreerd moet worden
- Open ipv gesloten vragen, ...

• Perspectief van het individu = betekenis van de ervaring → insiderperspectief

- Hoe kijkt persoon naar iets?
- Individueel perspectief en betekenisgeving

• Natuurlijke settings → belang van context (want deze context bepaalt perspectief individu)

- Kenmerken van dagelijks leven → ecologische validiteit!
- Interesse in persoonlijke beleving, betekenis, ... ➔ bekijken in natuurlijke habitat van
persoon

• Idiografisch

• Diepere band onderzoeker-participant

• Relatief ongestructureerd

• Géén hypothesetoetsing, maar theorieën en concepten uitdenken

Onderscheid tussen kwalitatief en kwantitatief onderzoek

• Kennistheoretische benadering: andere visie op ‘wat kennis is’

➔ ander doel van onderzoek

• Methode(n) van dataverzameling en -analyse zijn specifiek voor dit soort onderzoek

➔ andere gereedschapskist dan in ‘gewone leven’

• Onderzoeksproces

➔ andere accenten in de empirische cyclus

, 3. KENNISTHEORETISCHE BENADERING IN KWALITATIEF ONDERZOEK
3.1 KENNISTHEORIE (EPISTEMOLOGIE, WETENSCHAPSFILOSOFIE)

• Kennistheorie

- Hoe wordt kennis vergaard?
- Wat is de waarde van wat we weten?

• Gemeenschappelijk kwantitatief en kwalitatief: kennis op basis van empirisch onderzoek

- Niet... door God gegeven (theologie)
- Niet... abstract beredeneerd (metafysica)

• Houdt een visie in op:

- De staat van de wereld
- Het doel van de wetenschap
- De rol van de onderzoeker

3.2 KWANTITATIEVE KENNISTHEORIE: LOGISCH POSITIVISME (COMTE)

• Oorsprong, inhoud, fases

- Periode van de Verlichting
- Theologische fase (kennis obv God en religie) → metafysische fase (kennis obv
redeneren; vb. mensenrechten, heeft mens een ziel) → wetenschappelijke fase (empirie)

• Er bestaat objectieve kennis: de externe wereld bepaalt wat waar is

- Toets aan externe realiteit bepaalt wat waar en onwaar is (=realisme)

• Onderzoek brengt ons steeds dichter bij de “waarheid”

- Wetenschap is cumulatief en leidt tot het ontdekken van de objectieve realiteit
(onderzoek = ontdekkingsreis, speurtocht naar finaal doel, de schat)
- Onderzoek brengt ons stap voor stap wat dichter bij de waarheid

• Neutrale onderzoeker: kennisproductie is onafhankelijk van de onderzoeker; onderzoeker moet
‘neutraal blijven’, moet zich uitgommen, als ‘registratiemachine’

• Determinisme: leven gebonden aan fysische wetten, externe krachten

• Positivisme als grond voor behaviorisme

3.4 KWALITATIEVE KENNISTHEORIE: SOCIAAL CONSTRUCTIVISME, RELATIVISME,
POSTMODERNISM

• Er bestaat geen objectieve kennis:

- Hooguit bestaan er meerdere manieren om de wereld te kennen
- Enkel intersubjectieve kennis: ‘kennis’ die gedeeld worden door mensen met zelfde visie

• Kennis gebaseerd op interactie: cultuur, milieu, tijd waarin we leven en in interactie treden met
anderen bepaalt ons perspectief op de wereld

• Onderzoek leidt tot waardevolle interpretatie van de werkelijkheid: meerdere interpretaties
vullen elkaar aan (onderzoek = bouwproject)

Dit zijn jouw voordelen als je samenvattingen koopt bij Stuvia:

Bewezen kwaliteit door reviews

Studenten hebben al meer dan 850.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet jij zeker dat je de beste keuze maakt!

In een paar klikken geregeld

Geen gedoe — betaal gewoon eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard en je bent klaar. Geen abonnement nodig.

Focus op de essentie

Studenten maken samenvattingen voor studenten. Dat betekent: actuele inhoud waar jij écht wat aan hebt. Geen overbodige details!

Veelgestelde vragen

Wat krijg ik als ik dit document koop?

Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.

Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?

Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.

Van wie koop ik deze samenvatting?

Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper sterretheunis4. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.

Zit ik meteen vast aan een abonnement?

Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €10,49. Je zit daarna nergens aan vast.

Is Stuvia te vertrouwen?

4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)

Afgelopen 30 dagen zijn er 65963 samenvattingen verkocht

Opgericht in 2010, al 15 jaar dé plek om samenvattingen te kopen

Start met verkopen