Samenvatting

Samenvatting Fysiologie 2, 1ste bachelor Farmacie, behaald cijfer: 15/20

0 keer verkocht

Instelling
Universiteit Antwerpen (UA)

Samenvatting gebaseerd op dia’s en hoorcolleges van Professor De Keulenaer. Document biedt duidelijk alle nodige uitleg inclusief afbeeldingen/ schema’s t.e.m. calcium homeostase van de nier (dus laatste stukje pathofysiologie is niet inbegrepen).

[Meer zien]

Voorbeeld 5 van de 68 pagina's

Bekijk voorbeeld

Geupload op 10 februari 2025
Aantal pagina's 68
Geschreven in 2023/2024
Type Samenvatting

€35,48

In winkelwagen

Opslaan

100% tevredenheidsgarantie
Direct beschikbaar na je betaling
Lees online óf als PDF
Geen vaste maandelijkse kosten

Fysiologie van het circulatoir stelsel 1BAF
1. Functie circulatoir stelsel
 Figuur; verschillende levensvormen
unicellulair, multicelullair tot complexere systemen.

Leven zonder hart & bloedvaten mogelijk?

A. Unicellulaire organismen —> geen hart en
bloedvaten maar toch levend doordat ze rechstreeks
in communicatie staan met omgeving en hebben dus
deze omgeving nodig om te overleven. Opname en
afgifte van stoffen (stofuitwisseling) met omgeving
gebeurt meestal via diffusie. Diffusie is fundamenteel
proces dat zorgt dat organisme kan overleven. Het is
een fysisch proces gebaseerd op concverschillen van
stoffen met als voorwaarde dat deze stoffen
doorlaatbaar zijn door een membraan ➔ enkel voor
zeer eenvoudige levensvormen (zoals unicellulair), bij
evolutie naar meer complexe levensvormen ➔ Enkel
diffusie niet mogelijk voor overleving.
B. Multicelullair organismen —> geen hart &
bloedvaten maar toch levend dankzij structurele
aanpassingen. Diffusie kan enkel optreden op korte
afstanden dus complexere levensvormen moeten
aanpassingen ondergaan om diffusieprobleem op te
lossen + overleven. Multicellulaire organismen
hebben invaginaties om cellen van binnenste
weefsels bloot te stellen aan buitenwereld zodat
diffusie terug efficiënt kan gebeuren ➔ structurele
aanpassingen zonder complexiteit cardiovasculairstelsel nog steeds voor eenvoudige vormen!!
C. Organismen met circulatie met 1 pomp —> Complexere vorm zonder structurele
aanpassingen —> ander oplossing diffusie; cardiovasculair stelsel. Functie circulatie stelsel=
communiceren met omgeving mbv circulaire vloeistof die eerst via 1ste diffusieproces stoffen
uit omgeving opneemt (externe diffusie) en via 2de proces stoffen afgeeft aan cellen die niet
met omgeving in contact zijn (= interne diffusie). Circulerende vloeistof = bloed en circuleert
dankzij een pomp (hart). NADEEL: plaats waar externe diffusie gebeurt ➔ organismen heel
kwetsbaar doordat bloedsomloop tot vlak bij opp komt.
D. Organismen met circulatie met 2 pompen —> complexere vorm waar uitwisseling thv
ademhalingsstelsel gebeurt en beschermd vd omgeving dmv long-vaten stelsel. Door 2
pompen ontstaat kleine en grote BO. KBO pompt bloed naar longen waar dan bloed terugkeert
naar linker pomp die verantwoordelijk is voor GBO. Ondanks complexiteit (2 pompen, 2 BO)
blijft diffusie als basisprincipe van overleving ➔ externe diffusie om stoffen op te nemen van
omgeving —> transport via bloed —> interne diffusie voor opname stoffen bij interne cellen

, Circulatoir stelsel: bloed circuleert in 1 richting, doordat hart DRUK opbouwt

Rechter & linkerpomp in menselijke lichaam op een plaats versmolten tot 1 pomp = hart. De
rechterpomp die bloed pompt naar de longen volgens de kleine bloedsomloop en dan terug naar het
linker atrium laat terugkomen. GBO die dan verloopt via de aorta en arteriën naar de uitwisselingsopp
= capillairen/ haarvaten. Die uitwisselingopp met omgeving waar externe diffusie plaatsgrijpt kan thv
longen om gassen uit te wisselen + anderzijds 2de uitwisselingsopp met omgeving in het capillairenbed
van maagdarm stelsel. Alle andere capillaire bedden van organen (lever, nieren) = capillaire bedden
waar interne uitwisseling plaatsgrijpt.
 De 2 pompen zijn dus in serie en samengesmolten. De ene pomp (rechter) zal bloed pompen
naar linker en linker pomp bloed pompen naar andere capillaire bedden
Arteriën= opslagaders = alle bloedvaten die bloed transporteren vanuit de pomp naar de organen, bv
aorta. Uiteinden van de arteriën, dus overgangsplaats van arterie naar capillaire bed = arteriolen
Venen= bloedvaten die bloed terugbrengen van de capillairen naar de pomp
Alle arteriën bevatten zuurstofrijk bloed behalve pulmonaire arteriën die zuurstof- arm bloed
bevatten omdat ze bloed vanuit rechterhart naar longen voeren. In principe venen zuurstof- arm
bloed bevatten behalve long venen die bloed vanuit longen naar linkerhart voeren.
Structuur van schakeling:
Rechter en linkerpomp geschakeld in serie samen met longcapillairen <—> alle andere capillaire
bedden parallel geschakeld. Vanuit de aorta en arteriën ontstaan verschillende capillaire bedden die
allemaal in parallelle schakeling staan ➔ functionele redenen (later) en consequentie voor debiet van
capillaire bedden.
Debiet= # bloed die per min stroomt doorheen rechter hart en doorheen longcapillairen.
 In rust= 5L/min.

,Debiet doorheen alle andere capillaire bedden die parallel staan is minder ➔ bloed wordt verdeeld
over de parallelle capillaire bedden en zo is debiet in nieren, hersenen etc nooit 5 L/ min maar telkens
een percentage daarvan die afhangt van activiteiten (bv inspanning)

Speciaal structuur: arterie die rechtstreeks naar het lever capillairbed trekt,2 capillaire bedden in serie
geschakeld ( bv thv lever, nieren, hersenen (niet op schema)) ➔ poortadersysteem= speciaal type
bloedvatenstelsel waarin bloed van capillaire bed naar ander capillair bed stroomt via poortader
ZONDER eerste terug te keren naar hart. Dit is dus uitzonderlijk omdat normaal bloed van capillair
netwerk eerst naar hart terugkeert om nadien naar ander capillair netwerk te gaan! ➔ VOORDEEL:
snelle uitwisseling tussen 2 organen zonder omweg te maken!!

Poortadersysteem:

De capillairen bedden van organen waar ons voedsel opnemen=
maag, darmen, pancreas ➔ capillaire bedden gaan over naar
venen door eerste venaporta (portal vein) te doorlopen die dan
verder leidt naar de capillairnetwerk van de lever vooraleer het
uitmondt naar grote lichaamsvenen= venacava.

 Gevolg: alle bloed opgenomen vanuit maagdarm stelsel
NIET rechtstreeks in lichaam (algemeen circulatie) maar
moeten altijd eerst doorheen de lever passeren ➔
reden; functie vd lever; filtreren van stoffen opgenomen
uit externe diffusie. Lever probeert deze stoffen te
detoxificieren (= chemisch veranderen) + op te nemen
en op te slagen als reserve (bv glucose). Farmacologisch
ook heel belangrijk: first- passage effect; elk oraal
ingenomen GM die maagdarm bereikt kan pas als
eindproduct in algemene circulatie nadat het door lever
gepasseerd is ➔ GM zullen dus ook chemisch veranderd
(metaboliseert) worden in lever ➔ voorwaarde GM om
actief te zijn in lichaam; eerste- passage effect
overleven. Sommige GM (= Pro- drugs) zodanig
opgebouwd dat GM inactief is bij inname maar door
eerste- passage effect chemisch veranderd en actief
wordt.

, 2. Hemodynamica (= bewegingsleer)
 3 hemodynamische parameters: druk, flow, weerstand

A. Bloeddruk
 Kracht die bloed uitoefent op wanden vd bloedvaten terwijl het stroomt

Bloed stroomt door onze aderen omdat het wordt gedreven door drukverschil gedreven door het hart;
bloed stroomt doorheen KBO & GBO omdat er een drukverschil is tussen begin en eind van de beide
BO.

Stuwingsdruk= drukverschil tussen begin (linkerventrikel) en einde (rechterartrium) van circulatie

 Veroorzaakt debiet/flow —> hoe hoger drukverschil hoe hoger debiet

Hoe groot is drukverschil/ stuwingsdruk over de circulatie?

 2 stuwingsdrukken;
- Stuwingsdruk in GBO —> (100mmHg- 5mmHg=)95mmHg
- Stuwingsdruk in KBO —> (25mmHg- 5mmHg=)20mmHg

Druk bij GBO 5x groter dan bij KBO door weerstand van beide circulaties: enige weerstand bij KBO =
weefselbed van de longen ➔ weerstand & druk lager bij KBO

Stuwingsdruk: drukverschil in lengte-as vh bloedvat <—> transmurale druk: druk op breedte van de
wand (loodrecht op lengte-as)

Transmurale druk= druk die bloedvatwand ondervindt = Wandspanning

 Wet van Laplace; wandspanning in hol orgaan waarin vloeistof zit :

Een holte met grote diameter waarin grote druk bevindt + wand dun is ➔ grote wandspanning.

 Wandspanning belangrijk omdat wand spanning ondervindt en kan scheuren!!

Wanneer autonoom zenuwstelsel aanleiding geeft tot vasoconstrictie of vasodilatatie ➔ bloedvaten
kunnen opengaan of toe gaan ➔ zeer bepalende rol in regulatie van weerstanden in circulatie stelsel
➔ autonoom ZW regelaar van circulatoir stelsel

, B. Weerstand
 Gevolg van wrijving die bloed ondervindt wanneer het stroomt doorheen de aderen, hoe hoger
weerstand hoe minder debiet

Opmerkelijke eigenschap van circulatie is dat debiet doorheen circulatoir stelsel geen constante is.
Debiet past zich aan; bv in rust is het debiet 5L/ min terwijl bij max inspanning 25L/ min ➔ debiet van
bloed doorheen circulatie kan met factor 5 veranderen. Die factor 5 voornamelijk door verandering in
weerstand.
Vasculaire weerstand: bloed stromend doorheen aderen ondervindt R ➔ R gevolg van wrijvingskracht
door wand aderen. Doordat vloeistof R ondervindt leidt tot val van druk in systeem; wanneer vloeistof
stroomt, verliest kracht door wrijving en zal dus transmurale druk op de wand vd vaten verminderen.
 Stromend vloeistof ondervindt wrijving —> verlies druk over lengte-as vh systeem

Wet van poiseuille:

Weerstand die vloeistof ondervindt wanneer het stroomt door buissysteem is rechtevenredig met
viscositeit van vloeistof en rechtevenredig met lengte buis, omgekeerd evenredig met 4de macht
doormeter buis.

 Vergelijk milkshake drinken vanuit heel dun rietje en water drinken van heel breed rietje;
grootste bepalende parameter voor weerstand (R)= doormeter want is tot 4de macht! ➔
exponentieel verloop; kleine veranderingen doormeten hebben grote veranderingen in
weerstand!!

Verschil seriele & parallele weerstanden:
Totale R van circulaire bloed berekenen? ➔ Serie & parallel onderscheiden:

Dit zijn jouw voordelen als je samenvattingen koopt bij Stuvia:

Bewezen kwaliteit door reviews

Studenten hebben al meer dan 850.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet jij zeker dat je de beste keuze maakt!

In een paar klikken geregeld

Geen gedoe — betaal gewoon eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard en je bent klaar. Geen abonnement nodig.

Focus op de essentie

Studenten maken samenvattingen voor studenten. Dat betekent: actuele inhoud waar jij écht wat aan hebt. Geen overbodige details!

Veelgestelde vragen

Wat krijg ik als ik dit document koop?

Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.

Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?

Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.