ORGANISATIE VAN DE WELZIJNS EN GEZONDHEIDS ZORG
1 WELZIJNS- EN GEZONDHEISDSZORG
1.1 BEGRIPSVERKLARING
Organisatie - samenwerkingsverband tussen twee of meerdere personen, instanties,
diensten of zorgvoorzieningen.
- Er is een formele structuur met vastgelegde taken , verantwoordelijkheden
en bevoegdheden
Gezondhei - een toestand van volledig lichamelijk, geestelijk en maatschappelijk welzijn
d en niet slechts de afwezigheid van ziekte of andere lichamelijke gebreken.
( holistische mensvisie)
Ziekte 1
Welzijn 2 toestand van voldoening en tevredenheid die ontstaan wanneer iemand tot
ontplooiing van zijn bestaan komt in verschillende facetten van het leven.
Zowel op individueel vlak, relationeel vlak en maatschappelijk vlak.
Welzijnszor - de zorg aan mensen/groepen die een ↑kwetsbaarheid vertonen met
g betrekking tot hun sociaal welbevinden, die een tekort hebben aan
ontplooiingsmogelijkheden.
- Mensen/groepen ondersteunen die omwille van een probleem niet ten volle
kunnen participeren aan het maatschappelijk leven
Gezondhei - het geheel van activiteiten dat men verricht om de gezondheid te herstellen,
dzorg te bevorderen of te behouden
- organisatorische structuren om die activiteiten te ondersteunen (bv.
ziekenhuizen, WZC, eerstelijnspraktijken, …)
Gezondhei 3 beleid dat ernaar streeft om ‘gezondheid’ te realiseren (herwinnen –
dsbeleid bevorderen – in stand te houden
Welzijnsbel 4 het beleid dat erop gericht is die toestand van welbevinden te realiseren.
eid Gebaseerd op menselijke waardigheid en respect voor de diversiteit.
1.2 ORDENING SYSTEMEN VAN DE WELZIJNS EN GEZONDHEIDSZORG (7)
1.2.1 DOELGERICHTE INDELING (5)
1. Curatief : gericht op genezen en/of verzorgen van ziektes
2. Preventief : doelbewust en systematisch een probleem voorkomen
2.1. primair : nog geen sprake van actueel probleem
2.2. secundair : ziekte vroegtijdig opsporen
2.3. tertiaire : duidelijk probleem aanwezig, proberen om erger te voorkomen of dat het probleem
zich nogmaals stelt
2.4. quaternaire : maatregelen om kwaliteit van leven te behouden/ verbeteren als probleem niet
verholpen kan worden
2.5. quintaire : begeleiding en ondersteuning
3. revalidatiezorg : niet-acute of post-acute zorg
4. palliatieve gezondheidszorg : welzijn en comfort van mensen die door curatieve zorg niet langer
kunnen geholpen worden
5. sociale gezondheidszorg : voorkomen van of het omgaan met de gevolgen van gezondheid
veranderende gebeurtenissen
1.2.2 VERTICALE INDELING : ECHELONNERING (5)
Waarom? Zorgt ervoor dat personen instappen in laagdrempelige eerstelijnszorg en van daaruit dan
worden doorverwezen naar meer gespecialiseerde hulp
1. nulde lijn : zelfzorg, mantelzorg, zelfhulpgroepen, vrijwilligerswerk…
2. eerste lijn : huisarts, thuisvpk, vrouwvrouw, apothekers, tandartsen…
3. tweede lijn : na verwijzing bv psycholoog, psychiater…
4. derde lijn : gespecialiseerde/ intramurale zorg, opname gebeurt meestal op verwijzing of via
spoedopname bv PZ
5. vierde lijn : opnamedrempel ligt zeer hoog, ZO kunnen er enkel terecht na verwijzing of
intakegesprek bv beschut wonen
1.2.3 HORIZONTALE INDELING (4)
1. intramuraal : binnen een zorgvoorziening bv ziekenhuis, WZC
2. extramuraal : buiten een zorgvoorziening bv huisarts, OCMW
3. semimuraal : deels binnen en buiten zorgvoorziening bv dialyse
4. transmuraal : specialistische zorg bij pt thuis bv palliatieve zorg, chemo
,1.2.4 CATEGORIALE INDELING (…)
1. Doelgroep-categorie (bv-gezinshulp , ouderenzorg, integrale jeugdzorg, … )
, 1.2.5 INDELING NAAR SOORT HULPVERLENING (5)
1. Zelfzorg : ADL behoudt , terugwinnen en herstellen is de basis van elke vorm van hulpverlening
2. Mantelzorg: niet professionele zorg die wordt geboden door een persoon aan zorgafhankelijk
persoon vanuit een sociale en emotionele band.
3. vrijwilligerswerk
3.1. het geheel van activiteiten wordt op vrijwillige basis uitgevoerd
3.2. er is geen financiële vergoeding. ( eventueel wel onkostenvergoeding)
3.3. gebeurt in georganiseerd verband
3.4. er is een maatschappelijk doel
4. zelfhulpgroepen: mensen met zelfde problematiek worden verenigd om samen beter te worden
Bv AA
5. patiëntenplatform: koepelorganisatie van een aantal Vlaamse zelfhulpgroepen en
patiëntenverenigingen
1.2.6 INDELING NAARGELANG DE STATUS VAN DE INITIATIEFNEMER (2)
1. Openbare of publieke sector : onder toezicht van de overheid bv OCMW
2. private sector: beheert en opgericht door privé persoon(en) bv VZW
1.2.7 INDELING CONVENTIONEEL – NIET CONVENTIONEEL (=ALTERNATIEVE GENEESKUNDE)
1. Federaal kenniscentrum ( KCE): rapporten over homeopathie en acupuntuur kunnen nagelezen
worden
2. CAM (complementary an alternative medicine) - indeling: gevonden info op het internet is niet altijd
even betrouwbaar en actueel darom worden enkele betrouwbare wegwijzers geboden. De CAM
indeling bestaat uit 5 types.
1.3 ECONOMISCHE SITUERING
1 Welzijn en gezondheidszorg valt binnen de 4de economie sector wat wil zeggen dat geen
winstoogmerk is (non – profit sector)
2 Er is een verschuiving van non – profit naar social – profit
Bruto binnenlands product (BBP): meetinstrument voor levenstandaard en koopkracht. Enkel het
financiële aspect komt hiermee an bod ( niet veiligheid, vrijheid , huisvesting , …)
Your Bettter Life Index (YBLI):
de organisatie van economische samenwerking en ontwikkeling (oeso) ligt aan de basis van
YBLI
mogelijkheid om het welzijn en de burgers te ‘meten’
Hierbij wordt diepgaander gekeken dan met het BBP. Een kijk waarbij duurzaamheid, sociale
gelijkheid, klimaatvriendelijkheid en vrijheid als factor van succes mee in rekening wordt
gebracht.
2 BELEIDSKADER IVM WELZIJNS- EN GEZONDHEIDSZORG
2.1.1 MONDIAAL
1 VN/UN :
opgericht na WO II (1945)
bestaat 193 leden/landen
doel: opkomen voor internationale vrede, welzijn ,
welvaart en de rechten van de mens
Deelorganisaties: UNESCO, WHO
2 Duurzame ontwikkelingsdoelstellingen: (opgesteld in
2015 door de VN)
Dit zijn doelstelling (17) die de wereld zich opgelegd om mondiaal
tegen 2030 te behalen zodat er een betere en europees
duurzamere toekomst voor iedereen is . nationaal
Elke VN-lidstaat ontwikkelt een actieplan en groeipad per vlaams
doel. Jaarlijks wordt de stand van zaken en
provinciaal
verbeterpunten geëvalueerd.
lokaal
3 WHO:
werd in 1948 opgericht door de VN
doel: voor iedereen het hoogste niveau van gezondheid
na te streven.
Men richt zich op een wereldwijde beschikbaarheid van goedkope basisverzorging en van
alle economische en sociale voorzieningen die daarmee samenhangen ( onderwijs , sanitair ,
werk , ..)
Ook aandacht voor de universele rechten van de mens