Het examen bestond grotendeels uit vragen uit dit bestand. Ik studeerde enkel dit (en nog het deeltje rond bloedwaarden geloof ik) en was ruim geslaagd.
1. Geef een overzicht van de verschillen tussen goedaardige en kwaadaardige gezwellen, hun
architectuur en hun classificatie.
Goedaardig Kwaadaardig
Groei Expansieve groei Infiltratieve groei
Duwen omgevende weefsel opzij zonder het aan te Tumorcellen groeien buiten het weefselcompartiment
vallen (duidelijk fysieke afscheiding tss goedaardige waaruit ze zijn ontstaan (‘rand’ niet goed te voelen), ze
tumor en omgevende weefsel = pseudokapsel = ‘rand verspreiden zich stervormig.
is goed te voelen’). Geholpen door hoge groeisnelheid en goede
Vrijwel altijd goed gedifferentieerd beweeglijkheid.
Mogelijkheid tot uitzaaien of metastaseren
Hangt vast met ‘klauwtjes’ aan omringende weefsel
Architectuur Tekening groei: Geven ook groeifactoren af voor bloedvaten en
van het bindweefsel eigen bloedvaten en extracellulaire matrix
gezwel Carcinoma onder microscoop vaak herkenbaar omdat
cellen in aaneengesloten epitheliaal verband liggen
Tekening groei:
Gezwellen groeien meestal niet als een ongestructureerde massa cellen: niet alleen tumorcellen maar ook
gastheercellen.
Classificatie Oorsprong Goed Kwaad
Epitheel -Oma -carcinoma
Papilloma adenocarcinoom
adenoma
Steunweefsel -Oma -sarcoma
lipoma liposarcoma
Uitzondering
1. mesothelioma (kwaadaardige tumor van de mesotheelcel)
2. melanoma (kwaadaardige tumor uit moedervlek of naevus)
3. Lymfoma (kwaadaardig gezwel uit lymfocyten / ziekte van Hodgkins)
4. Myeloma (ziekte van Kahler)
5. (myelodysplasie) (dysplastische cellen in beenmerg)
Witte bloedcelkanker:
Leukemie (en niet leucocytoma of leucosarcoma)
Acuut myeloide leukemie
Chronisch myeloide leukemie
Acute lymfatische leukemie
Chronisch lymfatische leukemie
Acuut: oppassen Chronisch: zelden dodelijk
2. Hoe verloopt het mechanisme van invasie en metastasering.
Voor sommige niet-pathologische cellen is infiltratief vermogen een normale, noodzakelijke eigenschap (lymfocyten,
macrofagen…) Tumorcellen gebruiken gelijkaardige mechanismen.
Invasie
Losraken uit weefselverband
Normaal epitheelweefsel: cellen hecht met elkaar verbonden via cel-cel en cel-matrix adhesiemoleculen (vb. tight junctions)
zorgen ervoor dat cellen in het weefsel op hun correcte plaats blijven.
Tumorcellen: Zijn vrijer, losser want deze moleculen zijn bij hen vaak ‘defect’ cellen liggen los in de matrix en zijn in bepaalde
mate beweeglijk
, Proteolyse
Ontstekingscellen produceren niet-specifieke proteasen maar ook specifieke matrixproteasen die collageen kunnen afbreken
als het ware door weefsel heen gaan. Tumorcellen die invasieve groei vertonen zijn tot hetzelfde mechanisme in staat.
Migratie
Tumorcellen bezitten ivgm normale cellen verhoogde mobiliteit gevolg van afwezigheid tight junctions en productie
proteasen. Cytoskelet in de cel zorgt voor beweging.
Eenmaal infiltratief kunnen tumorcellen een bloedvat of lymfevat binnendringen en zich laten meevoeren (begin metastasering).
Metastasering
1. Indien in lymfevat naar eerstvolgende lymfeknoop, daar vastzitten en opnieuw groeien.
2. Indien in bloedbaan hematogene metastasen. Komen vast te zitten in eerstvolgende capillaire vaatbed. Vb tumoren uit
gastro-intestinaal stelsel via vena porta = levermetastase, longkanker = uitzaaiing in heel het lichaam want gaat meteen
naar hart via kleine bloedsomloop)
3. Door directe verspreiding in een holte (vb. ovariumtumor die via peritoneum over heel abdomen verspreidt)
3. Hoe ontstaat kanker.
Ontstaan tumoren
Als gevolg van celverandering waarbij de cellen zich niet meer volgens normale groeireguleringsmechanismen gedragen
(=transformatie). Cel kan dus plots transformatie ondergaan (tumorcel worden) en ongeremd vermenigvuldigen.
Basis voor dit proces
Verschillende afwijkingen (mutaties) in de genetische informatie in de celkern (= genoom) kanker is een verworven afwijking
in het genoom van de cel.
Ontstaan kwaadaardige tumor: oncogenese of carcinogenese
Meestal monoclonaal = ontstaan uit één cel meerdere wijzigingen in genoom nodig voor cel transformeert naar kankercel.
Belangrijke zaken bij ontstaan:
erfelijkheid:
vb. BRCA-gen vrouwen met mutaties op BRCA1 of BRCA2 gen hebben sterk verhoogde kans op borstkanker (je kan
preventief borsten weghalen)
vb. familiale polyposis coli = erfelijke aandoening die zorgt voor meerdere poliepen in darm (zijn precancereus)
Maar niet iedereen met erfelijke predispositie krijgt kanker dus omgeving speelt ook een rol
omgevingsfactoren: (carcinogenen)
Chemische carcinogenen
o Directe carcinogenen (meteen schade aanbrengen) vb: chemotherapeutica,
o Indirecte carcinogenen (pas nadat ze in lichaam omgezet zijn) vb: Aromatische aminen, benzopyreen
(sigarettenrook, uitlaat dieselwagens, roken vlees), nitrosamine/nitrosamide
Fysische carcinogenen
o Radio-actieve stralingen, teveel an ultraviolet licht (zonnebank huid)
Biologische carcinogenen
o Infecties (vb: Helicobacter Pylori), chronische hepatities B of C, infectie met HPV virus
Concrete oorzaken
o Tabaksgebruik, voeding (alcohol, overgewicht, beschermende rol groenten en fruit),
milieuverontreiniging
4. Welke eigenschappen maken het uitzicht van een moedervlek verdacht?
De ABCDE regel:
Asymmetrie : Je moet in principe in het midden van de geboortevlek een spiegel kunnen houden. Goedaardige vlek is meestal
rond/ovaal.
Border : (grillig/ glad) een onregelmatige boord is verdacht.
Color : Geboortevlek bestaat best uit niet teveel verschillende kleuren. Bestaat het uit zowel zwart, bruin als lichtbruin:
verdacht. Ook rode en witte zones zijn verdacht.
Diameter : Diameter groter dan 6 mm is verdacht.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper avb123. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,49. Je zit daarna nergens aan vast.
