DIAGNOSTIEK
Anamnese en klinisch onderzoek
− Algemene gezondheid en bijzonderheden (bv. littekens, kaakfracturen, tandbreuken,…)
− Zuiggewoonten: duim en vinger of lipzuigen/-bijten
− Slikken: infantiel slikken leidt tot open beet (frontaal of lateraal)
− Tongpersen: leidt tot eversie in het front met diasteemvorming
− Ademhaling: let op mondademers
− Adeno/tonsillectomie
− Spraak: sigmatismen (‘s’)
− Groeifase
− Menarche
− Profiel (neiging, licht of extreem; klasse I, II.1, II.2 of III)
− Plica mentalis (diep, normaal of verstreken)
− Liprelatie
o Sagittaal:
▪ Normaal: licht negatieve liptrap
▪ Vergroot: negatieve liptrap
▪ Omgekeerd: geen of positieve liptrap
o Verticaal:
▪ Gesloten
▪ Open
− LAFH: Lower Anterior Facial Height
o Afstand van onderrand kin tot onderrand neus (menton – subnasale)
o UAFH: afstand van onderrand neus tot bovenrand wenkbrauwen (glabella)
o Normaal: LAFH = UAFH
▪ Verkleind: LAFH kleiner, vergroot: LAFH groter
− Kaakgewricht (hypermobiel, knappend)
− Asymmetrie
− Mondhygiëne: indien slecht, 3 maal goede poetsprestatie op controle bewijzen
− Restauraties
− Cariës en cariësrisico
o Indien risico groot: geen vaste apparatuur
− Gingiva (hyperaemie, zwellingen, gingivitis, aften, ulcera, hyperkeratosen)
− Parodontologie (hoogte gingiva, mobiliteit, sulcusdiepte, recessie, abcessen)
− Sluitingsbaan (deviaties en knikken noteren)
− Abrasie (enkel attritiefacetten op def. tanden: bruxisme of progene dwangbeet!)
− Fractuur (knobbelbreuk, hoekbreuk, kroonbreuk)
− Ankylose: door percussie; men hoort een ‘metaal’geluid (bij gewone tand is dit doffer)
o Op RX: parodontaalspleet is verdwenen
− Vitaliteit (wortelkanaalbehandeld of verkleurd en necrotisch)
− Preventie
− Dwangbeet (progeen of lateraal)
o Indien bij het eerste tandcontact geen maximale intercuspidatie niet bereikt wordt,
enkel na afglijden over 1 of meerdere tandvlakken, dan is er een dwangbeet
aanwezig
, Röntgenologisch onderzoek
− Cariës
− Agenesieën
o Cryptevorming van een 3e molaar is zichtbaar wanneer de furcatie van de naburige
2e molaar gevormd is
− Boventallige elementen (mesiodens)
− Misvormde elementen
− Geïmpacteerde elementen (willen niet doorbreken)
− Geretineerde elementen (kunnen niet)
− Parodontale afwijkingen (botafbraak, recessies,… -> contra-indicaties voor orthodontie)
− Richting doorbraak
o Normaal loodrecht op het occlusievlak
o Ze vertonen onderling parallelliteit
▪ Atypische eruptie kan tot wortelresorptie van de buurelementen of impactie
van de tand zelf leiden
− Wortelresorptie (intern of extern)
o Intern vaak het gevolg van trauma
o Erg korte wortels: vroeger trauma of apexresectie
o Resorptie van meerdere elementen: vroegere orthodontische behandeling
− Endodontie
o Bovenfront: vaak al trauma gehad (ankylose, wortelresorptie)
o Orthodontie kan apicale ontsteking acuut doen opflakkeren
− Peri-apicale afwijkingen
o Cysten, condensaties, ododontomen, fractuurlijnen, wortelresten,…
o Opstijgende tak, kaakkopje, neusseptum
Modelonderzoek
− Aantal aanwezige tanden
− Vorm
o ‘peg-shaped’ laterale snijtanden
o Slijpfacetten (tekenen van bruxisme)
− Grootte (elementen die groot of klein lijken)
− Fracturen
− Dentitie (melkgebit, wisselgebit, definitief gebit)
− Verschuiving t.o.v. mediaanlijn
o Bovenkaak: sutura mediana , kruispunt van 2e ruga met sutuur, papilla incisiva
o Onderkaak: transpositie van de bovenkaakmiddellijn op het ondermodel
− Sagittale afwijkingen in het front:
o Propositie of retropositie
o Eversie of inversie
− Sagittale afwijking in de zijdelingse delen:
o Mesiopositie of distopositie (teveel naar voor of naar achter)
o Mesioversie of distoversie (gekipt naar voor of naar achter)
− Transversale afwijkingen in het front:
o Ruimtegebrek of diastemen
o Mesiopositie, distopositie, mesioversie, distoversie
