H7

Portaal: praktische taaldidactiek voor het basisonderwijs
H5+6

Portaal: praktische taaldidactiek voor het basisonderwijs
Alles voor dit studieboek (236)
Geschreven voor
Hogeschool Windesheim (HW)
Lerarenopleiding Basisonderwijs / PABO
Nederlands
Alle documenten voor dit vak (8)
Verkoper
Volgen
irisvanmeines66
Ontvangen beoordelingen
Voorbeeld van de inhoud
Portaal
Wat is taalbeschouwing
Taalbeschouwing is reflectie op alle aspecten van taal. Onder reflectie wordt een actief
onderzoek van taalverschijnselen verstaan. Alle aspecten van het taalsysteem, taalgebruik,
taalnormen, taalvariatie en taalverandering kunnen het onderwerp van een dergelijk
onderzoek vormen.
Taalsysteem
Traditioneel zeggen we dat taal uit klanken bestaat, die je met letters kunt weergeven.
Taalgebruik: de manier waarop mensen taal gebruiken
- Pragmatiek: wat is de invloed van de omgeving op de manier waarop mensen
taalgebruiken?
- Communicatieleer: hoe verlopen communicatieproces?
Taalvariatie
We hebben weliswaar een standaardtaal maar iedereen spreekt zijn eigen variant daarvan.
Varianten kunnen deels een eigen woordenschat hebben, een afwijkende grammatica en
afwijkende klanken kunnen dus op semantisch, syntactisch, morfologisch en fonologisch
niveau afwijken van de standaardtaal.
- Sociolinguïstiek: wat is de invloed van de maatschappij en van subculturen
- Genderstudies: wat zijn de positieverschillen tussen mannen en vrouwen en hoe
uiten ze dat in taalgebruik?
Taalbeschouwing onderwijs
In de jaren 70 bestond het domein uit schoolgrammatica: redekundig ontleden en taalkundig
ontleden. Uit diverse onderzoeken bleek dat het nut van grammaticaonderwijs (Het belang
van onderwijs in woord benoemen en zins ontleden) veel en uitgebreid is. Daarom is het
traditionele grammaticaonderwijs vervangen door taalbeschouwingen ruimere zin. Het gaan
om de aspecten: vorm, betekenis en functie. Dit heeft geleid tot 4 hoofdstromingen in
taalbeschouwing.
Formele taalbeschouwing
Reflectie op vormaspecten van het taalsysteem. Hierbij denken leerlingen na over de
eenheden van taal: klanken/letters, woorden, zinnen en teksten.
Semantische taalbeschouwing
Reflectie op taalbetekenis. Hierbij denken leerlingen na over hoe woorden, zinsdelen en
zinnen hun betekenis krijgen, of beter gezegd: hoe zij zelf betekenis geven aan de
verschillende eenheden vaan taal. Semantische taalbeschouwing ondersteund dit proces.
Leerlingen leren verschillen woordrelaties
- Synoniemen
- Homoniemen
- Antoniemen
, - Hyponiemen
- Figuurlijk
- Letterlijk
Pragmatische taalbeschouwing
Reflectie op de functie van woorden, zinnen en teksten in concrete taalgebruikssituatie.
Hierbij denken leerlingen na over de effecten van hun eigen taalgebruik.
Strategische taalbeschouwing
Oefenen de leerlingen het toepassen van kennis over taal in het taalgebruik. De nadruk ligt
op de het izch bewust worden van regels die behulpzaam kunnen zijn bij het oplossen van
talige problemen. Strategische taalbeschouwing is in taalmethoden ondergebracht bij
andere domeinen.
- Lezen (leesstrategieën)
- Schrijven (schrijfstrategieën)
- Woordenschat (woordonthoudstrategieën)
Doelen en inhouden
Er staan 6 hoofddoelen voor onderwijs in taalbeschouwing centraal
1. Leerlingen leren dat er systematiek zit in de Nederlandse taal en leren een aantal
taalkundige regels en principes
2. Leerlingen verwerven begrippen die het mogelijk maken over taal te denken en te
spreken. Zo ontwikkelen ze metataal: taal om over te praten. Het is gemakkelijk over
taal te praten als je een aantal basisbegrippen kent: zin, hoofdletter, klank, lidwoord.
3. Leerlingen leren hoe ze hun taalgebruik kunnen aanpassen aan de communicatieve
situatie. Zo ontwikkelen ze taalgevoeligheid. ( wanneer zeg je u)
4. Leerlingen leren bij mondelinge en schriftelijke taalgebruikssituaties strategieën te
herkennen, te verwoorden, te gebruiken en te beoordelen. Zo ontstaan
metalinguïstisch bewustzijn
5. Leerlingen leren zich te verwonderen over taalverschijnselen in alledaags taalgebruik
6. De genoemde doelen dragen bij aan het zesde doel van taalbeschouwing:
betrokkenheid creëren bij eigen taal en cultuur
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper irisvanmeines66. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,99. Je zit daarna nergens aan vast.