Samenvatting

Samenvatting Sociologie 17/20, 3e editie - Sociologie I

0 keer verkocht

Vak
Sociologie I

Instelling
Vrije Universiteit Brussel (VUB)

Boek
Sociologie, een inleiding

Met deze samenvatting heb ik een 17/20 gehaald. Dit is een samenvatting van de lessen aangevuld met het boek. Ik heb ook een uitgebreide inhoudstafel toegevoegd. Alles staat hier duidelijk in met onder andere verschillende tabellen. Ik heb deze samenvatting ook vergeleken met andere samenvattingen ...

[Meer zien]

Voorbeeld 4 van de 89 pagina's

Bekijk voorbeeld

Heel boek samengevat? Nee
Wat is er van het boek samengevat? Hoofdstuk 1 tot en met hoofdstuk 16
Geupload op 23 maart 2025
Aantal pagina's 89
Geschreven in 2024/2025
Type Samenvatting

sociologie
contingentie
arbitrair
tegen verlichting
de taak van de socioloog
individualisme
verlichting
utilitarisme
empirie
mattheus effect
collectivisme
rolle
marx

€6,49

In winkelwagen

Opslaan

100% tevredenheidsgarantie
Direct beschikbaar na je betaling
Lees online óf als PDF
Geen vaste maandelijkse kosten

Samenvatting-sociologie SEM 1

,Inhoudstafel
1. De sociologische verzuchting ................................................................................................................................8

1.1 Wat is sociologie? Een poging tot definitie, die gelukkig mislukt .................................................................. 8

1.2 Wat sociologie ons leert ................................................................................................................................. 8

1.2.1 De belangrijkste les........................................................................................................................... 8

1.2.2 Contingentie ..................................................................................................................................... 8

1.3 Contingent, maar niet arbitrair ...................................................................................................................... 9

1.3.1 Verlichtingen en Tegen-Verlichting .................................................................................................. 9

1.3.2 Grondlegger van de sociologie: Auguste Comte .............................................................................. 9

1.3.3 Debat tussen Habermas en Luhmann ............................................................................................ 10

1.4. Waarom al die zorgen om orde? ................................................................................................................. 10

1.5. De legitimerende derden: Natuur, geschiedenis en samenhang ................................................................ 11

1.5.1. Natuur ............................................................................................................................................. 11

1.5.2. Geschiedenis ................................................................................................................................... 11

1.5.3. Samenhang (niet-arbitraire) ........................................................................................................... 12

1.5.4. De legitimerende derde.................................................................................................................. 12

2. De taak en de houding van de socioloog ............................................................................................................ 12

2.1 De taak van de socioloog .............................................................................................................................. 12

2.1.1. De cijferaar: Empirisch-analytische taak ........................................................................................ 12

2.1.2. Mythejager: De kritische taak ........................................................................................................ 13

2.1.3. Levenskunstenaar: De praktische taak ........................................................................................... 14

2.2 Houding van de socioloog ............................................................................................................................ 14

2.2.1. Belangstelling voor samenhang...................................................................................................... 14

2.2.2. Afstandelijke betrokkenheid .......................................................................................................... 15

2.2.3. Empirisch gezind ............................................................................................................................. 15

2.2.4. Respectvol ...................................................................................................................................... 16

3. De ontdekking samenleving (individualistisch) .................................................................................................. 16

3.1 De voorgeschiedenis: Verlichting en Tegen-Verlichting............................................................................... 16

3.1.1 De opkomst van de sociologie ........................................................................................................ 16

3.1.1.1 Verlichting .................................................................................................................................. 16

3.1.1.2 Utilitarisme ................................................................................................................................ 16

3.1.1.3 Empirische waarneming ............................................................................................................ 17

3.1.2 De verankerde mens....................................................................................................................... 17

3.1.3 Besluit ............................................................................................................................................. 17

3.2 De sociologie als satire of het contingente als leidraad ............................................................................... 18

, 3.2.1 Het Mattheus-effect ....................................................................................................................... 18

3.2.2 Onbedoelde gevolgen..................................................................................................................... 18

3.3 Onbedoelde en perverse effecten................................................................................................................ 18

3.3.1 Individuele redelijkheid en het probleem van de collectieve actie ............................................... 19

3.3.2 Het probleem van de collectieve actie: over mee-eters en zwartrijders ....................................... 19

3.3.3 Waarom dan toch zoveel collectieve acties? ................................................................................. 19

3.3.4 Rationele-keuzetheorie .................................................................................................................. 20

4. De ontdekking samenleving (collectivistisch) .................................................................................................... 21

4.1. Twee paden naar de sociologie ................................................................................................................... 21

4.2. Individu en samenleving: het geheel is meer dan de som van de delen ............................................... 21

1. Utilitair dilemma: .................................................................................................................................... 21

2. Mensen zijn sociale wezens.................................................................................................................... 22

4.3. Een wereld op zijn kop: over ziekte en misdaad ......................................................................................... 23

4.3.1. De ziekterol: Ongestraft afwijken......................................................................................................... 24

4.3.2. La réalité surpasse la fiction – Terug naar Erewhon.............................................................................. 24

4.4. Tweemaal het sociale: Individualisme en collectivisme .............................................................................. 25

Deel 2: hoe is sociale orde mogelijk en waar komt die vandaar ............................................................................ 26

Hoofdstuk 5: Rol en zelf.......................................................................................................................................... 26

5.1 Een tocht door de sociale werkelijkheid ...................................................................................................... 26

1.2 De rol: Persoon noch inhoud telt ........................................................................................................... 26

5.2.1. Rol: ........................................................................................................................................................ 26

5.2.2. Rollenset ............................................................................................................................................... 26

5.3 Functionalistische verklaring en conflictsociologie ...................................................................................... 27

5.3.1 Functionalisme ............................................................................................................................... 27

5.3.2. Conflictsociologie (Sociaal Darwinisme) ......................................................................................... 28

5.3.3 Marxistische conflictsociologie ...................................................................................................... 28

5.3.5 Macht en functie ............................................................................................................................ 29

5.4 Rollentheorie ................................................................................................................................................ 30

5.4.1 Dramaturgie .................................................................................................................................... 30

5.4.2. Van schouwspel naar tweede natuur ............................................................................................. 30

5.5. De staat binnenin: Van dwang naar drang .................................................................................................. 31

6. Verwachten en verklaren in de sociologie ......................................................................................................... 32

6.1 Verwachten: De grondstof van het samenleven .......................................................................................... 32

6.2 Verwachten, voorspellen, begrijpen: De sociologische verklaring .............................................................. 33

6.3 Begrijpen en hermeneutiek .......................................................................................................................... 34

, 6.4. Handeling en cultuur ................................................................................................................................... 35

6.4.1. De doelgerichtheid van het handelen .................................................................................................. 35

6.4.2. De situatie: Middelen en condities....................................................................................................... 35

6.4.3 Normen: Middel-doelrelaties ......................................................................................................... 35

6.5. Cultuur en situatie ....................................................................................................................................... 36

6.6. Communicatief handelen ............................................................................................................................ 36

6.6.1 De definitie van de situatie............................................................................................................. 36

6.6.2 Symbolen ........................................................................................................................................ 36

6.7 Cultuur, situatie en de interpretatie ............................................................................................................ 36

Hoofdstuk 7: Socialisatie en methoden van samenleven ...................................................................................... 37

7.1 Praktische en discursieve kennis .................................................................................................................. 37

7.2 Lichaamstaal ................................................................................................................................................. 38

7.3 Etnomethodologie ........................................................................................................................................ 38

7.4 Een grammatica van het samenleven .......................................................................................................... 39

7.5 Al die verschillende sociologische theorieën, een terugblik .................................................................. 39

7.6 De robuustheid van het sociale .................................................................................................................... 40

7.6.1 Humor ............................................................................................................................................. 40

7.6.2 Tact ................................................................................................................................................. 40

7.6.3 Afwachten ....................................................................................................................................... 40

7.6.4 Uitleggen......................................................................................................................................... 41

7.6.5 Verontschuldigingen aanbieden of vergiffenis vragen .................................................................. 41

7.6.6 Besluit .................................................................................................................................................... 41

Hoofdstuk 8: Sociale controle ................................................................................................................................ 42

8.1 Pijn en plezier: Van Bentham tot Parsons .............................................................................................. 42

8.1.1 Hoe natuurlijk zijn natuurlijke behoeften? .................................................................................... 43

8.1.2 Sanctioneren, culturele en sociale ontwikkeling ................................................................................... 43

8.1.3 Positieve, negatieve, interne en externe sancties ......................................................................... 43

8.1.4 Impliciete en opgestapelde sancties .............................................................................................. 44

8.2 Verschuivingen in sanctioneringwijzen: Van brandijzer tot therapie .................................................... 44

8.3 Sanctioneerbaarheid: Een ruil fundamenteler dan een sociaal contract .................................................... 45

Hoofdstuk 9: Voorwaarden maatschappelijke schaalvergroting ........................................................................... 47

9.1 Belonen en geld: Van gebruiks- naar ruilwaarde ......................................................................................... 47

9.1.1 Neveneffecten van de schaalvergroting......................................................................................... 48

9.2 Straffen en reguliere macht ................................................................................................................... 48

9.3 Invloed: Veralgemenen specificeren van vertrouwen ........................................................................... 49

Dit zijn jouw voordelen als je samenvattingen koopt bij Stuvia:

Bewezen kwaliteit door reviews

Studenten hebben al meer dan 850.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet jij zeker dat je de beste keuze maakt!

In een paar klikken geregeld

Geen gedoe — betaal gewoon eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard en je bent klaar. Geen abonnement nodig.

Focus op de essentie

Studenten maken samenvattingen voor studenten. Dat betekent: actuele inhoud waar jij écht wat aan hebt. Geen overbodige details!

Veelgestelde vragen

Wat krijg ik als ik dit document koop?

Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.

Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?

Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.