Dit is een korte samenvatting of een schema van het vak Sociaal wetenschappelijke theorieën en stromingen gegeven door Werner Schirmer in de derde bachelor sociologie.
Bij dit vak dien je goed het onderscheid te kunnen maken tussen de verschillende stromingen. Daarom maakte ik een schema met d...
Inleiding
- Einde van de theorie?
*Ja: big data, petabytes nummers spreken voor zich
! Ideologisch gekleurd, niet ethisch, schijncorrelaties…
*Nee: lens/bril/subjectief, potentieel gevaarlijk particuliere belangen, geheim, discriminatie
- Waarom SWT nodig? Werktuigen + vertrekpunt leveren begrippen!
- Vereiste goede SWT? Logische coherentie – empirisch succes – parsimonie – explanatorische kracht – productiviteit
Falen? Cargo cult science (schijn van wetenschappelijkheid)
BLOK RATIONALISME
ALGEMEEN:
Klemtoon op de rationeel, nut-maximaliserende handelende actor
Methodologisch individualisme:
Sociale verschijnsels zijn het resultaat van rationeel handelde, nut-maximaliserende individuele actoren dus het
vertrekpunt van de stroming / de theorie zijn de individuen.
Micro:
focus op actoren en handelingen, de kleinschalige sociale relaties
Objectivistisch/positivistisch
Gegevens en feiten
De vraag: Waarom doen mensen wat ze doen en hoe wordt het sociale handelen verklaard?
TGO?
Durkheimiaanse traditie – Parsons (MACRO) Structureel functionalisme, hier heeft Homans, gedragstheoretische
sociologie kritiek op (= sociale uitwisselingstheorie binnen de sociale wetenschappen). Stelt dat gedrag niet wordt
bepaald door de sociale rol en de verwachtingen die eraan gekoppeld zijn maar wel door de interactie. Mensen
staan in interactie met elkaar er ontstaat een groepscultuur – groepsdruk heeft invloed op het handelen.
Blok evolutie – Wel een verklaring voor de preferenties, menselijke preferenties vanuit de biologie bv. DCP –
Sanderson, uiteindelijke en nabije oorzaken! Sociale theorieën verklaren alleen maar de nabije oorzaken! (Kritiek
– tautologie: geen verklaring voor de irrationaliteit, geen verklaring voor de oorsprong van preferenties)
- Achtergrond: utilitarisme maximaliseren van nut voor groots aantal mensen
Vandaag? Effective altruïsm
In SWO?
• RC: handeling veroorzaakt door redenen (deze worden afgeleid van een overweging van de
consequenties) rationele keuze (homo economicus)
• Uitwisselingstheorie: soc verschijnselen zijn resultaat van handelende individuen en werken tegelijk als
beperkingen.
o Homans: Gedragstheoretische sociologie (Behaviorisme): S-R; operante conditionering, kritiek op
Parsons – mens wordt niet gedefinieerd door de rol en de verwachtingen maar staat in interactie
met anderen (wijk, werk) – groepscultuur – groepsdruk
o Blau: Sociale uitwisselingstheorie: nutmaximalisatie belangen stijgen (in/ex) en K vermijden,
sociale uitwisselingen en economische uitwisselingen sociale uitwisselingen; gunst, distributieve
gerechtigheid – reciprociteit, proportionaliteit RES: evenwicht of onevenwicht
Verandering van de relatie en macht? Individueel – aanvaarden of alternatief?
Collectief – goedkeuring = legitimatie OF afkeuring – ontevredenheid, gevoel uitbuiting …
o !!!
Tragedy of the commons: weiland grazen/probleem vd collectieve handeling
Het “free rider” probleem: profiteren van common good zonder bijdrage
Zijsprong: speltheorie = rationele oplossing om solidariteit te creëren = theoretisch kader om
handelingen te voorspellen & strategieën voor optimaal handelen af te leiden. Nulsomspel
en niet nulsomspel + Nash & Pareto equilibrium + One shot vs iterated games
1
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper seravansch. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €9,49. Je zit daarna nergens aan vast.
