In tegenstelling tot aseksuele reproductie maakt seksuele reproductue het mogelijk
genetische infrmatie van 2 ouders te combneren om samen te komen
=> worden nakomelingen geproduceerd die genetisch niet op elkaar lijken
=> zowel van elkaar als van hun ouders
Seksuele voortplanting maakt het mogelijk dat genetische eigenschappen die bij
verschillende individuen worden gevonden, op verschillende manieren worden
gecombineerd in nieuw ontwikkelde nakomelingen
=> er ontstaat een enorme varieteit onder de individuen die deel uitmaken van een
populatie
Omdat seksuele reproductie genetische informatie van 2 ouders combineert in 1
nageslacht, bevat op een bepaald punt in zijn levenscyclus elk seksueel
gereproduceerd organisme cellen die 2 kopieen van elk type chromosoom hebben,
een geerfd van elke ouder
=> de 2 leden van een chromosomenpaar worden homologe chromosomen genoemd
2 homologe chromosomen dragen in het algemeen dezelfde genen in dezelfde
volgorde, hoewel voor elk gegeven gen de 2 versies mogelijks verschillen in
basensequentie
Homologe chromosomen lijken op elkaar wanneer ze bekeken worden met een
microscoop
=> uitzondering: de geslachtschromosomen
=> bepalen of het individu mannelijk of vrouwelijk is
=> ze verschillen sterk in genetische samenstelling en uiterlijk
=> bij zoogdieren hebben vrouwen 2X-chromosomen van dezelfde
grootte terwijl mannen een X en Y hebben waarvan de Y veel kleiner is
=> delen van de X en Y zijn homoloog en tijdens de seksuele
reproductie gedragen X en Y zich als homologen
Een cel of organisme met 2 sets chromosomen wordt diploid genoemd en bevat 2
kopieen van zijn genoom
Een cel of organisme met een enkele set chromosomen wordt haploid genoemd en
bevat een enkele kopie van het genoom
Het haploid chromosomennummer wordt aangeduid met n (of 1n) en het diploide
nummer 2n
Bv. bij mensen is n= 23
=> de meeste menselijke cellen bevatten een set van 23 chromosomen, wat
een diploid totaal van 46 is
De diploide toestand is een essentieel kenmerk van seksueel reproducerende soorten
, => als er een mutatie in een kopie van het gen voorkomt, vormt dit geen bedreiging
voor het voortbestaan van het organisme, zelfs als de mutatie de oorspronkelijke
functie verstoort van die bepaalde genkopie omdat er nog een kopie van hetzelfde
gen bestaat op het homologe chromosoom
=> zorgt ook voor beschrming tegen chromosoombeschadiging
=> als een van de chromosomen per ongeluk wordt verbroken, kan het soms
worden hersteld met behulp van de DNA sequentie van het homologe
chromosoom als sjabloon
Gameten zijn haploide cellen
Omdat het nageslacht van seksuele reproductie diploid is, moet de bijdrage van elke
ouder haploid zijn
=> haploide cellen die door elke ouder worden geproduceerd en met elkaar fuseren
om het diploide nakomeling te vormen, worden gameten genoemd en het proces dat
ze produceert is gametogenese
Biologen maken een onderschied tussen mannelijke en vrouwelijke individuen op
basis van de gameten die ze produceren
=> gameten die door de man worden geproduceerd worden zaadcellen/
sperma(tozoiden) genoemd
=> zijn meestal zeer klein en zijn van nature beweeglijk
=> vrouwelijke gameten, genaamd eicellen of ova (enkelvoud ovum)
=> zijn gespecialiseerd in de opslag van voedingsstoffen en zijn meestal vrij
groot en niet-beweeglijk
ondanks hun verschil in grootte brengen zaadcellen en eicellen gelijke hoeveelhden
chromosomaal DNA naar de nakomelingen
de vereniging van een zaadcel en eicel tijdens de seksuele reproductie wordt
bevruchtig genoemd
=> het resulterende bevruchte ei, zygote genoemd, is diploid waarbij een homologe
set van de zaadcel verkregen is en een van de eicel
in de levenscycli van meercellige organismen wordt de beruchitng gevolgd door een
reeks mitotische delingen en progressieve specialisaties van verschillende groepen
cellen om een meercellig embryo en uiteindelijk een volwassene te vormen
in een paar ongebruikelijke situaties kunnen eicellen zich ontwikkelen tot
nakomelingen zonder de noodzaak van zaadcellen
=> wordt parthanogenese genoemd
, Bv. komodovaraan, ’s werelds grootste hagedis
=> wanneer mannetjes niet beschikbaar zijn voor seksuele reproductie,
kunnen vrouwtjes nakomelingen ter wereld brengen door middel van een
zelfbevruchtingsproces waarbij een haploide eicel met een haploid polair
lichaam wordt samengevoegd
=> haploid polair lichaam is een mini eicel die geproduceerd wortd op
hetzelfde moment dat de eicel geproduceerd wordt
=> de genen van het nageslacht zijn dan enkel afskomstig van
de moeder
=> maar de nakomelingen zijn geen duplicatie van de
moeder omdat verschillende combinaties van allelen
aanwezig zijn in de haploide cellen die samen smelten
in sommige organismen kunnen gameten niet worden gecategoriseerd als mannelijk
of vrouwelijk
bv. bepaalde schimmels en eencellige eukaryoten produceren gameten die identiek
zijn qua uiterlijk maar verschillen op moleculair niveau
=> van zo’n gameten wordt gezegd dat ze verschillen in mating type (paringstype)
=> de vereniging van deze 2 gameten vereist dat ze van verschillende
paringstypen zijn maar het aantal mogelijke paringstypen in een soort kan
groter zijn dan 2
Meiose
omdat gameten haploid zijn, kunnen ze niet door mitose uit diploide cellen worden
geproduceerd
=> anders zouden zowel de zaad- als de eicellen een diploid chromosomennummer
hebben net als de ouder diploide cellen
=> de zygote zou dan tetraploide zijn en het chromosomenaantal zal dan
iedere generatie verdubbelen
=> oplossing: meiose
meiose zorgt ervoor dat het chromosomenaantal constant wordt gehouden van
generatie op generatie
=> het aantal chromosomen wordt hierbij vermindert van diploid naar haploid
=> het omvat een ronde van chromosomale DNA replicatie, gevolgd door 2 nucleaire
delingen
=> resulteert in de vorming van 4 dochterkernen (meestal in 4
afzonderlijke dochtercellen) die een haploide set chromosomen
bevatten per kern
figuur: het principe van de meiose
=> starten met een diploide cel die 4 chromosomen bevat
=> 2n = 4
=> een enkele ronde van DNA replicatie
=> 2 rondes celdeling: meiose I en II
=> 4 haploide dochtercellen
De levenscyclus van seksuele organisme hebben diploide en haploide fasen
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper silkedesaeger. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €2,99. Je zit daarna nergens aan vast.
