Hoofdstuk 1: Grondstoffen
Granulaten = het geheel van natuurlijke, kunstmatige en gerecycleerde inerte materialen die
het betonskelet vormen.
Beton = een hoeveelheid granulaten van verschillende grootte die door de cementsteen bij
elkaar worden gehouden.
➔ granulaten meestal sterkste element in beton
◆ granulaten hebben hogere druksterkte dan cementsteen
◆ granulaten zijn goedkoper
➔ granulaten: 80% van de totale massa
Bespreek met betrekking tot granulaten de volgende
onderwerpen:
● Herkomst en type:
○ Natuurlijke granulaten (primaire)
■ rechtstreeks in de natuur
■ breken van natuurlijke gesteenten (steenslag)
■ vindplaats:
● berggrind
● zeegrind
● riviergrind
1. Natuurlijk zand en grind
Natuurlijke zand en grind zijn alluviale sedimenten, ontstaan uit de fysische verwering van
natuursteen. De overblijvende stukjes rots worden meegevoerd met de zee/rivier en krijgen
een kleinere en afgeronde vorm (= rolgrind).
Gebroken granulaten = grote stenen die tot kleinere afmetingen worden gebroken omdat
deze te groot zijn voor het gebruik in beton (> 32mm).
Morenen = wanneer het losbreken en transporteren van de stukjes rots gebeurt o.i.v.
gletsjers.
2. Kalksteen
Kalksteen ontstaat uit de afzetting van mineralen, afkomstig van de chemische verwering
van schelpen, koralen, …
De grijze/zwarte kleur is afkomstig van het calciumcarbonaat (CaCO3)
Dolomiet = kalksteen met als hoofdzakelijk verbindingen van calciummagnesiumcarbonaat
(CaMg(CO3)2).
➔ hogere dichtheid dan kalksteen
➔ zachter
◆ lagere weerstand tegen verbrijzeling
Gedownload door kjell louagie (kjelllouagie@gmail.com)
, lOMoARcPSD|4281698
Crinoidale kalksteen (blauwe hardsteen) = een hardere variant, hoofdzakelijk opgebouwd uit
zeelelies/crinoides (=gefossileerde zeedieren)
➔ goede weerstand tegen verbrijzeling
3. Zandsteen
Zandsteen ontstaat uit de afzetting van zandkorrels met andere gesteentefragmenten.
Enkel de harde zandsteen wordt als granulaat voor beton verwerkt.
4. Porfier
Porfier is het enige stollingsgesteente (meer bepaald een ganggesteente) dat in België
ontgonnen wordt. Het ontstaat uit afgekoelde en uitgekristalliseerde magma en lava dat wel
omhooggestuwd werd maar nooit aan de oppervlakte kwam.
➔ grote kristallen in een fijne kristalstructuur
◆ goed gebruik voor hogesterktebeton of wegenbeton
○ Kunstmatige granulaten
■ minerale oorsprong
■ uit industriële processen (metaalslakken)
■ gerecycleerde granulaten
■ vrij hoge volumieke massa
○ Uit België:
■ grove granulaten
● natuurlijke
○ grind afkomstig van ontginningen in en naast rivieren
○ grind afkomstig van de zee
○ ingevoerd grind uit Nederland en Duitsland
○ kalksteenslag uit groeves vh Waals gewest
○ harde zandsteen
○ porfiersteenslag van Lessines en Quenast
○ graniet uit Schotland en Noorwegen
Gedownload door kjell louagie (kjelllouagie@gmail.com)
, lOMoARcPSD|4281698
■ fijne granulaten
● op dezelfde manier plaatsen ontgonnen als grove granulaten
● als erosiemateriaal zoals zeezand en zand van zandgroeves
● volumemassa
Volumieke massa = de massa per eenheid van volume.
○ schijnbaar volumemassa:
■ Vs = korrel + holtes tussen de granulaatkorrels
■ genormeerde verdichtingsgraad
■ bepaald op vochtige granulaten
■ = massa per eenheid van volume vh droge granulaat
○ werkelijk volumemassa:
■ Vw = korrels + poriën in de korrel zelf
■ = massa per eenheid van volume vh granulaat, inclusief de poriën
○ absoluut volumemassa:
■ Va = zuivere korrelmaterie
■ = massa per eenheid van volume vh granulaat zelf
Granulaten Volumieke massa Aard vd granulaten Gebruik
[kg/m³]
■ bevochtigingstoestanden
● met water verzadigd
● verzadigd + opp. droog (W)
● luchtdroog
● volledig droog
● granulometrie en de granulometrische karakteristieken (opstellen zeefkromme +
voorbeelden)
Zie notities les
10
1
fijnheidsmodulus: M = 100 ∑ zj
j=1
● Vorm
○ grof: afplattingscoëfficiënt
○ fijn: uitvloeiingscoëfficiënt
● Hardheid
○ granulaten moeten zelf voldoende sterk zijn
● Zuiverheid
○ onzuiverheden in bouwzand
■ organische stoffen (hydraulische reactie)
■ fijnere inerte delen (< 80 µm)
○ grove granulaten
■ geen controle onzuiverheid
● wel bij gebaggerde zeegranulaten
Bespreek de begrippen vochtgehalte (definitie + invloed op volumemassa zand) en
wateropslorping.
Het cement en het water zijn de actieve componenten vh beton.
Het met water gehydrateerde cement verbindt de granulaten onderling. Het water zorgt ook
voor de nodige plasticiteit.
1
Hydratatie cement: M w ≃ 4 Mc
Bij een te hoge M w :
● waterafscheiding
● uitdrogingskrimp
● te groot poriënvolume
Gedownload door kjell louagie (kjelllouagie@gmail.com)
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper brechtt. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,99. Je zit daarna nergens aan vast.