Samenvatting
Samenvatting 'problemen van de oudere'
- Instelling
- Universiteit Gent (UGent)
Samenvatting van de lessen van het vak 'problemen van de oudere' (prof. Petrovic)
[Meer zien]Voorbeeld 4 van de 62 pagina's
Voorbeeld 4 van de 62 pagina's
In winkelwagen
Voorbeeld van de inhoud
Deborah SaundersDEMOGRAFISCHE EVOLUTIE EN PROFIEL VAN DE GERIATRISCHE PATIËNT
Gemiddelde levensverwachting België
- mannen: 77,94 jaar
- vrouwen: 82,93 jaar
In 2000: 12% > 70j
In 2040: 20% > 70j
TOEKOMSTVERWACHTINGEN
- Proportionele en absolute toename van de ouder wordende populatie tgv.
o Babyboom na de tweede wereldoorlog
o Toename gemiddelde levensverwachting
o Daling van het geboortecijfer
- Toename van de vierde leeftijd of oudste ouderen (>85 jaar)
- Proportionele toename van het aantal vrouwen
- Aantal inwoners op arbeidsleeftijd/pers >65j daalt!!
VEROUDERING
Leeftijd niet genoeg!
Biologische aspecten:
- Cellulaire veranderingen
o Traag- of niet-delende cellen (neuronen, hartspiercellen) verminderen met
toenemende leeftijd → rechtstreeks gevolgen kunnen hebben op functioneel vlak
o Een toenemende opstapeling van lipofuchscine
o Snel delende cellen (bv. epitheel) of cellen met een groot regeneratievermogen (bv.
fibroblasten, hepatocyten) blijken niet over een onbeperkte delingscapaciteit te
beschikken → geringer delingsvermogen
- Somatische mutatietheorie
o Mutaties die, spontaan of onder invloed van mutagene factoren, optreden in
somatische cellen in de loop van het leven
o Bij problemen in DNA herstelmechanismen neemt de gevoeligheid
o voor mutaties toe bv. Xeroderma pigmentosum
- Vrije radicalen theorie
o Bij overvloedig aanbod energie (obees) en onvoldoende energieverbruik (te weinig
bewegen)
- Fouten- of catastrofetheorie
- Telomeren theorie
- Veranderingen in de extracellulaire matrix
o Alle verouderende weefselstructuren vertonen een grotere rigiditeit
▪ een verminderd uitzettingsvermogen van arteriën: verstijving
▪ een verminderde soepelheid van pezen en gewrichten
o ‘Cross-links’ in collageen en elastine → vervangen door lipofuchsine
1
, Deborah Saunders
▪ Cross-links = de niet-enzymatische reactie van glucose met aminogroepen op
eiwitten →‘Advanced glycation end products’ (AGE), die op hun beurt reageren
met aminogroepen → ongecontroleerde verbindingen tussen eiw
▪ Deze verbindingen zijn metabool inert, met de tijd gaan accumuleren
▪ De eiwitten met een lage turn-over en een lange levensduur (collageen en
elastine) zijn het meest gevoelig aan dit proces
▪ Ook merkbaar op korter levende eiwitten, zoals hemoglobine → geeft aanleiding
tot het ontstaan van hemoglobine A1c
• Diabetici meer gevoelig aan AGE cross-linking (omwille vd hogere glycemie)
• Diabetes wordt beschouwd als een vroegtijdig verouderingssyndroom
NORMALE VEROUDERING EN…
1. Hersenen
- Atrofie van de hersenen (↓ gewicht, volume)
- Cellulair niveau:
o definitief verlies van neuronen
o ↓ efficiënt neurotransmittersysteem
- Functioneel niveau: zeer grote reservecapaciteit
2. Hart
- geen atrofie, wel hypertrofie
- weinig veranderingen in rust
- ↓ maximale inspanningscapaciteit
- minder oplopen van de hartfrequentie (220 - leeftijd)
- Vermindering van het slagvolume
3. Longen
- longfunctie maximaal rond 20( ) –25( ) jaar
- inkrimping tgv.
o afname van de longelasticiteit
o verstijving van de thoraxwand
o ↓ kracht ademhalingsspieren
4. Huid
5. Spieren
- spiervezels: kwalitatief weinig verschil
- Afname spiermassa
- afname spierkracht → sarcopenie!
6. Skelet → verlies aan botweefsel
7. Gewrichten → artrose
MEDISCH VS SOCIAAL MODEL
PERSOONLIJK vs. SOCIAAL → EXAMEN
- Medische zorg versus sociale integratie
- Individuele behandeling versus sociale actie
- Professionele hulp versus individuele en collectieve verantwoordelijkheid
- Persoonlijke aanpassing versus aanpassing aan de omgeving
- Gedrag versus houding
- Zorg versus mensenrechten
- Individuele aanpassing versus sociale verandering
2
, Deborah Saunders
CGA: Comprehensive geriatric assessment → aantal inschattingen → Pt in groep kwetsbare ptn meer
geschikt voor opvolging door huisarts of geriater?
KWETSBAARHEID/FRAILTY EN GERIATRISCH PROFIEL
Frailty =
- Core feature: increased vulnerability to stressors due to impairments in multiple, inter-
related systems that lead to decline in homeostatic reserve and resiliency
o Dus afname fysiologische reserves, evenwicht, weerstand
- Increased risk for future poor clinical outcomes, such as development of disability, falls,
hospitalization, institutionalization, or increased mortality
3
, Deborah Saunders
Pt vooral geïnteresseerd in wat er met hem zal gebeuren qua zorgafhankelijkheid
Associaties met mortaliteit:
- Hoe kwetsbaarder pt bij aanvang studie, hoe slechter de prognose was op langere termijn
o Vroegtijdig kwetsbaarheid opsporen!
o Zorgplan op maat van persoon aanpassen!
Preventie en interventie
- Beweging → meeste evidentie
- Nutritie → limited evidence
- Farmaca → Onvoldoende evidentie
→ EXAMEN!!
- Als negatief scoren → stoppen
- Als positief scoren op minstens 2 elementen → Comprehensive Geriatric Assessment
o Voor OZ en kliniek: geriatrisch beleid aanpassen op maat van individueel persoon
o Pro-actief care-gaps oplossen (niet reactief)!
o Familie en andere sociale zaken bij betrekken
4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper dsaunder. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,99. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 50843 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen