Samenvatting
Samenvatting urologie
Samenvatting urologie (vak borst en urogenitaal stelsel), prof. Lumen, prof. Everaert, prof. Van Laecke)
[Meer zien]Voorbeeld 4 van de 65 pagina's
Voorbeeld 4 van de 65 pagina's
In winkelwagen1 beoordeling
Door: StudentjeGeneeskunde1 • 2 jaar geleden
Voorbeeld van de inhoud
Deborah SaundersSEMEIOLOGIE
ZIEKTETEKENS: KLACHTEN, SYMPTOMEN
Algemene symptomen
Koorts Acute infectie, abces, tumor, acute obstructie ureter zonder infectieuze
component, urinaire tuberculose (koorts en transpiratie)
NIET bij bacteriële cystitis vrouw (mucosale infectie)
Eetlustverlies Urologische kanker, nierinsufficiëntie en chronische infectie
en
vermagering
Nausea en Chronisch → nierinsufficiëntie
braken Acuut → Acute nierkoliek
Pijn
Hoog abdominale Niergezwellen, nierobstructie
pijn Acute nierkoliek, ondraaglijke unilaterale flankpijn (uitstralend naar genitaliën),
nausea en/of braken, bewegingsdrang
Doffe rugpijn Jonge mannen: abdominale lymfekliermetastasen testiskanker
Oude mannen: botmetastasen tgv prostaat- of andere kanker
Laag abdominale Urineretentie (globus vesicalis) → als acuut: hevige/pijnlijke plasdrang
/suprapubische Infectie, blaastumor, blaassteen → ook plasklachten
pijn
Pijn thv prostaat, Prostatitis (hoge koorts en plasproblemen)
perianale of Chronic pelvic pain syndrome (neuromusculaire of ligamentaire aandoening klein
perineale pijn bekken
Urethrale pijn Distale uretersteen
Pijn tijdens plassen → bacteriële infectie blaas/urethra
KO: paraphymosis, balanitis, Peyronie, priapisme, penisfractuur, tromboflebitis
dorsale peniele vene (ziekte van Mondor)
Scrotale pijn Hevige acute pijn na trauma en bij torsio testis of torsio appendix testis
Pijn bij stappen en bewegen → epididymitis of orchi-epididymitis
Testistumoren GEEN pijn!
Mictiesymptomen (LUTS: Lower Urinary Tract Symptoms):
Acute urineretentie, algurie (pijn tijdens plassen), anurie (nefrologisch problem), bruine urine,
chronische urineretentie, dysurie, fecalurie, hematurie (cytobacteriologisch urineonderzoek!),
urineverlies, inspanningsincontinentie (stressincontinentie), nadruppelen, nycturie, enuresis, oligurie
(nefrologisch), pollakisurie (vaker plassen door irritatie, neurogene overprikkeling of onvolledige
blaaslediging), polyurie, paruresis, pneumaturie, pyurie, rode urine, urgenturie (urge)
Specifieke tekens
Slagpijn nierloge Acute pyelonefritis (hoge koorts)
Acute hydronefrose (niersteenkoliek)
1
, Deborah Saunders
Suprapubische Acute urineretentie (globus), zelfs als spontaan plassen
ballonvormige
massa
Zwelling lies Liesbreuk, zaadstrengcyste, niet ingedaalde testikel, lymfeklierzwelling, abces
Scrotumzwelling Pijnloze massa’s → cystische zwelling tunica vaginalis (hydrocoele) of bijbal
(epididymiscyste of spermatocoele), varicocoele, testistumoren
Pijnlijke zwellingen → Infectie, trauma en torsie (+ inflammatoir aspect)
Acute ontsteking epididymis → pijn ↓ bij ondersteuning scrotum (teken v Prehn)
Leeg scrotum Testikel afwezig (anorchie) of cryptorchidie
Fimosis Te nauwe voorhuid → kan parafymosis veroorzaken
Epispadie Dorsale meatus
Hypospadie Ventrale meatus
Krumerrik Aangeboren peniele kromstand
Ziekte van Peyronie Verworven peniele kromstand
Balanitis Ontsteking eikel
Posthitis Ontsteking voorhuid
Urineonderzoeken
- Cytobacteriologisch onderzoek
o Urinestick/teststrookje: nitrieten, bloed, glucose, albumine, bilirubine, pH
o Urinesediment: WBC en RBC, kristallen, cilinders, epitheelcellen
o Urinecultuur: pathogene kiemen
o Antibiogram
- Cytologisch urineonderzoek → tumor opzoeken
- Chemisch urineonderzoek
Bloedonderzoeken
- Algemeen (hematologie, bezinking, CRP, ureum, creatinine, ionogram)
- Specifiek
o PSA (opvolging prostaatkanker)
o Alfafoetoproteïne en beta-HCG (testiskanker)
o Ca, P, parathormoon, urinezuur bij recidiverende steenpt
o Testosteron en dihydrotestosteron bij libido- en erectiestoornissen
BEELDVORMING
- Overzichtsopname (calciumstenen en evaluatie postoperatieve ileus)
- Radiologische cystografie: vesico-urethrale reflux, blaasdivertikels, blaasfistels,
blaastraumata
- Urethrografie: urethrale stenose
- Retrograde pyelografie: bij CT onduidelijk letsels in ureter
- Angiografie
o Arteriografie niervaten (grote niertumoren of vaatsteeltrauma)
o Cavografie (tumorthrombus vena renalis, vena cava)
o Flebografie vena spermatica (varicocoele)
o Cavernografie (erectiele dysfunctie)
- Echografie (nier, blaas, prostaat), met/zonder doppler
- CT
2
, Deborah Saunders
- MR
- Nucleaire testen
o DMSA → evaluatie functionele niermassa; met Cr-EDTA
o MAG-3 → nierwerking
o Botscan
- PET-CT
Endoscopische onderzoeken
- (Urethro)-cystoscopie
- Ureterorenoscopie (URS)
- Nefroscopie
- Laparoscopie
Plaskalenders
Urodynamisch onderzoek
- Mictiografie of ‘uroflowmetrie’
- Postmictioneel residu
- Cystomterie
KINDERUROLOGIE
CONGENITALE AANDOENINGEN
- 10% van de bevolking congenitale afwijkingen ivm urotractus
- Tractus urogenitalis → 1/3de van alle congenitale afwijkingen
Congenitale aandoeningen met hydronefrose
- 1-5% van alle zwangerschappen (prenatale echo)
- Prenatale echo
o 1/100 ZS uitzetting UT → 1/500 postnataal significante uropathie
- Postnatale echo op dag 3 (dag 1: fysiologische dehydratatie → hydronefrose maskeren)
o + cystografie en isotopenOZ vanaf 6w (DD: obstructie en reflux)
- Oorzaken
o Pyelo-ureterale junctiestenose (65%)
▪ Obstructie thv overgang pyelum naar ureter
▪ Echografie: pathognomisch Mickey Mouse beeld (uitzetting nierbekken)
▪ Renogram met diuretische stimulatie
▪ Verloop benigne in 50%; incidentie 10-30%, meer mannen
▪ Watchfull waiting met regelmatige echo en renogram op indicatie
▪ Bij fors ingekrompen functie → chirurgische correctie (vb. pyeloplastie) 19-25%
o Vesico-ureterale junctiestenose (15%)
▪ Hydro-ureteronefrose: uitzetting nierbekken en kelksysteem met uitzetting ureter
▪ Reflux of obstructie, meerderheid (> 72%) verdwijnt spontaan postnataal
▪ Echografie, cystografie, renogram
Geen obstructie Obstructie
Geen reflux Wait and see Re-implantatie
3
, Deborah Saunders
Reflux Zie reflux Re-implantatie
o Vesico-ureterale reflux (10%)
▪ Normaal inplanting ureter schuin traject → afsluiten ureter bij druk in blaas
▪ Als onvoldoende schuin → reflux
▪ 30% vd kinderen die hoge UWI doormaken hebben reflux
▪ > 90% vd kinderen met littekenvorming id nieren en hypertensie
▪ Refluxnefropathie oorzaak hypertensie, verantwoordelijk voor 25% van nierfalen
▪ DMSA: dysplasie of littekenvorming in nier?
▪ Presentatie
• UWI
• Koorts zonder gekende oorzaak
• Geassocieerde genito-urinaire anomalieën
• Prenatale diagnose → hydronefrose (30% heeft VUR)
▪ Behandeling (controversieel)
• Geen behandeling (tot 75% involueert spontaan)
• Antibiotische profylaxie (dagelijks lage dosis urinair antisepticum)
• Endoscopische behandeling
• Re-implantatie
o Multicysteuze dysplasie
o Urethrakleppen
- Postnatale uitwerking van prenatale hydronefrose
o Echografie, pas op dag 3
o Cystografie en isotopenonderzoek om obstructie en reflux uit te sluiten (vanaf 6w)
- Ontdubbelde nier
o 1/500 kinderen, meer bij meisjes
o Reflux onderpool (craniaal inplanten) en obstructie bovenpool (caudaal inplanten) met
ev. ureterocoele of totale incontinentie (bij ectopische bovenpooluitmonding)
- Multicysteuze dysplasie
o 1/500
o Echobeeld pathognomisch: geen renaal parenchym, enkel cysten
o Bilateraal niet verenigbaar met leven, unilateraal involueert het vaak spontaan
Congenitale aandoeningen van blaas, urethra en penis
- Exstrofia vesicae
o Sluiting buikwand, blaaswand en urethra op mediaanlijn niet opgetreden
o Glandulaire epispadie, volledige epispadias, klassieke extrofie, cloacale extrofie
o Behandeling: reconstructieve chirurgie (sluiting) + blaashalsverstevigende heelkunde en
genitale reconstructie
▪ Uitgesproken defecten → neonataal
▪ Beperkte defecten → tussen 6m en 2j
- Urethrakleppen
o Meest frequente congenitale obstructie bij jongens (incidentie 1/5000)
o Klassieke presentatie: getrabeculeerde blaas op cystografie met hooggradige reflux in
vaak afunctionele nier en hydro-ureteronefrose op basis van obstructie in andere nier
o 30% dialyse/transplantatie
- Hypospadias
4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper dsaunder. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,99. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 48298 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 15 jaar dé plek om samenvattingen te kopen