Samenvatting van hoofdstuk 3 van het vak persoonlijkheidspsychologie dat gedoceerd wordt in de Bachelor Psychologie. Combinatie van eigen lesnotities, handboek en lesdia's. Hoofdstuk over persoonlijkheid x gedragsgenetica.
Les 1 = persoonlijkheid op fenotypisch niveau
Les 2 = persoonlijkheid op biologisch niveau
Les 3 = persoonlijkheid op genotypisch niveau
i. Basisbegrippen en misconcepties
a. Algemene intro en situering
Doel v gedragsgenetica In welke mate kunnen individuele verschillen
toegewezen w aan effect v genen, omgeving of hun
interactie?
Studieterrein v GG Relatie tssn genen – omgeving – gedrag
Erfelijkheid Proportie geobserveerde variantie binnen een
groep die verklaard w door genetische/geno-
typische variantie
Genotypische variantie Individuele verschillen in de verzameling v genen
in een groep
Fenotypische variantie Observeerbare fenotypische verschillen, bep door
erfelijkheid én omgeving én de interactie tssn
beiden.
Genotypische variantie bepaalt fenotypische
variantie.
GG is controversieel (1) Eugenetica: volledig menselijk ras ontwerpen
(2) Designer babies: eigen kinderen ontwerpen
(3) Verantwoordelijkheid vs “het zit in de genen”
(4) invloed v socialisatie/therapie (= omgeving)?
GG is complex (1) Complexiteit v fenotypes
(2) Invloed v genen vs omgeving varieert doorheen
menselijk ontwikkeling
(3) plasticiteit vd hersenen: voorkomen v zaken
die niet voorgeprogrammeerd waren
GG is een relatief nieuw/jong onderzoeksterrein, juist door haar complexiteit en controverse.
MENSELIJK
GenotypeGENOOM Genen die een individu bezit
Fenotype Uiterlijke manifestatie v genen
Menselijk genoom Complete set aan genen (20 000 – 25 000 genen)
- Complete set aan genen liggen op 23 paar chromosomen.
- 1 zo’n gen bestaat uit 2 allelen.
- Van de 23 paar chromosomen zijn 22 paar gelijk voor zowel mannen als vrouwen; enkel het
geslachtschromosoom verschilt; XX vs XY.
- Complete set aan genen (= menselijk genoom) zit in vrijwel élke cel, gesitueerd in de
celkern/nucleus.
∟ uitzonderingen: rode bloedcellen + zaad- en eicellen
∟Z aad- en eicellen: 23 chromosomen ipv 23 paar chromosomen (= 50% vh
genoom)
, = 23 paar chromosomen
• paar 1 = meeste aantal genen
• chromosoom Y = minste aantal genen
= DNA
= drager v erfelijke informatie
= code bestaande uit sequensen
• sequensen bestaan uit 4 basen: cytosine,
guanine, adenine & thymine
• C – G; A – T
• veelvoud v sequensen = gen
Spontane genetische verandering, mutatie, in
DNA = basis voor een syndroom/stoornis
= gen
Genen komen altijd voor in paren, sinds ze gelegen zijn op
chromosomen en deze ook steeds voorkomen in paren.
1 gen = 2 allelen
Allelen = varianten v hetzelfde gen
• info voor bep eigenschap, bv. oogkleur
• homozygoot vs heterozygoot
= chromosomenpaar
• 1 chromosoom vd moeder (=
moederchromosoom) + 1 chromosoom vd
vader (= vaderchromosoom)
• gene locus = plaatsen waar genen
gelokaliseerd zijn op chromosomen
• dominante vs recessieve allelen ~
homozygoot vs heterozygoot
b. Human Genome Project
Project rond de identificatie v genen met als doel het menselijk genoom te identificeren.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper naisdesmet. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €2,99. Je zit daarna nergens aan vast.