100% tevredenheidsgarantie Direct beschikbaar na betaling Zowel online als in PDF Je zit nergens aan vast
logo-home
Samenvatting Psychoanalytisch en ontwikkelingsgericht €6,99
In winkelwagen

Samenvatting

Samenvatting Psychoanalytisch en ontwikkelingsgericht

1 beoordeling
 81 keer bekeken  3 keer verkocht

Samenvatting Psychoanalytisch & ontwikkelingsgericht Universiteit Gent Pedagogische Wetenschappen: Klinische orthopedagogiek & Disability Studies

Voorbeeld 4 van de 128  pagina's

  • 17 september 2020
  • 128
  • 2019/2020
  • Samenvatting
  • orthopedagogiek
Alle documenten voor dit vak (1)

1  beoordeling

review-writer-avatar

Door: genevievedecock • 1 jaar geleden

avatar-seller
aninaclaes
Psychoanalytisch en ontwikkelingsgericht

Inhoudsopgave
1. Ontwikkelingsgericht werken met kinderen, jongeren en gezinnen: inleiding ......................................... 5
What’s in a name ................................................................................................................................................ 5
1.1. Doel: integratieve handelingsorthopedagogiek .................................................................................... 6
#1 Een organismisch-dialectische mensvisie....................................................................................................... 6
1.2. Mensbeelden ......................................................................................................................................... 6
#2 De voedingsbodem voor ontwikkeling en groei = Psychologische basisnoden .............................................. 8
1.3. Basisnoden volgens Maslow .................................................................................................................. 8
1.4. Noden volgens zelf-determinatie theorie .............................................................................................. 9
1.4.1. Psychologische groei én kwetsbaarheid volgt uit = principe ........................................................ 9
1.4.2. ZDT: Basisnoden moeten voldoen aan volgende eisen ................................................................ 9
1.4.3. ZDT als integratief kader voor ontwikkelingstheorie .................................................................. 10
1.4.4. Kritische reflectie ........................................................................................................................ 10
1.5. Conclusie #1 en #2 ............................................................................................................................... 11
#3 Veranderende visies op gedrags- en gezins-interventies ............................................................................. 11
1.6. Dynamische opvattingen ..................................................................................................................... 11
1.7. Cognitieve gedragstherapie ................................................................................................................. 11
1.8. Sociaal-cognitieve leertheorie → opvoeding ....................................................................................... 11
1.9. CBT (2e golf) wint meeste prijzen ......................................................................................................... 12
1.10. Evolutie naar meer integratieve benaderingen ................................................................................... 12
#4 OGW staat stil bij ontwikkeling ................................................................................................................... 13
1.11. Wat is ontwikkeling? ........................................................................................................................... 13
1.12. Wat stuwt ontwikkeling? ..................................................................................................................... 13
1.13. Bekijk steeds “the whole child” ............................................................................................................ 14
#5 OGW stemt af op ontwikkeling .................................................................................................................... 14
1.14. Drie invalshoeken op ontwikkeling ...................................................................................................... 14
1.14.1. Ontwikkelingsperioden ............................................................................................................... 14
1.14.2. Ontwikkelingstrajecten ............................................................................................................... 17
1.14.3. Transacties met omgeving .......................................................................................................... 20
1.15. Toepassing: stilstaan bij en afstemmen op ontwikkelingsfasen en -taken bij kinderen en jongeren met
een beperking ................................................................................................................................................... 20
1.16. Toepassing: stilstaan bij en afstemmen op ontwikkelingsfasen en -taken bij kinderen en jongeren met
een beperking ................................................................................................................................................... 24
1.17. Afstemmen op ontwikkeling ................................................................................................................ 24

2. Ontwikkelingsgericht werken: Competence & Resilience ........................................................................... 28
2.1. Veerkracht: een situering ..................................................................................................................... 28


1

, 2.2. Het ontstaan van resilience wetenschap ............................................................................................. 29
2.3. Hoe definiëren we resilience ................................................................................................................ 29
2.3.1. Basisdefinitie van veerkracht ...................................................................................................... 29
2.3.2. Een bredere systeem-definitie van resilience ............................................................................. 30
2.3.3. Capaciteit tot veerkracht ............................................................................................................ 30
2.3.4. Drie belangrijke vragen in veerkracht onderzoek (individueel niveau) ...................................... 30
2.3.5. Maatstaf: “Competentie” ........................................................................................................... 31
2.3.6. Vanuit systeemperspectief ......................................................................................................... 31
2.3.7. Vier golven van resilience onderzoek ......................................................................................... 32
2.4. Wie is veerkrachtig en waarom? ......................................................................................................... 32
2.4.1. Pioniersstudies (Descriptief + proces)......................................................................................... 32
2.4.2. Ontwikkelingspaden van adaptief functioneren ......................................................................... 33
2.4.3. Multimethode onderzoek naar resilience processen ................................................................. 36
2.5. Wat maakt het verschil? ...................................................................................................................... 40
2.5.1. Risicoprocessen? ......................................................................................................................... 40
2.5.2. Adaptieve systemen.................................................................................................................... 41
2.6. Kunnen we resilience bevorderen? ...................................................................................................... 43
2.7. Specifieke toepassingen in orthopedagogiek ...................................................................................... 43
2.7.1. Competentiegerichte jeugdhulpverlening .................................................................................. 44
2.7.2. Begeleiding bij vechtscheiding .................................................................................................... 46
2.7.3. Zorg voor je eigen veerkracht ..................................................................................................... 47

3. Ontwikkelingsgericht werken: Relatedness & Attachment .................................................................... 49
3.1. Hoe kunnen we resilience ondersteunen? ........................................................................................... 49
3.1.1. Multi-systemic resilience ............................................................................................................ 49
3.1.2. Ombuigen van risicoprocessen ................................................................................................... 50
3.1.3. Investeren in adaptieve systemen .............................................................................................. 55
3.1.4. Conclusies ordinary magic .......................................................................................................... 59
3.2. Specifieke toepassingen van in orthopedagogiek ................................................................................ 60
3.2.1. Competentiegerichte jeugdhulpverlening .................................................................................. 60
3.2.2. Toepassing in crisishulpverlening: familie first ........................................................................... 62
3.2.3. Begeleiding bij vechtscheiding .................................................................................................... 64
3.2.4. Zorg voor je eigen veerkracht ..................................................................................................... 65

4. Ontwikkelingsgericht werken: Autonome motivatie & noodondersteunend opvoeden ........................ 66
4.1. Algemene basisbegrippen motivatie ................................................................................................... 66
4.1.1. Paradigmashift van controleren naar begrijpen ......................................................................... 66
4.1.2. Vitamines van groei in de ontwikkeling (basic psychological need theory)................................ 67
4.1.3. Waarom doen we wat we doen? ................................................................................................ 67
4.1.4. Extrinsieke motivatie en het internalisatiecontinuüm................................................................ 71
4.1.5. Waarom doen we niet wat we niet doen? ................................................................................. 75
4.2. Specifieke toepassingen in orthopedagogiek ...................................................................................... 76
4.2.1. Bouwstenen van behoefte-ondersteunend opvoeden ............................................................... 76
4.2.2. Waakzaam opvoeden, nieuwe autoriteit en geweldloos verzet................................................. 78

5. Angst voor de schoolpoort – brochure ................................................................................................... 84
5.1. Fase 0 ................................................................................................................................................... 85
5.1.1. De juiste basishouding als startpunt: positief, sensitief en responsief ....................................... 85
5.1.2. Welbevinden op school .............................................................................................................. 86
5.1.3. Communicatie met oog op een vlotte samenwerking ................................................................ 88
5.2. Verhoogde zorg/inschatting van de situatie........................................................................................ 89
5.2.1. Signalen opmerken alvorens een gegronde inschatting te maken van de situatie .................... 89

2

, 5.2.2. Bespreken van signalen met de jongere ..................................................................................... 90
5.2.3. Bespreken van signalen met de ouders ...................................................................................... 90
5.2.4. Wat is schoolweigering? ............................................................................................................. 91
5.2.5. Soorten school afwezigheden ..................................................................................................... 91
5.2.6. Hoe kijkt elke betrokkene naar de situatie van schoolweigering? ............................................. 92
5.2.7. Wat werd en wordt er ondernomen? ......................................................................................... 92
5.3. Betrokkenheid behouden in elke fase .................................................................................................. 92
5.4. Fase 2: uitbreiding van de zorg/interventie ......................................................................................... 93
5.4.1. Schoolweigering is meer dan leerstof missen............................................................................. 94
5.4.2. Wat werd en wordt er ondernomen? – update ......................................................................... 94
5.4.3. Terugkeer naar school ................................................................................................................ 95
5.4.4. Klasgesprek als introductie van de terugkerende jongere ......................................................... 95
5.4.5. Externe hulpverlening inschakelen ............................................................................................. 95
5.4.6. FAQ – veelgestelde vragen ......................................................................................................... 95
5.5. Fase 3: alternatieve voor het schoollopen ........................................................................................... 98
5.5.1. Schoollopen (tijdelijk) loslaten: een weloverwogen keuze ......................................................... 98

6. Verlies, rouw en emotionele pijn van kinderen en jongeren ................................................................ 100
6.1. Complexe maatschappij..................................................................................................................... 100
6.1.1. Metaforen ................................................................................................................................. 100
6.1.2. Weg van stigma, het label, diagnose ........................................................................................ 101
6.1.3. Gewone verliesreacties ............................................................................................................. 101
6.1.4. Verliesreactie wordt signaalgedrag – gecompliceerde verwerkingsprocessen ........................ 102
6.2. Wat is specifiek voor kinderen in het omgaan met verlies en emotionele pijn? ................................ 103
6.3. De eerste stoel: preventief aan de slag .............................................................................................. 105
6.3.1. Wat is Emotionele Remediëring? (ER) ...................................................................................... 105
6.3.2. Wetenschappelijk onderzoek ................................................................................................... 105
6.3.3. Gevoelsplekken maken; methode voor emotionele remediëring; een actieonderzoek .......... 105
6.4. De tweede stoel: Het verwerkingsproces vanuit het authentieke ..................................................... 106
6.4.1. Van Freud naar hedendaagse rouwtheorieën .......................................................................... 106
6.4.2. Het duale procesmodel: van Stroebe en Schut......................................................................... 106
6.4.3. De verliestaken van ‘worden’ ................................................................................................... 106

7. De droom en het symptoom ................................................................................................................ 113
7.1. Oude en moderne benaderingen van de droom ................................................................................ 113
7.2. De psychoanalytische methode ......................................................................................................... 113
7.3. Een droomvoorbeeld.......................................................................................................................... 114
7.4. Drie soorten dromen .......................................................................................................................... 114
7.4.1. Zinvolle en begrijpelijke dromen .............................................................................................. 114
7.4.2. Bevreemdende en onzinnige dromen ...................................................................................... 115
7.5. De verdichting .................................................................................................................................... 115
7.6. De verschuiving .................................................................................................................................. 115
7.7. De droomverwekker .......................................................................................................................... 115
7.8. Inachtneming van de plastische mogelijkheden ................................................................................ 115
7.9. Secundaire elaboratie ........................................................................................................................ 116
7.10. De droomarbeid ................................................................................................................................. 116
7.11. Motief van de droom ......................................................................................................................... 116
7.12. Wensvervulling .................................................................................................................................. 116

3

, 7.13. Soorten dromen ................................................................................................................................. 117
7.14. Hey psychisme ................................................................................................................................... 117
7.15. Waarom de droom? ........................................................................................................................... 117
7.16. Het symptoom ................................................................................................................................... 117
7.17. De droom en het spel ......................................................................................................................... 118
7.18. Klinische voorbeelden ........................................................................................................................ 118

8. De Overdracht ..................................................................................................................................... 119
8.1. Een klinisch voorbeeld ....................................................................................................................... 119
8.2. De dynamiek van de overdracht ........................................................................................................ 120
8.3. Positie van de analyticus.................................................................................................................... 120
8.4. De taaltheorie van Lacan ................................................................................................................... 121
8.5. De taal en de verhouding ................................................................................................................... 121
8.6. De overdracht herbekeken ................................................................................................................. 121
8.7. Overdracht in het werken met kinderen en mensen met een beperking ........................................... 121

9. Jongeren met een mentale beperking: Psychoanalytisch Perspectief .................................................. 122
Deel 1: Over het wel en wee ........................................................................................................................... 122
9.1. Schaamte ........................................................................................................................................... 122
9.2. What’s in a name? ............................................................................................................................. 122
9.3. Reïficatie ............................................................................................................................................ 122
9.3.1. Gevaren reïficatie...................................................................................................................... 122
9.3.2. Reïficatie en mentale beperking ............................................................................................... 122
9.3.3. Het vreemde in de mentale beperking ..................................................................................... 123
9.3.4. Consequenties .......................................................................................................................... 123
9.3.5. Gehandicapten-kunst of kunst? ................................................................................................ 123
9.4. Welke vreemde? ................................................................................................................................ 124
9.4.1. Zijnstekort ................................................................................................................................. 124
9.5. Adolescentie....................................................................................................................................... 124
9.5.1. Kreeftencomplex ....................................................................................................................... 125
9.5.2. Symptomen ............................................................................................................................... 125
9.5.3. Adolescentie en beperking ....................................................................................................... 125
9.5.4. Ethiek ........................................................................................................................................ 125
9.6. Ouders ............................................................................................................................................... 126
Besluit: ............................................................................................................................................................ 126
Deel 2: Institutioneel werk .............................................................................................................................. 126
9.7. Oriëntatie ........................................................................................................................................... 126
9.8. Meander ............................................................................................................................................ 127
9.9. Opvoeden? ......................................................................................................................................... 127
9.10. Case – agressie .................................................................................................................................. 127
9.11. Case – trauma .................................................................................................................................... 128




4

Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:

√  	Verzekerd van kwaliteit door reviews

√ Verzekerd van kwaliteit door reviews

Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!

Snel en makkelijk kopen

Snel en makkelijk kopen

Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.

Focus op de essentie

Focus op de essentie

Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!

Veelgestelde vragen

Wat krijg ik als ik dit document koop?

Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.

Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?

Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.

Van wie koop ik deze samenvatting?

Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper aninaclaes. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.

Zit ik meteen vast aan een abonnement?

Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,99. Je zit daarna nergens aan vast.

Is Stuvia te vertrouwen?

4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)

Afgelopen 30 dagen zijn er 51662 samenvattingen verkocht

Opgericht in 2010, al 15 jaar dé plek om samenvattingen te kopen

Start met verkopen
€6,99  3x  verkocht
  • (1)
In winkelwagen
Toegevoegd