Klinische 2:
1 AFBRAAKPRODUCTEN:
1.1 Ureum:
Fysiologische gegevens:
Gevormd in lever via ureumcyclus: 1 CO2 + 2 NH3
Ornithrine zorgt voor de 2e stikstof in ureum
Ammoniak: toxisch dus vorming van ureum mbv arginase.
NH3 (ammoniak) komt voor als NH4+ (ammoniumion) bij pH 7,4
Ammoniak in bloed is afkomstig van afbraak van EW:
Exogeen: EW uit voeding worden afgebroken tot vrije AZ.
Endogeen: afbraak weefsel EW tot AZ
Eliminatie van ureum:
- GI: 25% eliminatie als NH3 oiv intestinale ureasen
- Renaal: 100% filtratie en passieve reabsorptie (40%) afhankelijk van:
o Ureumconcentratie (plasma)
o Urine-debiet
o Hydratatietoestand lichaam
Ureum: geen goede merker voor GFR want is afhankelijk van zowel renale als niet-renale
factoren.
Ammoniumspiegels: evaluatie van leverfunctie. Enkel hepatocyten bezitten arginase voor omzetting
van ammonium naar ureum. Hyperammonemie bij ernstige leveraandoeningen kan aanleiding geven
tot hepatische encefalopathie (hersenoedeem). Ammonium diffundeert door bloed-hersenbarrière.
Bepaling:
1) Colorimetrisch mbv diacetylmonoxime (Fearon):
In zuur midden, puur chemische bepaling
Diacetyl monoxime + ureum (H2SO4) diazine (geel)
Diazine + thiosemicarbazide roze verbinding
2) Enzymatische kleurreactie (Berthelot):
Chemisch + enzymatisch
Ureum + 2 H2O (urease) 2 NH4+ + CO32-
2 NH4+ + 2NaOCl + 2 fenol (nanitroprusside) indofenol + 2 Cl- + 2 H2O
3) Enzymatische met indicatorreactie met glutamaatdehydrogenase:
A daalt naarmate er meer ureum is
Ureum + 2 H2O (urease) 2 NH4+ + CO32-
NH4+ + alfa-ketoglutaraat + NADH + H+
alfa-ketoglutaraat (glutamaatdehydrogenase) glutamaat + NAD+ + H2O
Stalen:
- Plasma
- Serum
- 24u urine: koel bewaren!
1.2 Creatinine:
Fysiologische gegevens:
Creatinine: afvalproduct van creatine.
Creatine: gesynthetiseerd in lever en pancreas uit methionine, glycine en arginine. Het dient als
energiereservoir na fosforylatie in de skeletspier mbv creatinekinase.
20% omgezet tot creatinine
80% omgezet tot fosfocreatine
RUST: creatine + ATP creatine-P (fosfocreatine) + ADP
ACTIVITEIT: fosfocreatine + ADP creatine + ATP
Creatinine: 100% glomerulaire filtratie en 0% terugresorptie = goed parameter voor GFR
nierfunctie.
Exponentieel verband: nierfunctie en creatininemie
Creatinineklaring:
Urine creatinine (mg/dl) : serumcreatinine (mg/dl) X urine volume (ml/min)
Nadeel meting = 24u urine:
Verlies of fout in tijdsduur collectie
Zware fysische inspanning tijdens collectie
Creatinineklaring: goede indicator graad van nierschade. Niet afhankelijke van niet-renale factoren,
vrije constante serumspiegel, geen terugresorptie en kleine aantasting nieren kan getoond worden.
2
, Bepaling:
1) Reactie van Jaffé: spectrofotometrie, kleurreactie:
Creatinine + alkalische pikraat Janovsky complex
OPM: opletten met Jaffé-positieve stoffen
OPL:
Acid blanking: toevoeging zuur voor afbraak Janovsky complex, A is lager. Verschil van A 1 – A2
Kinetische meting: meting op 20 sec (snelle reageerders) en meting op 80 sec (trage
reageerders) = exact 1 min tussen = the dissociation of creatinine-picrate complex only
2) Enzymatische bepaling:
Hoe meer creatinine, hoe meer NADH gevormd wordt. Lagere uitkomst dan Jaffé (Jaffé-positieve
stoffen)
Creatinine + H2O (creatininase) creatine
Creatine + H2O (creatinase) sarcosine + ureum
Sarcosine + O2 + H2O (sarcosine-oxidase) formaldehyde + glycine + H2O2
Formaldehyde + NAD+ + H2O2 (peroxidase) HCOOH + NADH + H+ + H2O
Normaalwaarden:
Creatinineklaring:
Mannen: 80 – 120 ml/min
Vrouwen: 70 – 110 ml/min
Oorzaken verhoogde creatinine:
Renale glomerulaire pathologie
Vleesrijk dieet
Ernstige spierpathologie
Zware inspanning of verhoogde spiermassa
Oorzaken verlaagde creatinine:
Hemodilutie
Ernstige ondervoeding
Myopathieën
Dalen spiermassa
Klaringen:
Klaring: actuele capaciteit van nieren om stoffen te elimineren. Aantal ml bloed dat per minuut
gezuiverd wordt van een bepaalde stof.
GFR = snelheid waarmee de nieren afvalstoffen uit het bloed verwijderen.
Inulineklaring:
- Zeer goed referentiemethode
- Nadeel: continue infuus vereist, inuline wordt niet aangemaakt in lichaam
Creatinineklaring: goed klaring om GFR te bepalen, endogene stof en constante productie.
Klaring van radio-actieve stoffen:
- I125-isothalamaat
- Snelle resultaten
- Continue toediening vereist
Foutenbronnen: onvolledige urinecollectie, excessieve inspanningen, te lage of hoge
vochtopname en onvolledige blaaslediging
3
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper juliecarteus. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €2,99. Je zit daarna nergens aan vast.