ISO= International Organisation for Standardisations
à Stelt het lab klinische biologie verantwoordelijk vanaf het voorschrift/aanvraag tot aan de ondersteuning
van de interpretatie van de resultaten.
à Invoeren en in stand houden van kwaliteitsbeheersysteem
Criteria voor:
- Collectie van patiënten stalen
- Interpretatie van testresultaten
- Aanvaardbare turnaround times
- Het verloop van urgente analyses
- Educatie en training van personeel
- Aanwezigheid van geschikte laboratoriumruimtes
- Kwaliteitsvolle rapportering
Het labo tracht via integrale kwaliteitszorg continu een aanvaardbaar niveau van kwaliteit te garanderen
(kwaliteitsborging) en telkens opnieuw valide (accurate en precieze) resultaten te produceren.
àSOP: Standard Operating Procedure = werkvoorschrift
1.1.1. BELAC
BELAC= Belgische accreditatieinstelling
à Controles door erkende, externe instelling
à Oordeelt of het lab werkt conform de criteria van de norm ISO 15189
à Niet verplicht (eer en concurrentie)
1.1.2. RIZIV
RIZIV= Rijksinstituut voor ziekte- en invaliditeitsverzekering = openbare instelling voor sociale zekerheid
à Je moet beschikken over een goed uitgebouwd kwaliteitssysteem om erkend te worden
à De kosten van de analyses kunnen zo gedeeltelijk terugbetaald worden
à ‘Praktijkrichtlijn voor klinische laboratoria’
1.2. DE PRÉ-ANALYTISCHE FASE
1.2.1. DEFINIËRING
= periode voorafgaand aan de eigenlijke actuele analyse in het labo
1.2.2. DE STAPPEN
Buiten het lab:
- Onderzoek van de patiënt en selectie van labtesten
- Invullen van het analyse-aanvraagformulier
1
, - De patiënt voorbereiden:
• Informatie meegeven over toestand van patiënt vb. nuchter
• Informatie over patiënt: leeftijd, geslacht, geneesmiddelen, …
- Monsterafname en patiëntidentificatie, labeling staal
- Monsterbewaring
- Transport
Binnen het lab:
- Registratie van de stalen in het lab, aanbrengen in LIS, toekenning barcode
- Staalboorbehandeling: centrifugeren, verdunnen
- Nagaan van de kwaliteit van de stalen
- Aliquotering en staal verdeling
Veel fouten:
- Veel verschillende personen betrokken: menselijke fouten
- Veel verschillende stappen
à Samenstelling staal beïnvloeden, kwaliteit daalt
à Relevantie verdere analyse nihil
Meest voorkomende problemen:
- Administratieve fouten: labeling onduidelijk (risico: staalverwisseling)
- Slechte afnametechniek: verkeerde buis, stuwing
Risico: hemolyse à RBC barst open
- Foutieve bewaring: temp en tijd
Belangrijk:
- Training van personeel i.v.m. staalafname, identificatie en omgang met de stalen (SOP’s)
- Juiste transportcondities voorzien
- Alert zijn met de stalen die binnenkomen: weigeren?
Niet representatief staal:
- Onvoldoende gevulde buis
- Stolsels
- Te lange transporttijd
- Geen etikettering
2. DE TESTKEUZE
2.1. AANDACHTSPUNTEN BIJ SELECTIE VAN EEN TEST
Gepaste analyses aanvragen zonder onnodige testen
Bij keuze van test rekening houden met:
- Probleem van patiënt
- Diagnostische test die het best in aanmerking komt
- Bijkomende informatie die kan verkregen worden in combinatie met andere testen
2
, Aandacht voor de pré-analytische fase:
- Hoe moet het staal afgenomen, bewaard en getransporteerd worden
- Hoe dient de patiënt te worden voorbereid?
2.2. HOE GOED IS EEN TEST: ROC-CURVES
ROC= Receiver Operating Characteristic
à onderscheid maken tussen een gezonden en een zieke patiënt
Cut-off waarde= testresultaat dat de grens aangeeft waar patiënten al dan
niet behoren tot de zieke populatie
ROC-curve opstellen: groep vrijwilligers nodig waarvan een deel behoort tot de
gezonde en een deel tot de zieke populatie
- Hoeveel % van de zieken afgeleid a.d.h.v. de cut-off waarde, behoort
werkelijk tot de zieke populatie = echte positieven
- Hoeveel % van de zieken afgeleid a.d.h.v. de cut-off waarde, behoort in
principe tot de gezonde populatie = vals positieven
!Hoe dichter de curve bij de linkse bovenhoek, hoe beter de accuraatheid van de test!
3. DE TESTAANVRAAG
3.1. HET AANVRAAGFORMULIER
Gedrukte aanvraagformulieren: meest courante testen + code voor vereiste type recipiënt + soort afname buis
- Patiëntengegevens: naam, voornaam, geboortedatum, adres, rijksregisternummer
- Gegevens arts: naam, voornaam, RIZIV-nummer, praktijkadres, handtekening
- Tijdstip: datum + uur
- Bijkomende info: klinische gegevens, geneesmiddelengebruik
- Herkomst van staal bij bacteriologische afname of biopsie
- Aangevraagde onderzoeken afzonderlijk aankruisen
3.2. HET VERLOOP VAN DE AANVRAAG
Gedrukt aanvraagformulier
1. Formulier ingevuld door arts
2. Staal samen met formulier naar lab getransporteerd
• Koerierdienst
• Buizenpost systeem in ziekenhuis
3. Spoed-aanvragen krijgen voorrang
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper emmahudders. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,49. Je zit daarna nergens aan vast.